Konwergencja komory Ważyn w zabytkowej kopalni soli Bochnia

• Autorzy: Kortas G. , Józefko L.

Warianty tytułu

EN

The convergence of chamber of "Ważyn" in the antique rock salt mine of Bochnia

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia konwergencje w komorze Ważyn w zabytkowej kopalni soli Bochnia. Komora o przekroju pionowym półokręgu o promieniu 6,4 m i długości 255 m obserwowana jest specjalnie dobraną metodą geodezyjną, rys. 2. Podano wzory na obliczenie konwergencji powierzchniowej metodą wycinka koła (5) i metodą trapezów (7), uzyskując wartość względnej konwergencji objętościowej komory -6,41 promila/rok przy prędkości odkształceń liniowych -1,66 promila/rok. Okres ubytku 1% objętości komory wynosi 18,1 miesięcy, a połowicznego zaciśnięcia komory 108 lat. Czynnikami wywołującymi szybkie tempo zaciskania komory jest wilgotne powietrze powodujące zmniejszenie tarcia wewnętrznego skał, wyciskanie wypełnienia starych zrobów i wpływ naprężeń tektonicznych. Metoda pomiarów i obliczeń przedstawiona w pracy służyć może ocenie bezpieczeństwa w takich komorach.

EN

The article presents a convergence in the "Ważyn" Chamber of the antique Rock Salt Mine of Bochnia. The chamber, represented by a semi-circle of 6.4 m. in. a vertical cross-section and being 225 m long, has been observed with a specially chosen surveying method, Fig.2. Given are the respective formulas for calculating the surface convergence with the spherical sector method (5) and the method of trapezia, the results gained being 6.41promille/year of the relative volumetric convergence with the linear deformation rate of 1.66 promille/year. The period of 1% loss of chamber volume is 18.1 months while that for a half-settlement of the chamber is 108 years. The factors influencing a high rate of settlement of the chamber are the humid air that causes a reduction of internal friction of the rocks, extrusion of the filling material in the old gobs and tectonic stresses. The method of measurements and calculations, as presented in this work, can be applied in assessment of safety in such chambers.

Słowa kluczowe

PL

kopalnia soli Bochnia; komora Ważyn; konwergencja komory

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie
• Rocznik: 2001
• Tom: nr 7/8
• Strony: 3--8
• Opis fizyczny: Bibliogr. 2 poz.

Twórcy

autor

Kortas G.

autor

Józefko L.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN