Zadania analizy w obliczeniach przepływowych turbin parowych w zastosowaniu dla diagnostyki i projektowania

• Autorzy: Łukowicz H.

Warianty tytułu

EN

Analysis problems in flow calculations of steam turbines applied in diagnostics and design

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono własną metodykę obliczeń cieplno-przepływowych turbin parowych do oceny linii rozprężania. Rozpatrywano uproszczone zadania analizy w kontekście ich wykorzystania w diagnostyce cieplno-przepływowej i diagnostyce cieplno-wytrzymałościowej. Wykonano też próby zastosowania prezentowanej metodyki do projektowania wstępnej geometrii stopni w aspekcie taniej modernizacji turbin. Opracowane algorytmy oparte na prawach przelotności i rozwiązania równań zachowania umożliwiają wyznaczenie parametrów pary w dowolnym miejscu turbiny dla różnych warunków pracy turbozespołu. Pozwalają one na wyznaczenie charakterystyk stopni turbinowych w analizie różnych zagadnień, zarówno diagnostyczno-eksploatacyjnych jak i projektowo-konstrukcyjnych. Wyznaczenie linii rozprężania w turbinie parowej sprzęgnięto z obliczeniami obiegu cieplnego. Szczególną uwagę zwrócono na metody modelowania strat przepływu w stopniach turbinowych, w tym również dla wieńców pracujących w obszarze pary mokrej. Wyboru zastosowanych korelacji opisujących straty energii dokonano na podstawie weryfikacji otrzymanych rezultatów obliczeń z pomiarami parametrów przepływu na rzeczywistych turbinach. Opracowano metodę skalowania turbiny mającą na celu uzyskanie zgodności przyjętego modelu obliczeniowego z pomiarami dla konkretnej turbiny. W części dotyczącej aplikacji opracowanej metodyki szczegółowo dokonano oceny błędów w wyznaczeniu sprawności i mocy poszczególnych części turbiny 200 MW. Te błędy wynikają z zastąpienia rzeczywistej linii jej przybliżeniem i prowadzą do błędów w ocenie efektów modernizacji turbozespołu. Przedstawiono oparte na analizie linii rozprężania metody korekty błędów pomiarów eksploatacyjnych ciśnienia i temperatury pary w układzie turbiny. Własne algorytmy obliczeń linii rozprężania zostały wykorzystane w budowie "bloków ograniczeń termicznych", które sterują eksploatacją turbiny. Pracują one z powodzeniem w wielu turbinach zainstalowanych w krajowej energetyce. Za pomocą własnych algorytmów opracowano także moduł obliczeń cieplno-przepływowych, będący ważnym elementem diagnostycznej optymalizacji rozruchu turbin. Ten moduł zastosowano w konkretnych turbozespołach w systemie on-line. Pozwoliło to na określenie zmiany mocy turbozespołu w funkcji zmiany parametrów pary zasilającej turbinę. Do oceny stanu technicznego elementów obiegu turbin zaproponowano wprowadzenie wskaźników opartych na miarach entropowych. Dostarczają one informacji wskazujących na miejsce wystąpienia dyssypacji energii, jak również pokazują, jaki jest udział rozpatrywanego elementu w całkowitym bilansie turbozespołu. Takie podejście istotnie rozszerza analizę diagnostyczną opartą wyłącznie na stosowanych obecnie miarach entalpowych. Dołączenie do nich miar entropowych pozwala bowiem dokładniej ocenić stopień degradacji danego elementu, może być zatem pomocne w planowaniu kolejności działań remontowych poszczególnych elementów turbozespołu. Takie podejście istotnie rozszerza analizę diagnostyczną opartą wyłącznie na stosowanych obecnie miarach entalpowych. Dołączenie do nich miar entropowych pozwala bowiem dokładniej ocenić stopień degradacji danego elementu, może być zatem pomocne w planowaniu kolejności działań remontowych poszczególnych urządzeń turbozespołu. Omówiono również zastosowanie opracowanych algorytmów w zagadnieniach związanych z badaniem wpływu wybranych wielkości w układach cieplnych elektrociepłowni na ich efektywność, jak również w przypadku modernizacji instalacji elektrociepłowni. Na zakończenie można nadmienić, że niniejsze algorytmy zostały wykorzystane w zagadnieniach projektowych. Zaproponowano w pracy stosowne procedury optymalizacyjne uproszczonego zadania syntezy. Przy ich użyciu przeanalizowano, jaki jest wpływ zmiany niektórych parametrów termodynamicznych na parametry geometryczne stopni turbinowych. Pozwoliło to zaproponować modernizację stopni ciepłowniczej turbiny rekreacyjnej, gdzie była konieczna duża zmiana zapotrzebowania na parę grzejną.

EN

The paper presents the author's own method of thermal-flow calculations in steam turbines for the purpose of assessing expansion line. Simplified problems of analyzing have been considered in the context of their application in thermal-flow and thermal-strength diagnostics. Attempts have been made to apply the presented method in designing the preliminary geometry of the stages from the viewpoint of a cheap modernization of the turbines. The derived algorithms, based on the steam flow capacity of the turbine and solution of the conservation of energy permit to determine the parameters of steam in any arbitrary place of the turbine under various conditions of the work of a turbine set. They also permit to determine the characteristics of the respective stages analyzing various problems, both diagnostical-operation and designing ones. The determination of the expansion line was combined with calculations of the thermodynamic cycle. Special attention has been paid to the modeling of flow losses in the respective stages of the turbine, including the blade-rims operating in the zone of wet steam. The applied correlations describing the losses of energy have been chosen basing on verifications of the obtained results of calculations compared with the flow parameters of actual turbines. A method of scaling the turbine has been developed with the purpose of attaining a conformity of the assumed model of calculations with measurements of the concrete turbine. In the section devoted to the application of this method the assessment of errors in the determination of the efficiency and power-rating of the respective parts of a 200 MW turbine has been dealt with in more detail. Such errors result from the replacement of the real line by its approximation, leading to errors in the evaluation of the effects of the modernization of the turbine set. Basing on an analysis of the expansion line, methods of correcting the errors in the determination of the efficiency and power-rating of the respective parts of a 200 MW turbine has been dealt with in more detail. Such errors result from the replacement of the real line by its approximation, leading to errors in the evaluation of the effects of the modernization of the turbine set. Basing on an analysis of the expansion line, methods of correcting the errors in measurements of the pressure and temperature of the steam in the general system of the turbine, have been suggested. The author's own algorithms of calculating the expansion line were used for the construction of "thermal limitation blocks", which control the operation of the turbine. They have proved to be successful in a number of turbines installed in Polish steam power plants. By means of these algorithms also a module of thermal-flow calculations has been developed, constituting an important element for the diagnostic optimization of the starting of turbines. This module was applied in some concrete turbine sets in the on-line system. Thus it has become possible to determine changes in the power output of a turbine set as a function of changes of steam supplied to the turbine. In order to estimate the technical state of the elements of a turbine it has been suggested to introduce indices based on entropy measures. They provide information about the place of occurring energy dissipations and indicate the share of the considered element in the entire balance of the turbine set. Such an approach extends essentially the diagnostic analysis basing merely on the enthalpy measures applied so far. Together with the entropy measures this approach permits to assess the degree of degradation of the given element more accurately, so that it may prove to be helpful in the planning of the sequence of overhaul activities of the respective installations of the turbine set. Moreover, the application of the derived algorithms concerning problems connected with investigations on the effect the selected quantities in heat-and power stations on their efficiency has been dealt with, too, a s well as in the case of modernizing already existing installations. Finally, it ought to be mentioned that these algorithms have already been used in design problems. For this reason suitable procedures of optimizing a simplified synthesis have been suggested, by means of which the influence of changes of some thermodynamic parameters on the geometrical parameters of the respective stages of the turbines could be analyzed. This again permitted to suggest a modernization of the stages of the back pressure turbine, where a considerable change in the demand for heating steam was indispensable.

Słowa kluczowe

EN

steam turbines; flow calculations; diagnostics; turbine modernization

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Energetyka / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2005
• Tom: z. 143
• Strony: 3--133
• Opis fizyczny: Bibliogr. 114

Twórcy

autor

Łukowicz H.

• Instytut Maszyn i Urządzeń Energetycznych Politechniki Śląskiej, 44-100 Gliwice, ul.Konarskiego 18, tel. [phone],

Bibliografia

• 1. Abramow W.I., Filippow G.A., Frołow W.W.: Tiepłowoj rasczot turbin. Maszinostrojenie, Moskwa 1974.
• 2. Ainley D. G., Mathieson G. C. R.: A method of performance estimation for axial-flow turbines. British Aeronautical Research Council, R&M, 2974/1951.
• 3. Aleksandrow A.A.: Sistiema urawnienij IAPWS-IF 97 dla wyczislienija termodynamiczeskich swojstw wody i wodjanogo para w promyszliennych rascziotach. Tiepłoenergetika 9 (część I), 10 (część II), 1998.
• 4. Aleksejewa R.N., Bojcowa E.A.: Pribliżennaja mietodika opredielenija aerodynamiczeskich potier w wiernych resztkach turbiny stupiueni. Tiepłoenergietika 12, 1973, ss. 21-25.
• 5. Badyda K., Lewandowski J., Miller A.: Modernizacje układów łopatkowych turbin parowych średniej i małej mocy. III Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, z. 15, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, tom 1, Warszawa 1997, ss. 7-17.
• 6. Bojko A. W.: Optimalnoje projektirowanie protocznoj czasti osiewych turbin. Wysszaja Szkoła, 1982.
• 7. Borzęcki Т., Chodkiewicz R., Sobczak K.: Wpływ przepływów ubocznych na pracę stopnia turbiny osiowej. IX Międzynarodowa Konferencja „Przepływowe Maszyny Wirnikowe”, Rzeszów 2003, ss. 217-224.
• 8. Bujalski W., Lewandowski J.: Identyfikacja modelu matematycznego turbiny parowej z wykorzystaniem pomiarów z rozproszonego systemu sterowania (DCS). Prace naukowe, Mechanika, z. 190, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001, ss. 31-40.
• 9. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Metoda projektowania stopni turbinowych z łopatkami zwijanymi. Zbiór prac VIII Międzynarodowej Konferencji „Rotary Fluid-Flow Machines, Rzeszów 1998, ss.29-35.
• 10. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Parametryczna optymalizacja stopni turbinowych w ujęciu jednowymiarowym. Zagadnienia Maszyn Przepływowych IMP PAN, Gdańsk 1993, ss. 147-161.
• 11. Chmielniak Т., Kosman G., Łukowicz H., Roskosz M.: Analiza możliwości zwiększenia sprawności elektrociepłowni z turbinami ciepłowniczymi poprzez modernizację obiegu cieplnego. Konferencja naukowo-techniczna „ENERGETYKA 2002”, Politechnika Wrocławska, 2002, ss. 141 - 148.
• 12. Chmielniak Т., Kosman G., Łukowicz H.: Modelowanie procesu rozprężania pary w turbinie z uwzględnieniem nagrzewania wirnika i kadłuba. Zbiór artykułów i referatów Konferencji naukowo-technicznej „40 lat pracy Instytutu Techniki Cieplnej...”, Łódź 1989.
• 13. Chmielniak Т., Kosman G., Rusin A., Łukowicz H., Roskosz M.: Rozwój metod diagnostyki eksploatacyjnej oraz nowych procedur sterowania pracą bloków energetycznych. Materiały konferencyjne. Konferencja naukowo-techniczna „MASZYNY I URZĄDZENIA ENERGETYCZNE - zagadnienia eksploatacyjne”. Czerwiec 2001. ss. 5-19.
• 14. Chmielniak Т., Łukowicz H, Wróblewski W.: Określenie efektywności turbozespołów po zmianie warunków pracy układu chłodzenia. ZN Katedry Mechaniki Stosowanej Politechniki Śląskiej, nr 15/2001, ss. 59-64.
• 15. Chmielniak Т., Łukowicz H” Wróblewski W., Dykas S., Wilczewski W.: Metoda kontroli pracy układu chłodzenia. Energetyka (SEP), nr 12, 1997, ss. 64-68.
• 16. Chmielniak Т., Łukowicz H., Wróblewski W., Dykas S.: Numerical prediction of losses in the low pressure last stage blade. Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery, No. 113, 2003, pp. 119-128.
• 17. Chmielniak Т., Łukowicz H., Wróblewski W.: A modular algorithm of the flow analysis in thermal turbines. Conference „Modelling and Design in Fluid-Flow Machinery”. IMP PAN Gdańsk, 1997, pp. 27-31.
• 18. Chmielniak Т., Łukowicz H., Wróblewski W.: Metoda oceny wpływu układu chłodzenia na efektywność pracy bloku. III Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”. Prace naukowe-Konferencje Politechniki Warszawskiej, z. 15, tom I, Warszawa 1997, ss. 101-108.
• 19. Chmielniak Т., Łukowicz H., Wróblewski W.: Modele przepływów stosowane w obliczeniach turbin cieplnych. II Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”. Prace naukowe-Konferencje Politechniki Warszawskiej, z. 6, Warszawa 1995, ss. 79-86.
• 20. Chmielniak Т., Łukowicz H., Wróblewski W.: Modular algorithm for the flow analysis heat turbines. Transactions of IFFM, No 104, Gdańsk 1998, ss. 19-29
• 21. Chmielniak Т., Łukowicz H., Wróblewski W.: Thermal diagnostics of a turbine and condenser. SYMKOM, Politechnika Łódzka, Turbomachinery No. 122, 2002, ss. 423-432.
• 22. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Analiza entropowa siłowni parowej, wyniki obliczeń. Prace naukowe Politechniki Warszawskiej, Mechanika z. 181, 1999, ss.23-30.
• 23. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Badania przepływów w stanach różnego obciążenia układów łopatkowych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Energetyka, z. 126, Gliwice 1995, ss. 107-131.
• 24. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Beitrag zur Ermittlung von Ausdehnung der Ablosnungszone bei in Teillast arbeitenden Turbinenstufe. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Energetyka, z. 98, Gliwice 1987, ss. 25-44.
• 25. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Influence of the shape of flow channel limiting surfaces on the radial gradient of degree of reaction. IX Conference „Steam Turbines of Large Output”, Karlovy Vary, Czechoslovakia, 1989, ss. 185-189.
• 26. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Modelling of the flow in a turbine stage with a different load from nominal. Politechnika Łódzka, Turbomachinery No. 115, 1999, ss. 47- 54.
• 27. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Numerical calculation of turbine stage for off-design conditions. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Cieplne Maszyny Przepływowe, z. 103, Łódź 1992, ss. 143-165.
• 28. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Ocena pomiarów ruchowych na podstawie obliczeniowej linii ekspansji. GRE 2002, ZN Politechniki Opolskiej, s. Elektryka, z. 51, Nr 208/2002, ss.93 - 98.
• 29. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Ocena rozległości strefy oderwania strumienia przy małych obciążeniach stopnia turbinowego. Prace Instytutu Maszyn Przepływowych PAN, z. 92, Gdańsk 1990, ss. 113-124.
• 30. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Wpływ ciśnienia w skraplaczu na pracę ostatniego stopnia części niskoprężnej turbiny. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Energetyka, z. 127, Gliwice 1996, ss. 103-118.
• 31. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Wybrane zagadnienia wyznaczania linii rozprężania w turbinach parowych. V Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001, z. 21, ss. 59-68.
• 32. Chmielniak Т., Łukowicz H.: Zastosowanie metody entropowej w diagnostyce termicznej siłowni parowych. VII Forum Energetyków „Gospodarka Remontowa Energetyki”, ZN Politechniki Opolskiej nr 255/2000, s. Elektryka, z. 49, Opole 2000, ss. 39-52
• 33. Chmielniak Т., Wróblewski W., Łukowicz H., Wiśniowski L Szerszeń A: 3 Wspomaganie nadzoru nad pracą układu chłodzenia turbin bloków ciepłowniczych. Prace naukowe - Monografie - Konferencje, IMiUE Pol. Śl., z. 8, Gliwice 2002, ss. 93-104.
• 34. Chmielniak Т., Wróblewski W. Łukowicz H.: Modelowanie stref kondensacji w części niskoprężnej turbiny parowej. Prace naukowe - Monografie - Konferencje, IMiUE Pol. Śl., z. 8, Gliwice 2002, ss. 105-114.
• 35. Chmielniak Т., Wróblewski W., Łukowicz H., Dykas S.: Diagnostyka i dobór optymalnych parametrów pracy skraplaczy turbin parowych. IV Forum Energetyków „Gospodarka Remontowa Energetyki”, Zeszyty Naukowe Politechniki Opolskiej, s. Elektryka z. 46, nr 242/98, ss. 75-80.
• 36. Chodkiewicz R., Porochnicki J.: Calculation of the flow through axial turbine stages. Cieplne Maszyny Przepływowe, z. 108, Politechnika Łódzka, 1995.
• 37. Craig H.R.M., Cox H.J.A., Performance estimation of axial flow turbines. Journal of the Inst, of Mech. Eng., vol. 32, 1970-71, pp. 407-424.
• 38. Dejcz M. E., Trojanowski В. M.: Issledowania i rasczoty stupieniej osiewych turbin. Maszinostrojenie, Moskwa 1974.
• 39. Denton J. D.: Loss mechanismus in turbomachines. Transactions of the ASME, 93-GT-435, 1993, pp. 1-40.
• 40. Gardzilewicz A., Głuch J., Bogulicz M., Kurant В.: Modelowanie wybranych procesów cieplno-przepływowych w diagnostyce turbin parowych. III Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, z. 15, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, tom I, Warszawa 1997, ss. 221-229.
• 41. Gardzilewicz A., Lampart P., Kardaś D., Banaszkiewicz M., Badur J., Krzyżanowski J., Łuniewicz В., Czwiertnia K.: O kilku zastosowaniach numerycznej mechaniki płynów w procesie modernizacji i doskonalenia akcyjnych turbin parowych. Prace Naukowe, Mechanika, z. 181, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1999, ss. 69-86.
• 42. Gardzilewicz A., Łuniewicz В., Stojanow A.: Streamline curvature calculation of flow through steam turbine stages with diffusers. Cieplne Maszyny Przepływowe, z. 108, Politechnika Łódzka, 1995, pp. 147-156.
• 43. Gardzilewicz A., Marcinkowski S.: Nowa metoda oceny sprawności części NP. turbin parowych. IV Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 17, Warszawa 1999, ss. 61-68
• 44. Gardzilewicz A., Świdyrczyk A.: Mixing loss evaluation errors in impulse turbine stage steady-state flow calcilations. Turbomachinery, Nr 122, 2002, pp. 321-328.
• 45. Gardzilewicz A.: Aktualne problemy projektowania, konstruowania i diagnostyki cieplnej turbin parowych. IMP PAN, 438/98, Gdańsk 1998.
• 46. Gardzilewicz A., Performance analysis of regenerative extractions of turbines based on thermodynamic measurements in power plants. VDI Berichte Nr 1186, 1995, pp. 427-443.
• 47. Gardzilewicz A., Topolski J.: Wpływ zmiany luzów na pracę akcyjnych stopni w eksploatacji turbin. Opracowanie wewn. IMP PAN Gdańsk, 461/96.
• 48. Głuch J., Krzyżanowski J.: Problem dokładności w diagnostyce cieplno-przepływowej bloków parowych. V Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 21, Warszawa 2001, ss. 111-120.
• 49. Gundlach W., Hanausek P.: Badania strefowego oddziaływania przepływów ubocznych na turbinie modelowej TM 1-2. III Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 15, tom I, Warszawa 1997, ss. 249-256.
• 50. Gyarmathy G.: Grundlagen einer Theorie des Nassdampfturbine. Disseration, Juris Verlag, Zürich, 1960.
• 51. Horlock J. H.: Turbiny osiowe. Maszinistrojenie, Moskwa 1972, (w języku rosyjskim).
• 52. Iwanow W.A. Reżimy moszcznych turbinnych ustanowok. Energoatomizdat, Leningrad 1986.
• 53. Janiczek R., Eksploatacja elektrowni parowych. WNT, Warszawa 1980.
• 54. Jesionek K., Wiewiórkowska M., Woszczak K.: Symulacja pracy układu regeneracji turbozespołu dużej mocy. IV Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 17, Warszawa 1999, ss. 90-97.
• 55. Kiryłłow I. I: Teoria turbomaszin. Maszinostrojenie, Leningrad 1972.
• 56. Kapinos W., Garkuszka A.W.: Pieriemiennyj rieżim raboty parowych turbin”. WSZ, Charkow 1989.
• 57. Konorski A.: Uściślone prawo przelotności i nowa metoda obliczania przelotności turbin cieplnych. Prace Inst. Masz. Przepływ. PWN Warszawa-Poznań 1962, z. 6, ss. 31-109.
• 58. Kopiełow S.Z., Eikiejew W.W.: Aerodinamiczeskije potiery w łopatocznych reszetkach raboczich kolies pri niestacionarnom obtiekani. Tiepłoenergetika, 1979, 8, ss. 40-44.
• 59. Kosman G., Łukowicz H., Rusin A.: Modelowanie procesu rozprężania pary i nagrzewania elementów turbin jako fragment systemu oceny trwałości. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Mechanika, z. 103, Gliwice 1991, ss. 117-120.
• 60. Kosman G., Rusin A., Łukowicz H.: Computer-aided evaluation of the durability of turbine elements. VDI Berichte, nr 868, 1991, s. 165-174.
• 61. Kosman G., Rusin A., Łukowicz H.: Modelowanie nadzwyczajnych stanów termicznych turbin parowych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria: Energetyka, z. 126, Gliwice 1995, ss. 149-162.
• 62. Kosman Gerard, Łukowicz Henryk, Podleska Janusz: Współpraca turbiny ciepłowniczej z członem kondensacyjnym. IV Forum Energetyków „Gospodarka Remontowa Energetyki”, Zeszyty Naukowe Politechniki Opolskiej, s. Elektryka z. 46, nr 242/98, ss. 189-198.
• 63. Kosowski K: Dobór korzystnych wartości podstawowych parametrów projektowych turbin cieplnych. Uogólniona metoda projektowania stopni turbinowych. Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, Budownictwo Okrętowe LXII, Nr 528, 1995.
• 64. Kostjuk A. G., Szerstjuk A. N.: Gazoturbinnyje ustanowki. Wysszaja Szkoła, Moskwa 1979.
• 65. Kotlar I. W.: Pieriemiennyj reżim raboty gazoturbinnych ustanowok. Maszgiz, Moskwa 1961.
• 66. Krzyżanowski J., Chmielniak Т., Łukowicz H., Marcinkowski S., Rogala I.: Przepływ pary w stopniach przy częściowych obciążeniach. Opracowanie wewnętrzne IMP PAN, nr arch. 310/90, Gdańsk 1990.
• 67. Krzyżanowski J., Głuch J.: Diagnostyka cieplno-przepływowa obiektów energetycznych. Wydawnictwo IMP PAN, Gdańsk 2004.
• 68. Krzyżanowski J., Głuch J.: On expansion line anomalies in steam turbines. Turbomachinery, Nr 122, 2002, ss. 347-356.
• 69. Krzyżanowski J., Marcinkowski S.: Unterlangen zur Kontrollberechnung der Strömung in der lezten Stufe der 200 MW Turbine. Opracowanie wewn. IMP PAN, Gdańsk.
• 70. Krzyżanowski J.: Przegląd metod określania sprawności (części niskoprężnej) turbin. Opracowanie wewn. IMP PAN, Gdańsk, nr arch. 315/92.
• 71. Krzyżanowski J.: Przyczynek do dyskusji na temat weryfikacji metod obliczeniowych maszyn przepływowych. Cieplne Maszyny Przepływowe, Nr 110, 1996, ss. 175-192.
• 72. Lampart P., Gardzilewicz A.: Numerical study of 3D blading in HP impulse turbines. Cieplne Maszyny Przepływowe (Turbomachinery), nr 115, SYMKOM'99, Politechnika Łódzka, 1999, pp. 297-310.
• 73. Lampart P.: Numerical optimization of 3D blading in the LP exit stage of steam turbine for different load conditions. 5-th European Conference on Turbomacinery, Prague, 2003.
• 74. Litineckij V.V., Riwkin S.L. Kremenewskaja E.A.: Algoritm rasczota termodinamiczeskich swojstw wodjanogo para i wody na EWM. Teloenergetika nr 4, 1986.
• 75. Łukowicz H., Wróblewski W.: Warunki wymiany ciepła w stopniu komorowym przy różnych stanach obciążenia. ZN Politechniki Śląskiej, s. Energetyka, z. 117, Gliwice 1993, ss. 63-93.
• 76. Łukowicz H.: Wyznaczenie linii rozprężania w turbinach ciepłowniczych dla różnych warunków obciążenia. IX Międzynarodowa Konferencja „Przepływowe Maszyny Wirnikowe”, Rzeszów 2003, ss. 211-216.
• 77. Łukowicz H.: Analiza metod wyznaczania parametrów pary w turbinie w zagadnieniach diagnostyki cieplnej i wytrzymałościowej. VI Konferencja PBEC, Prace naukowe-Konferencje, z. 23, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2003, ss. 215-222.
• 78. Łukowicz H.: Modelowanie linii rozprężania w turbinach w zagadnieniach diagnostyki termicznej układów cieplnych siłowni. IV Konferencja Naukowa „Dostosowanie Energetyki do Standardów Europejskich w Zakresie Techniki i Ekologii”, Szczyrk 2003, Prace IMiUE Politechniki Śląskiej, z. 12, ss. 83-92.
• 79. Łukowicz H.: Wpływ odległości wieńców łopatkowych w stopniach turbiny na straty przepływu. GRE 2002, ZN Politechniki Opolskiej, s. Elektryka, z. 51, Nr 208/2002, ss. 463 - 468
• 80. Łukowicz H.: Wskaźniki degradacji elementów siłowni cieplnych oparte na analizie generacji entropii. Archiwum Energetyki, tom XXXIV (2005), nr 2, ss. 167-184
• 81. Marcinkowski S.: Dane z pomiarów do wykonania obliczenia kontrolnego przepływu pary w ostatnim stopniu turbiny 13K215. Opracowanie wewn. IMP PAN, Gdańsk, nr arch. 140/90.
• 82. Marcinkowski S.: Dane z pomiarów do wykonania obliczenia kontrolnego przepływu pary w ostatnim stopniu turbiny 13K215. Opracowanie wewn. IMP PAN, Gdańsk, nr arch. 149/90.
• 83. Mikielewicz J., Kosowski K., Głuch J., Bykuć S.: Obliczenia turbin parowych w zmiennych warunkach ruchu. Część I: Analiza algorytmów obliczeniowych, Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Nr 1893/2001, Gdańsk 2001; Część II: Algorytm szczegółowych obliczeń rozkładu ciśnień za poszczególnymi stopniami turbiny. Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk 2002.
• 84. Miller A., Lewandowski J.: Praca turbin parowych w zmienionych warunkach. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1992.
• 85. Miller A.: Teoria maszyn wirnikowych. Zagadnienia wybrane. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1982.
• 86. Miller A.: Badanie grup stopni turbinowych. Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej, 445, 1989.
• 87. Miller A.: Wyznaczanie sprawności grup stopni turbinowych w zmienionych warunkach pracy. Archiwum Budowy Maszyn, 1, 1975.
• 88. Nosowickij А.I., Szpenzer G.G.: Gazodinamika włażnoparowych turbinnych stupieniej. Maszinostrojenie, Leningrad 1977.
• 89. Osborne С, Platt M., Weitzman P., Denus K.: Multi-disciplinary optimization applied to a turbocharger compressor impeller. IX Międzynarodowa Konferencja „Rotary Fluid-Flow Machines”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, 2003, ss. 43-56.
• 90. Perycz S.: Turbiny parowe. Ossolineum, 1992.
• 91. Porochnicki J., Chodkiewicz R.: Optymalizacja sprawnościowa i konstrukcyjna układu łopatkowego turbin przemysłowych. ZN Pol. Łódzkiej, Cieplne maszyny przepływowe, z. 102, Łódź 1992, ss.121-141.
• 92. Puzyrewski R.: Podstawy teorii maszyn wirnikowych w ujęciu jednowymiarowym. Ossolineum, 1992.
• 93. Qiang K. F., Chen N. X.: New Correlations of the Two-Dimensional Turbine Cascade Aerodynamic Performance. Trans. Of ASME, J. of Eng. Power, Vol. 104, 1982, pp. 456-466.
• 94. Riwkin S. L., Kremenewskaja E. A.: Urawnienija sostojania wody i wodjanogo para dla maszinnych rasczotow procesów i oborudowania elektrostancij. Teloenergetika nr 3, 1977.
• 95. Rusin A., Łukowicz H., Lipka M.: Koncepcja optymalizacji on-line rozruchu turbiny. IX Międzynarodowa Konferencja: Przepływowe Maszyny Wirnikowe”, Rzeszów 2003, 211-216. ss. 195-202.
• 96. Rusin A., Łukowicz H., Lipka M.: Możliwości optymalizacji parametrów pary w czasie rozruchu turbiny. IV Konferencja Naukowa „Dostosowanie Energetyki do Standardów Europejskich w Zakresie Techniki i Ekologii”, Szczyrk 2003, Prace IMiUE Politechniki Śląskiej, z. 12, ss. 117-124.
• 97. Rusin A., Łukowicz H., Malec A., Banaszkiewicz M., Lipka M.: Optymalizacja parametrów rozruchowych turbin parowych. Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 202, Warszawa 2003, ss. 179-188.
• 98. Rusin A., Banaszkiewicz M., Lipka M., Łukowicz H., Radulski W.: Continuous control and optimization of thermal stresses in the process of turbine start-up. International Congress on Thermal Stresses, Vienna, Austria, 2005.
• 99. Rusinowski H., Szega M., Ziębik A. i inni: System kontroli eksploatacji bloku energetycznego nr 4 w Elektrowni „Opole” z zastosowaniem metod rachunku wyrównawczego. Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 190, Warszawa 2001, ss. 249-260.
• 100. Samojłowicz G. S., Trojanowski B. W.: Pieriemiennyj reżim raboty parowych turbin. GEI, Moskwa 1955.
• 101. Samojłowicz G. S., Trojanowski B. W.: Pieriemiennyje i pieriechodnyje reżimy raboty w parowych turbinach. Energoizdat, Moskwa 1982.
• 102. Sirotkin J.A.: Aerodinamiczeskij rasczot łopatok osiewych turbomaszin. Maszinostrojenie, Moskwa 1972.
• 103. Sobański L., Andrzejewska A., Jencz В.: Zmiany modernizacyjne turbin ciepłowniczych. IV Konferencja „Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 17, Warszawa 1999, ss. 195-202.
• 104. Szczeglajew A. W.: Parowyje turbiny. Energia, Moskwa 1976.
• 105. Szega M.: Metoda szacowania wartości entalpii pary wylotowej z turbiny kondensacyjnej w uogólnionym algorytmie uzgadniania. Prace naukowe - Mechanika, z. 202, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2003, ss. 239-250.
• 106. Szubienko-Szubin LA., Stojanow F.A.: Awtomatizirowanoje projektirowanie lopatocznych apparatow teplowych tyrbin. Maszinostrojenie, Leningrad 1984.
• 107. Topunow A. M., Tichomirow B. A.: Uprawienie potokom w tiepłowych turbinach. Maszynostrojenie, 1979.
• 108. Traupel W.: Thermische Turbomaschinen, 1 Band, 1997.
• 109. Trzcińska Z.: Praca grupy stopni turbinowych w warunkach odmiennych od obliczeniowych. Rozprawa doktorska, Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa, Politechnika Warszawska, Warszawa 1996.
• 110. Tuliszka E.: Turbiny cieplne. WNT, Warszawa 1973.
• 111. Vomela J.: Experimental research of turbine stages. Power Machines, 2002, Conference WBU in Pilsen, 2002.
• 112. Witek R.: Porównanie efektów modernizacji turbozespołów zainstalowanych w krajowej energetyce zawodowej. Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 21, Warszawa 2001, ss. 317-320.
• 113. Wróblewski W.: Numeryczna symulacja zjawisk przepływowych w turbinach cieplnych. ZN Politechniki Śląskiej, s. Energetyka, z. 132, Gliwice 2000.
• 114. Ziębik A., Szega M., Rusinowski H. i inni: System kontroli bilansów substancji i energii elektrociepłowni z zastosowaniem rachunku wyrównawczego. Problemy Badawcze Energetyki Cieplnej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, z. 15, tom 11, Warszawa 1997, ss. 277-284.