Rudy darniowe w świeckim i sakralnym budownictwie jako lokalna atrakcja geoturystyczna

• Autorzy: Ratajczak T. , Rzepa G.

Warianty tytułu

EN

Bog iron ores in profane and sacral buildings as a local tourist attraction

• Konferencja: Górnictwo zrównoważonego rozwoju 2006. Rozpoznawanie złóż. Bezpieczeństwo a rozwój górnictwa. Ochrona środowiska naturalnego i marketing. Geoturystyka / konferencja (2006. Gliwice)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rudy darniowe na terenie Polski wykorzystywano w przeszłości przede wszystkim do celów metalurgicznych oraz jako sorbenty do odsiarczania gazów przemysłowych. Mniej znane jest wykorzystanie ich kawałkowych odmian do celów budowlanych. Budowle wykonane z tego materiału mogą, ze względu na swoją wyjątkowość, pretendować na niektórych obszarach Polski do roli lokalnej atrakcji geoturystycznej.

EN

Bog iron ores in Poland were utilized mainly in metallurgy and as sorbents in desulphurization of industrial gases. Application of lump bog ores as a building material is less known. In some regions of Poland, the building structures made of bog ores may become, due to their uniqueness, a local tourist attraction.

Słowa kluczowe

PL

geoturystyka; rudy darniowe; atrakcja geoturystyczna; rudy darniowe w Polsce

EN

geotouristic objects; geotouristic attractions; geotouristic; bog iron ores

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2006
• Tom: z. 273
• Strony: 357--366
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.

Twórcy

autor

Ratajczak T.

autor

Rzepa G.

• Zakład Mineralogii, Petrografii i Geochemii Akademia Górniczo-Hutnicza, 30-059 Kraków, ul. Al. Mickiewicza 30 tel. [phone],

Bibliografia

• 1. Chłapowski F.: Wiwianitowe i żelaziakowe złoża u źródlisk Baryczy. Ziemia 1: 401-403, 1910.
• 2. Choroszewski W.: Ruda żelazna w Miedniewicach. Pam. Fizjogr. 11, II: 151-156, 1891.
• 3. Dankowski M: Ruda darniowa w dawnych konstrukcjach murowanych Nadodrza. Warstwy 4, 145-149, 1998.
• 4. Dankowski M: Wstępna próba oceny rudy darniowej jako historycznego materiału budowlanego o właściwościach bioochronnych. V Sympozjum PSMB "Ochrona obiektów budowlanych przed korozją biologiczną i ogniem", Mąchocice-Ameliówka k. Kielc: 19-27, 1999.
• 5. Dankowski M.: Techniczne wykorzystanie rudy darniowej w czasach historycznych na obszarze szprotawsko-żarskim. Zesz. Nauk. Uniw. Zielon. Inżynieria Lądowa i Środowiska 37: 37-47, 2002.
• 6. Dankowski M., Chmieliński K., Eckert W.: Próba ustalenia roli rudy darniowej jako budulca na przykładzie XVIII-wiecznego pałacu. Mat. XI Konf. Nauk-Techn. Kontra, 79-88, 1998.
• 7. Dembińska M.: Wydobywanie rud żelaza. W: Dembińska M., Podwińska Z. (red.) Historia kultury materialnej w zarysie, T. I Od VII do XII wieku, Wyd. Ossolineum, Warszawa 1978, s. 117-121.
• 8. Giedroić A.: Sprawozdanie z poszukiwań geologicznych, dokonanych w gub. Grodzieńskiej i przyległych jej powiatach Królestwa Polskiego i Litwy w roku 1878. Pam. Fizjogr. 6, II: 3-16., 1886.
• 9. Kozaczewski T.: Wiejskie kościoły parafialne XIII wieku na Śląsku (miejscowości H-O). Prace Naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej 28, seria Monografie 16, Wrocław 1994.
• 10. Kozaczewski T.: Wiejskie kościoły parafialne XIII wieku na Śląsku (miejscowości S-Ż) i Łużycach. Prace Naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej 30, seria Monografie 18, Wrocław 1994.
• 11. Kozaczewski T.: Wiejskie kościoły parafialne XIII wieku na Śląsku (miejscowości A-G). Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1995.
• 12. Kraczkowska I., Rzepa G.: Charakterystyka rud darniowych ze ścian jednonawowego kościoła na Ostrowie Lednickim. W: Biernacka J., Skoczylas J. (red.) Geologia i ochrona środowiska Wielkopolski, Przewodnik LXXI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego; Wyd. Nauk. Bogucki, Poznań 2000, s. 278-281.
• 13. Kraczkowska I., Ratajczak T., Rzepa G.: Skład mineralny oraz wybrane własności fizyko-mechaniczne kawałkowych odmian rud darniowych stosowanych w historycznym budownictwie na ziemiach polskich. Prz. Geol. 49 2001, s. 1147-1156.
• 14. Kraczkowska I., Ratajczak T., Rzepa G.: Kawałkowe odmiany rudy darniowych jako materiały budowlane i przykłady ich zastosowań z terenu Polski. Ceramika 66 2001, s. 454-463.
• 15. Markiewicz E.: Zastosowanie rudy darniowej w architekturze na terenie gminy Gizałki. Stowarzyszenie na Rzecz Ekorozwoju gminy Gizałki, Gizałki 2002.
• 16. Ratajczak T., Skoczylas J.: Polskie darniowe rudy żelaza. Wyd. Inst. Gosp. Sur. Min. PAN, Kraków 1999.
• 17. Ratajczak T., Rzepa G.: Budowlane zastosowanie kawałkowych odmian rud darniowych w niektórych rejonach Polski. Wszechświat 104 2003, s. 256-261.
• 18. Skoczylas J.: Wykorzystanie surowców skalnych w budowlach Ostrowa Lednickiego. W: Biernacka J., Skoczylas J. (red.) Geologia i ochrona środowiska Wielkopolski: Przewodnik LXXI Zjazdu Polskiego Towarzystwa GeologicznegoWyd. Nauk. Bogucki, Poznań 2000, s. 276-277.
• 19. Skoczylas J.: Wykorzystanie w przeszłości darniowych rud żelaza jako materiału budowlanego. Ochrona Zabytków 53 2000, s. 206-209.
• 20. Skoczylas J.: Zastosowanie darniowych rud żelaza jako materiału budowlanego. Prz. Geol. 48 2000, s. 741-742.
• 21. Skoczylas J.: Zróżnicowanie użytkowania czwartorzędowych surowców skalnych w Wielkopolsce w neolicie i we wczesnym średniowieczu. W: Karczewski A. & Zwoliński Z. (red.): Funkcjonowanie geoekosystemów w zróżnicowanych warunkach morfoklimatycznych - monitoring, ochrona, edukacja. Stow. Geomorfologów Polskich, Poznań 2001, s. 491-501.
• 22. Skoczylas J.,: Niekonwencjonalne przykłady wykorzystania darniowych rud żelaza. Prz. Geol. 50 2002, s. 132-134.
• 23. Skoczylas J.: Renesans zainteresowań darniowymi rudami żelaza. Prz. Geol. 51 2003, s. 210-212.
• 24. Smyk B.: Mikroorganizmy a degradacja zabytkowych obiektów architektury i sztuki. Aura 5-6, 1991.
• 25. Solczak E.: Opracowanie geologiczne rud darniowych - województwo poznańskie. Przeds. Geol. w Kielcach, Zakład Geologii Złóż Rud Żelaza w Częstochowie 1968 (maszynopis).
• 26. Ślesiński W.: Konserwacja zabytków sztuki; tom 2. Kraków 1990.
• 27. Warchałowski W.: Ogród generała Stanisława Klickiego w Łowiczu. Ochrona Zabytków 51 1988, s. 351-360.
• 28. Wnorowski J.: Przewodnik po znakowanych szlakach turystycznych okolic Zielonej Góry. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Zielona Góra 2003.
• 29. Żaba J.: Historia eksploatacji surowców mineralnych. W: Kozłowski S. (red.): Surowce mineralne ziemi lubuskiej. Wyd. Geol., Warszawa 1984, s. 9-24.