Wpływ uwarunkowań geologicznych i gazowych na kształtowanie się zagrożenia wyrzutami gazów i skał w górnośląskim zagłębiu węglowym

• Autorzy: Krauze E.

Warianty tytułu

EN

Impact of geological and gas determinants on the formation of rock and gas outburst hazard in the Upper Silesian Coal Basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono uwarunkowania tektoniczne i gazowe oraz wyniki badań predyspozycji wyrzutowych węgla, pozwalające na określenie potencjalnych miejsc zagrożenia wyrzutowego w południowo-zachodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Przedstawiono analizę wyników badań własności sorpcyjnych na próbkach węgla z dwóch kopalń zagrożonych wyrzutami metanu i skał, tj. KWK Pniówek i KWK Brzeszcze oraz porównawczo na próbkach z KWK Bogdanka S.A., w której jest eksploatowane słabo metanowe złoże. Analizie poddano również inne uwarunkowania, mogące być pomocne w ocenie kształtowania się zagrożenia wyrzutami metanu i skał. Artykuł jest wynikiem realizacji projektu badawczego nr 4T12A01027 pt. "Uwarunkowania strukturalne i hydrogeochemiczne zjawisk gazogeodynamicznych w kopalniach południowo-zachodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego", finansowanego przez Komitet Badań Naukowych. Inspiracją do zajęcia się tematyką był wyrzut metanu i skał, jaki wystąpił w dniu 23.08.2002 r. w KWK Pniówek - największy w historii kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (Krause, Chrószcz 2002). W czasie realizacji projektu w dniu 22.11.2005 roku zaistniał kolejny wyrzut metanu i skał w KWK Zofiówka, w wyniku którego śmierć poniosło trzech górników (Krause 2006). Badania, wykonywane w ramach realizacji projektu dotyczyły poszukiwania dodatkowych kryteriów warunkujących poprawę bezpieczeństwa podczas prowadzenia robót górniczych w warunkach występowania zagrożenia wyrzutami metanu i skał.

EN

The article relates to tectonic and gas determinants and investigation results of coal outburst predispositions allowing to determine potential sites of outburst hazard in the south-western part of the Upper Silesian Coal Basin. The analysis of results of sorptive property tests on coal samples from two mines prone to rock and methane outbursts, i.e. Pniówek Colliery and Brzeszcze Colliery were presented, and comparatively on samples from the Bogdanka JSC Colliery, where a low-gassy deposit is mined. Subject to analysis were also other determinants that could be helpful in the assessment of rock and methane outburst hazard formation. The article is the effect of realisation of the research project No 4T12A01027 entitled: "Structural and hydrogeochemical determinants of gasogeodynamic phenomena in mines of the south-western part of the Upper Silesian Coal Basin, financed by the Committee of Scientific Research. The involvement inspiration relating to this problem was a methane and rock outburst, which took place on 23rd August 2002 in the Pniówek Colliery, the biggest in the history of mines of the Upper Silesian Coal Basin (Krause, Chrószcz 2002). During the realisation of the project on 22nd November 2005 occurred a subsequent methane and rock outburst in the Zofiówka Colliery, where three miners were killed (Krause 2006). The investigations, carried out in the framework of project realisation, concerned the search for additional criteria conditioning safety improvement during mining activity conducting in conditions of methane and rock outburst hazard occurrence.

Słowa kluczowe

PL

GZW; wyrzut gazu; Górnośląskie Zagłębie Węglowe; zagrożenie

EN

Upper Silesian Coal Basin; squealer; hazard

• Wydawca: Główny Instytut Górnictwa
• Czasopismo: Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 2
• Strony: 65--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz.

Twórcy

autor

Krauze E.

Bibliografia

• 1. Kobiela Z. i in. (1988): Strefy wysokiej metanonośności a zagrożenie wyrzutami metanu i skał w pokładach Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Materiały na XII Międzynarodowe Kolokwium "Kierunki Zwalczania Zagrożenia Wyrzutami Metanu i Skał w Górnictwie Podziemnym".
• 2. Krause E., Chrószcz A. (2002): Wyrzut metanu i skał w lunecie rurowej poz. 1000 m w KWK "Pniówek". Materiały konferencyjne. XXVII Dni ROW 2002. XIX Seminarium nt. Zagrożenie wybuchem metanu i pyłu węglowego w kopalniach - teoria i praktyka.
• 3. Krause E. (2006): Kształtowanie się zagrożenia metanowego oraz wyrzutami metanu i skał w pokładzie 409/4 w partii "D" w KWK " Zofiówka ". XXIII Seminarium ROP.
• 4. Noack K. i in. (1983): The status of technology for control of gas and coal outbursts in West German coal mines. Proc. 20th Int. Conf. Safety in Mines Res. Inst. Sheffield, Paper B3.
• 5. Pluta L, Jura D. (2001): Uwarunkowania geologiczno-strukturalne lokalizacji zjawisk gazogeodynamoicznych w kopalniach "Pniówek" i "Zofiówka". XVIII Seminarium nt. Zwalczanie zagrożenia metanowego w kopalniach - teoria i praktyka.