Dawne górnictwo kruszcowe na Ziemi Krzeszowickiej

• Autorzy: Górecki J. , Szwed E.

Warianty tytułu

EN

Ancient precious metal mining in the Krzeszowice area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Eksploatacja złóż rud Zn-Pb-Ag w rejonie śląsko-krakowskim jest prowadzona od XII wieku. Ślady dawnego górnictwa kruszcowego pozostały m. in. W mało znanym obszarze położonym na N i NW od Krzeszowic. Zachowały się tam liczne szybiki, sztolnie i hałdy. Szczególnie interesujący jest rejon Lgoty, Ostrężnicy i Galmanu, gdzie do 1912 roku funkcjonowała rozległa kopalnia podziemna "Katarzyna". Najciekawsze miejsca opuszczonych już dawno kopalń powinny być włączone do Szlaku dawnego Górnictwa. Zwiększyłoby to atrakcyjność geoturystyczną Ziemi Krzeszowickiej - obszaru, w którym ze względu na wyjątkowe walory geologiczne, górnicze, przyrodnicze i historyczne powinien być utworzony geopark.

EN

Mining of Zn-Pb-Ag ore deposits in the Silesian and Cracow region has been going on since 12th century. Traces of ancient mining for precious metals have remained in an area, not too well known, located in the north and north-west of Krzeszowice. Numerous small shafts, side drifts and dumps have been preserved to this very day. The area of Lgota, Ostrężnica, and Galman, where a vast underground mine "Katarzyna" had been functioning until 1912, is of particular interest. The most interesting places among the already long-abandoned mines should be included in the Old Mining Route. This would enhance the geotouristic attractiveness of the Krzeszowice Region - an area, which on account of its exceptional geological, mining, natural and historical qualities should a geopark.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo kruszcowe; eksploatacja złóż rud

EN

metal mining; Krzeszowice area; Krzeszowice Region; Old Mining Route

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie
• Rocznik: 2006
• Tom: nr 7
• Strony: 15--19
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12

Twórcy

autor

Górecki J.

autor

Szwed E.

Bibliografia

• [I] Alexandrowicz Z., 2006: Geoparki - nowe wyzwanie dla ochrony dziedzictwa geologicznego. Przegl. Geol., 1, 36-42.
• [2] Alexandrowicz Z., Alexandrowicz S.W., 2000: Draft Project of Jurassic Geopark in the Kraków - Częstochowa, Upland (Southern Poland), Ann. Meet. ProGEO, Abstracts, Prague.
• [3] Górecki J., 2001: Dawne górnictwo kruszcowe na ziemi olkuskiej i krzeszowickiej i problemy ochrony zabytków górnictwa. W: Przew. LXXII Zjazdu PTG, 88-91, Kraków.
• [4] Górecki J., Szwed E., 2003: Geologiczno-górnicze wędrówki króla Stanisława Augusta Poniatowskiego po Ziemi Krzeszowickiej. Wszechświat, t. 104, nr 4-6, 103-105.
• [5] Górecki J., Szwed E., 2005: Pozostałości dawnego górnictwa kruszcowego na Ziemi Krzeszowickiej. Prace Nauk. Inst.Górn. Pol. Wroc, 111 s. Konferencje 43, 83-92, Wrocław.
• [6] Jaworska-Cigorijni K. 1989: Produkcja cynku z rud galmanowych w XIX wieku na ziemiach polskich. PAN.
• [7] Molenda D. 1963: Górnictwo kruszców na terenach złóż śląsko-krakowskich do połowy XVI wieku. PAN, Instytut Historii Kultury Materialnej.
• [8] Molenda D. 1972: Kopalnie rud ołowiu na terenie złóż śląsko-krakowskich w XVI-XVIII wieku. PAN, Instytut Historii Kultury Materialnej.
• [9] Sass-Gustkiewicz M., Mayer W., Góralski M., Leach D.L., 2001: Zawartość metali ciężkich w glebach na obszarach eksploatacji rud Zn-Pb w rejonach olkuskim i chrzanowskim. Warsztaty 2001 nt. Przywracanie wartości użytkowych terenom górniczym. Mat. Symp., 189-208, PAN-IGSMiE, WUG, Kraków.
• [10] Staszic St. 1815: O ziemiorodztwie Karpatów, i innych gór i równin Polski. Wyd. Geol., Klasycy Geologii Polskiej.
• [11] Zaręczny St. 1894: Mapa geologiczna okolic Krakowa i Chrzanowa. Wyd. Geol., Klasycy Geologii Polskiej.
• [12] Zinkow J., 1988: Krzeszowice i okolice. Wyd. PTTK "Kraj", Warszawa-Kraków.