Projektowanie wizualne z wykorzystaniem hierarchicznych hipergrafów

• Autorzy: Ślusarczyk G.

Warianty tytułu

EN

Visual design with the use of hierarchical hypergraphs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W rozprawie jest przedstawiony formalny model wizualnego systemu projektowego wykorzystującego wiedzę projektową do wspomagania projektanta na etapie projektowania koncepcyjnego. Dialog między projektantem a systemem odbywa się za pomocą języka wizualnego, którego elementami są diagramy projektowe reprezentujące tworzone rozwiązania. Jednoznaczne wykorzystanie diagramowego języka projektowania do rozwiązywania problemów projektowych jest możliwe dzięki zdefiniowanej tu konceptualizacji dziedziny projektowania wizualnego. Stanowi ona specyfikację pojęć z tej dziedziny, ich taksonomii oraz zachodzących między nimi relacji. Do przekształcania struktur projektów złożonych z obiektów określonych poprzez konceptualizację projektową służą wprowadzone tu syntaktyczne reguły projektowe składające się na system generacyjny. System ten pozwala otrzymać zbiór struktur projektów stanowiących syntaktykę diagramowego języka projektowania. Wyspecyfikowana w pracy realizacja syntaktyki języka projektowania, która nadaje znaczenie geometryczne obiektom projektowym i zachodzącym między nimi relacjom, określa semantykę diagramowego języka projektowania umożliwiając w ten sposób otrzymywanie diagramów reprezentujących projektowane artefakty. Wewnętrzną komputerową reprezentację diagramów stanowią wprowadzone tu wartościowane atrybutowane hierarchiczne hipergrafy rozmieszczenia. Reprezentacja ta jest łatwa do automatycznego przetwarzania, a jednocześnie pozwala przechowywać zarówno syntak- tyczną jak i semantyczną wiedzę projektową. Hierarchiczne hipergrafy rozmieszczenia składają się z hiperkrawędzi reprezentujących zarówno komponenty diagramów, jak i wieloar- gumentowe relacje między nimi. Atrybuty przypisane elementom hipergrafów specyfikują własności obiektów projektowych reprezentowanych przez te elementy. Możliwość zagnieżdżania hipergrafów w hierarchicznych hiperkrawędziach reprezentujących grupy komponentów diagramu pozwala projektantowi rozważać projekt na wybranym poziomie szczegółowości, a także wyrażać relacje zachodzące pomiędzy fragmentami projektu znajdującymi się na różnych poziomach hierarchii. Do transformowania rozważanej reprezentacji wewnętrznej diagramów są wykorzystywane zarówno zdefiniowane tu hierarchiczne hipergrafowe gramatyki rozmieszczenia będące narzędziem generacyjnym umożliwiającym tworzenie projektów zgodnych z narzuconymi kryteriami, jak i wyspecyfikowane operacje na hierarchicznych hipergrafach rozmieszczenia pozwalające na efektywne dokonywanie modyfikacji odpowiadających akcjom projektowym. Przedstawiony w rozprawie logiczny model wnioskowania o projektach wykorzystuje wewnętrzną reprezentację diagramów projektowych i język logiczny pierwszego rzędu. Hierarchiczne hipergrafy rozmieszczenia są transformowane do postaci formuł logicznych opisujących generowane rozwiązania. Syntaktyka tych formuł bazuje na wprowadzonej wielorodzajowej sygnaturze, a wyspecyfikowane ontologiczne dopasowanie symboli sygnatury do pojęć konceptualizacji projektowej umożliwia jednoznaczne przedstawienie wiedzy dotyczącej obiektów projektowych reprezentowanych przez komponenty diagramów. Semantyka formuł logicznych jest określana za pomocą inte?retacji definiowanej poprzez strukturę relacyjną przypisującą atomy hipergrafów i wartości ich atrybutów elementom składowym formuł. Interpretacja ta pozwala na pozyskiwanie wiedzy projektowej dotyczącej diagramów i jej aktualizację podczas wykonywania kolejnych akcji projektowych na diagramach. Porównywanie formuł logicznych, opisujących diagramy, z formułami logicznymi pierwszego rzędu reprezentującymi ograniczenia i wymagania projektowe umożliwia sprawdzanie poprawności rozwiązań projektowych względem zadanych kryteriów. Zostało zaproponowane wyposażenie systemu wspomagania projektowania wizualnego w zbiór agentów projektowych będących inteligentnymi asystentami wspomagającymi projektanta. Agenci są wyspecjalizowanymi, współpracującymi ze sobą modułami, które autonomicznie rozwiązują powierzone sobie podzadania, operując na hierarchicznej hipergrafowej reprezentacji projektów. Zachowanie agentów jest modelowane za pomocą zbioru reguł hierarchicznych hipergrafowych gramatyk rozmieszczenia i bazy wiedzy zawierającej fakty dotyczące rozwiązywanego zadania. Zdefiniowany tu język hipergrafowy, którego elementy są generowane przez agentów projektowych, określa zbiór możliwych stanów świata. Zaprezentowany semantyczny model wieloagentowego systemu projektowego umożliwia agentom ocenę stanów świata względem predykatów opisujących wymagania projektowe z wykorzystaniem logicznego mechanizmu wnioskowania bazującego na modalnym rachunku predykatów. Zostały omówione dwa systemy komputerowe wspomagające projektowanie koncepcyjne, które zostały zaimplementowane w Zakładzie Projektowania i Grafiki Komputerowej UJ w sposób zgodny z założeniami przedstawionymi w zaprezentowanym w pracy modelu teoretycznym. Umożliwiają one szybką generację i modyfikację wstępnych rozwiązań projek- towych oraz wnioskowanie na temat ich poprawności. Wykorzystanie zaproponowanego formalnego modelu komputerowego wspomagania projektowania wizualnego z wykorzystaniem wiedzy projektowej jest tu przedstawione na przykładach projektowania rozkładów i aranżacji pomieszczeń, krzeseł i kratowychi wież przesyłowych.

EN

A formal model of the visual design system, which uses design knowledge to support the designer during the conceptual design phase, is presented. A dialogue between the designer and the system is performed by means of a visual language composed of diagrams representing created solutions. The unambiguous use of the diagrammatic design language for solving design problems is assured by a conceptualization of the visual design domain defined here. It specifies concepts of this domain, their taxonomy and relationship between them. To transform design structures composed of objects determined by the design conceptualization, syntactic design rules that form a generative system introduced here, are used. This system allows the designer to obtain a set of design structures forming syntax of the diagrammatic design language. A specified realization of the design language syntax, which gives geometric meaning to design objects and relations between them, defines the semantics of the diagrammatic design language allowing to receive diagrams representing designed artifacts. Diagrams are internally represented in the system by evaluated attributed hierarchical layout hypergraphs, which are introduced here. This representation is easy for automatic processing and at the same time allows for encoding both syntactic and semantic design knowledge. Hierarchical layout hypergraphs consist of hyperedges representing both diagram components and multi-argument relations between them. Attributes assigned to hypergraph elements specify properties of design objects represented by these elements. The possibility of nesting hypergraphs in hierarchical hyperedges representing groups of diagram components allows the designer to consider the project at the chosen level of detail and to express the relationships between fragments of the project placed on different hierarchy levels. To transform the considered internal representation of diagrams, both hierarchical hypergraph layout grammars defined here, which constitute a generative tool for creating projects consistent with imposed design criteria, and specified operations on hierarchical layout hypergraphs, which enable their effective modifications corresponding to the design actions, are used. The presented logical model of reasoning about projects uses the internal representation of diagrams and the first-order logic language. Hierarchical layout hypergraphs are transformed into logical formulas describing generated solutions. The syntax of these formulas is based on the introduced multi-sorted signature, while the specified ontological commitment, which maps signature symbols to concepts of the design conceptualization, allows an unambiguous presentation of knowledge concerning the design objects represented by the diagram components. The semantics of logical formulas is specified using the inte?retation defined by the relational structure assigning hypergraph elements and values of their attributes to constituent elements of formulas. This interpretation allows for the acquisition of knowledge concerning design diagrams, and its updating whilst the design actions on diagrams are performed. By comparing the logical formulas describing diagrams to first-order logic formulas representing the constraints and design requirements, design solutions are validating against the given criteria. The endowment of the visual design system with a set of design agents being intelligent assistants aiding the designer has been proposed. Agents are specialized, co-operating modules, which independently solve assigned subtasks by manipulating the hierarchical hypergraph representations of projects. The behavior of agents is modelled by a set of hierarchical layout hypergraph grammar rules and a knowledge base containing facts about a problem to be solved. The hypergraph language defined here, the elements of which are generated by design agents, defines a set of possible states of the world. The presented semantic model of the multi-agent design system allows agents to assess states of the world, according to predicates describing the design requirements, using the logical inference mechanism based on the modal predicate calculus. Two computer systems supporting the conceptual design, which have been implemented in the Department of Design and Computer Graphics at the Jagiellonian University, in a manner consistent with the objectives outlined in the presented theoretical model, are discussed. They rapidly generate and modify early design solutions, and reason about their correctness. The application of the proposed formal model of computer-aided visual design with the use of design knowledge is presented on examples of designing floor layouts, arrangements of rooms, chairs and transmission towers.

Słowa kluczowe

PL

projektowanie wizualne; model wizualny; hipergraf hierarchiczny

EN

visual design; visual model; hierarchical hypergraph

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Studia Informatica
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 32, nr 4B
• Strony: 1--181
• Opis fizyczny: Bibliogr. 168 poz.

Twórcy

autor

Ślusarczyk G.

• Uniwersytet Jagielloński, Zakład Projektowania i Grafiki Komputerowej, 30-059 Kraków, ul. Reymonta 4,

Bibliografia

• [AtGGlO] AGG - Attributed Graph Grammars, 2010, http://tfs.cs.tu-berlin.de/agg/.
• [AjTsOS] Ajiro T., Tsuchida K.: Visual Programming Language for Bit-Level Concurrent Programming: APECbits, IEEE Symposium on Visual Languages and Human-Centric Computing, Germany, 2008.
• [AkMo04] Akin O., Moustapha H.: Formalizing Generation and Transformation in Design, in Gero J. S. (Ed.), Design Computing and Cognition'04, Kluwer Academic Publishers, Do-drecht2004, s. 177-196.
• [AllplO] Allplan Architecture, <http://www.allplan.com/>, Nemetschek, 2010.
• [Arch69] Archer, B. L.; The structure of the design process, in Broadbent G., Ward A. (Eds.), Design Methods in Architecture, Lund Humphries, London 1969, s. 76-102.
• [Arch79] Archer, B. L.: Whatever Became of Design Methodology!, Design Studies 1, 1979, s. 17-18.
• [ArCAlO] ArchiCAD, <http://www.graphisoft.com/products/archicad/>, Graphisoft, 2010.
• [Auto02] Autodesk Architectural Desktop 3.3 User's Guide, Autodesk, 2002.
• [AuRAlO] Autodesk Revit Architecture, <http://www.autodesk.com/revit>, Autodesk, 2010.
• [BaNi99] Baader F., Nipkow T.: Term Rewriting and All That, Cambridge 1999.
• [BaCoOS] Banyasad O., Cox P. T.: Integrating Design Synthesis and Assembly of Structured Objects in a Visual Design Language, Theory and Practice of Logic Programming 5, s. 601-621.
• [BaEh99] Bardohl R., Ehrig H.: Conceptual Model for the Graphical Editor GenGEd for the Visual Definition of Visual Languages, in Ehrig H., Engels G., Kreowski H. J., Rozen- berg G. (Eds.), Proc. 6th Int. Workshop on Theory and Application of Graph Transformation (TAGT '98), LNCS 1764, Springer, Berlin 1999, s. 252-266.
• [BMST99] Bardohl R., Minas M., Schiirr A., Taentzer G.: Application of graph transformation to visual languages, in Ehrig H" Engels G., Kreowski H. J., Rozenberg G. (Eds.), Handbook of Graph Grammars and Computing by Graph Transformation, vol.2: Applications, Languages and Tools, World Scientific, 1999, s. 105-180.
• [Bart79] Bartini C.: Rewriting Systems as a Tool for Relational Data Base Design, LNCS 73, 1979, s. 139-154.
• [BaCo86] Bauderon T., Courcelle H.; An algebraic formalism for graphs, in Franchi- Zannettacci P. (Ed.), CAAP'86, LNCS 214, 1986, s. 74-84.
• [BaCo87] Bauderon M., Courcelle A.: Graph expressions and graph rewriting. Mathematical Systems Theory 20, 1987, s. 83-127.
• [BGGPl1] Bhatt A., Gajek S., Grabska E., Palacz W.: Artefactual Reasoning in a Hypergraph- Based CAD System, in Burduk R. et al. (Eds.), Computer Recognition Systems 4, AISC 95, Springer, 2011, s. 471-478.
• [BoFH85] Boehm P., Fonio H., Habel A.: Amalgamation of Graph Transformations with Applications to Synchronization, LNCS 185, 1985, s. 267-285.
• [BoGr95] Borkowski A., Grabska E.: Representing Designs by Composition Graphs, lABSE REPORTS 72, 1995, s. 27-36.
• [BoGH99] Borkowski A., Grabska E., Hliniak G.; Function-structure computer-aided design model. Machine GRAPHICS & VISION 9, 1999, s. 367-383.
• [BoSzOl] Borkowski A., Szuba J.; Graph Transformation in Architectural Design, Computer Assisted Mechanics and Engineering Science 3, 2001, s. 109-119.
• [BGNS03] Borkowski A., Grabska E., Nikodem P., Strug B.: Searching for Innovative Structural Layouts by Means of Graph Grammars and Evolutionary Optimization, in Proc. 2nd Int. Structural Eng. And Constr. Conf, Rome 2003, s. 475-480.
• [CADEl1] CADET, Home Page- http://www.cs.cmu.edu/afs/cs.cmu.edu/project/cadet/ftp/docs- /CADET.html, 2011.
• [CaCK98] Campbell B., Cagan J., Kotovsky K.: A-Design: Theory and implementation of an adaptive agent-based method of conceptual design, in Gero J. S., Sudweeks F., (Eds.), Artificial Intelligence in Design'98, Kluwer, Dordrecht 1998, s. 579-598.
• [Cana97] Canamero D.: Modeling Motivations and Emotions as a Basis for Intelligent Behavior, Proceedings of the First International Conference on Autonomous Agents, Marina del Rey, California, USA, 1997, s. 148-155.
• [CaMo83] Castellani I., Montanari U.: Graph Grammars for Distributed Systems, LNCS 153, 1983, s. 20-38.
• [ChHY97] Chang S. K., Hua W., Yoo C. W.: Visual Abstraction in the Visual Design Process, Proc. of SEKE'97, Madrid, Spain, 1997, s. 332-340.
• [Chom65] Chomsky N.; Aspects of Theory of Syntax, MIT Press, Cambridge 1965.
• [CLHK05] Choset H., Lynch K. M., Hutchinson S., Kantor G., Burgard W., Kavraki L. E., Thrun S.: Principles of Robot Motion: Theory, Algorithms and Implementations, MIT Press, 2005.
• [CLRD03] Cormen T. H., Leiserson C. E, Rivest R. L, Diks K.: Wprowadzenie do algorytmów, WNT, Warszawa 2003.
• [Cour88] Courcelle, T.: Some applications of logic, of universal algebra, and of category theory to the theory of graph transformations. Bull. EATCS 36, 1988, s. 161-218.
• [CoSm98] Cox P. T., Smedley T.: LSD: A Logic-Based Visual Language for Designing Structured Objects, Journal of Visual Languages and Computing 9, 1998, s. 509-534.
• [CoSmOO] Cox P. T., Smedley T.: A Formal Model for Parametrised Solids in a Visual Design Language, Journal of Visual Languages and Computing 11,2000, s. 687-710.
• [CRRB90] Coyne R. D., Rosenman M. A., Radford A. D., Balachandran M., Gero J. S.: Knowledge-based Design System, Addison-Wesley, Sydney 1990.
• [CDKP94] Csuhaj-Varju E., Dassow J., Kelemen J., Paun Gh.: Grammar systems. A grammatical approach to distribution and cooperation. Topics in Computer Mathematics 8. Gordon and Breach Science Publishers, Yverdon 1994.
• [DoGrOl] Do E. Y., Gross M. D.: Thinking with Diagrams in Architectural Design, Artificial Intelligence Review, 15, Kluwer Academic Publishers, 2001, s. 135-149.
• [DrHPOO] Drewes F., Hoffmann B., Plump D.: Hierarchical Graph Transformation, in Turyn J. (Ed.), Proc. of FOSS ACS 2000, LNCS 1784, 2000, s. 98-113.
• [Dzer02] Dzeroski S.: Relational reinforcement learning for agents in worlds with objects. Proceedings of the Symposium on Adaptive Agents and Multi-Agent Systems (AISB'02), s. 1-8.
• [EaTe08] Eastman C., Teicholz P., et al.: BIM Handbook. A Guide to Building Information Modeling for Owners, Managers, Designers, Engineers, and Contractors, Wiley, Hoboken, NJ 2008.
• [Ehri83] Ehrig H.: Aspects of Concurrency in Graph Grammars, LNCS 153, 1983, s. 58-81.
• [EEKR99] Ehrig H., Engels G., Kreowski H. J., Rozenberg G. (Eds.): Handbook of Graph Grammars and Computing by Graph Transformation, vol.2: Applications, Languages and Tools, World Scientific, 1999.
• [EhKr80] Ehrig H., Kreowski H. J.: Applications of Graph Grammar Theory to Consistency, Synchronization and Scheduling in Data Base Systems, Inform. Syst. 5, 1980, s. 225-238.
• [EhLo93] Ehrig H., Löwe M.: Categorical principles, techniques and results for high-level- replacement systems in computer science. Applied Categorical Structures 1, 1993, s. 21-50.
• [ErRT99] Ermel C., Rudolf M., Taentzer G.: The AGG approach: Language and tool environment, in Ehrig H., Engels G., Kreowski H. J., Rozenberg G. (Eds.), Handbook of Graph Grammars and Computing by Graph Transformation, vol.2: Applications, Languages and Tools, World Scientific, 1999, s. 551-603.
• [FHMV95] Fagin R., Halpem J. Y., Moses Y., Vardi M. Y.: Reasoning About Knowledge, MIT Press, Cambridge 1995.
• [Flas89] Flasiński M.: Characteristics of edNLC-Graph Grammars for Syntactic Pattern Recognition, Computer Vision, Graphics and Image Processing 47, Academic Press, New York, USA, 1989, s. 1-21.
• [Flas95] Flasiński M.: Use of Graph Grammars for the Description of Mechanical Parts, Com- puter-Aided Design 27, Butterworth-Heinemann/ Elsevier Science, Oxford, United Kingdom, 1995, s. 403-433.
• [Flas07] Flasiński M.: Inference of Parsable Graph Grammars for Syntactic Pattern Recognition, Fundamenta Informaticae 80, lOS Press, Amsterdam-Berlin-Oxford 2007, s. 379-413.
• [Flas07] Flasiński M.: Inference of Parsable Graph Grammars for Syntactic Pattern Recognition, Fundamenta Informaticae 80, lOS Press, Amsterdam-Berlin-Oxford 2007, s. 379-413.
• [Flem87] Flemming U.: More than the Sum of Parts: The Grammar of Queen Anne Houses, Environment and Planning B: Planning and Design 14, 1987, s. 323-350.
• [FlWo95] Flemming U., Woodbury R.: Software Environment to support the Early phases in building Design (SEED): Overview, J. Arch. Engineering 147, 1995.
• [FuKS74] Fu K. S.; Syntactic Methods in Pattern Recognition, Academic Press, New York 1974.
• [FujalO] FUJABA -From UML to Java and Back Again, 2010, www.fujabaje.
• [Furt79] Furtado A. L.: Transformation of Data Base Structures, LNCS 73, 1979, s. 224-236.
• [GaPS90] Gaborit P., Potet A., Sayettat C.: Semantics and validation procedures of a multimodal logic for formalization of multi-agent universes. Proceedings of the Ninth European Conference on Artificial Intelligence, Stockholm, Sweden, Pitman Publishing, 1990, s. 289-291.
• [Gajell] Gajek S.; Projektowanie koncepcyjne wspomagane komputerowo z użyciem grafowych struktur danych i formuł logicznych, WFAIS, UJ, praca doktorska w przygotowaniu.
• [Gara84] Garavaglia S.; PROLOG, Harper and Row, New York 1984.
• [Gips99] Gips J.: Computer Implementation of Shape Grammars, in Workshop on Shape Computation, MIT, 1999.
• [Gold89] Goldberg D. E.; Genetic Algorithms in Optimization and Machine Learning, Addison- Wesley, New York 1989.
• [GoTh78] Gonzalez R. C., Thomason M. G.: Syntactic Pattern Recognition - An Introduction, Addison-Wesley, Reading, Mass., 1978.
• [GoCo96] Gooday J. M., Cohn A. G.: Using spatial logic to describe visual languages. Proceedings of the Int. Workshop on Theory of Visual Languages, Italy, 1996.
• [Got83] Gottler H.: Attributed Graph Grammars for Graphics,'LHCS 153, 1983,s. 130-142.
• [GoGN90] Gottler H., Günther J., Nieskens G.: Use Graph Grammars to Design CAD-Systems, in Rozenberg G. (Ed.), Graph Grammars and Their Application to Computer Science, LNCS 532, 1990, s. 396-409.
• [Grab93] Grabska E.: Theoretical Concepts of Graphical Modeling, Part two: CP-graph Grammars and Languages, Machine Graphics & Vision 2, 1993, s. 149-178.
• [Grab94] Grabska E.: Graphs and designing. Lecture Notes in Computer Science 776, 1994.
• [GrBo97] Grabska E., Borkowski A.; Generating floor layouts by means of composite representation, in Proceedings of the ECCE Symposium on Computers in the Practice of Building and Civil Engineering, Lahti, 1997, s. 154-158.
• [Grab03] Grabska E.: Design and reasoning with diagrams. Machine Graphics & Vision 12, s. 5-16.
• [GrŚP03] Grabska E., Ślusarczyk G., Papiernik K.: Interpretation of Objects Represented by Hierarchical Graphs, KOSYR'2003, Wroclaw 2003, s. 287-293.
• [GrŚG05] Grabska E., Ślusarczyk G., Grześ P.: Dynamie Design with the Use of Intelligent Agents, Proceedings of the 4th International Conference on Computer Recognition Systems CORES'05, Springer, 2005, s. 827-834.
• [GGKŚ06] Grabska E., Grzesiak-Kopeć K., Ślusarczyk G.: Visual Creative Design with the Assistance of Curious Agents, in Baker-Plummer D., et al., (Eds.), Diagrammatic Representation on Inference: Proceedings of the 4th International Conference Diagrams, LNCS 4045, 2006, s. 218-220.
• [Grab07] Grabska E.: Projektowanie wizualne wspomagane komputerem, EXIT, Warszawa 2007.
• [GLLŚ07] Grabska E., Lembas J., Łachwa A., Ślusarczyk G., Grzesiak-Kopeć K.: Hierarchical Layout Hypergraph Operations and Diagrammatic Reasoning, Machine Graphic & Vision 16, 2007, s. 23-38.
• [GrŚLOS] Grabska E., Ślusarczyk G., Le A. L.: Visual Design and Reasoning with the Use of Hypergraph Transformations, Proceedings of the Seventh Intemational Workshop on Graph Transformation and Visual Modeling Techniques (GT-VMT 2008), Electronic Communications of the EASST 10,2008, s. 305-318.
• [GSŚG08] Grabska E., Strug B., Ślusarczyk G., Grabski W.: Grammar-Based Distributed Design, in Rutkowski L. et al. (Eds.), Computational Intelligence: Methods and Applications, EXIT, Warszawa 2008, s. 493-502.
• [GBPG09] Grabska E., Borkowski A., Palacz W., Gajek S.: Hypergraph System Supporting Design and Reasoning, EG-ICE International Workshop, Berlin 2009.
• [Grab09] Grabska E., Strug B., Ślusarczyk G.: Multiagent Distributed Design System, in De- mazeau Y. et al. (Eds.), 7th Intemational Conference on Practical Applications of Agents and Multi-Agent Systems (PAAAMS 2009), Advances in Intelligent and Soft Computing 55, Springer, 2009, s. 364-373.
• [Grab10] Grabska E.: Visual design with the use of graph-based data structure, eWork and eBusiness in Architecture, Engineering and Construction - Menzel & Scherer (Eds.), CRC Press, Taylor & Francis Group, London 2010, s. 209-214.
• [Grab11] Grabska E., Ślusarczyk G.: Knowledge and reasoning in design systems. Automation in Construction, 2011, w druku, doi:10.1016/j.autcon.2011.03.009.
• [Grab11] Grabska E., Ślusarczyk G.: Towards intelligent systems supporting conceptual design, przyjęte do Proceedings of the ICMMI11, Springer, 2011.
• [GrBrOO] Grecu D. L., Brown, D. C.: Expectation formation in multi-agent design systems, in Gero J. S. (Ed.), Artificial Intelligence in Design'OO, Kluwer, Dordrecht 2000, s. 651-771.
• [Guar97] Guarino N.; Understanding, Building and Using Ontologies, International Journal of Human Computer Studies, 46, 1997, s. 293-310.
• [GuOS09] Guarino N., Oberle D., Staab S.: mat is an Ontology?, in Staab S., Studer R. (Eds.), Handbook on Ontologies, Intemational Handbooks on Information Systems, Springer-Verlag, 2009.
• [Gurr98] Gurr C. A.: On the Isomorphism, or Lack of it. of Representalions, in Marriot K... Meyer B. (Eds.) Visual Language Theory, 1998. s. 288-30L
• [Нааг99] Haarslev V.: A Logic-based Formalism for Reasoning about Visual Representations, Journal of Visual Languages and Computing 10, 1999, s. 42K445.
• [HaKr87] Habel A., Kreowski H. J.: Some Structural Aspects of Hypergraph Languages Generated by Hyper edge Replacement, LNCS 247, Springer-Verlag, 1987, s. 207-219.
• [HRWL83] Hayes-Roth F., Waterman D. A., Lenat D. B.; Building Expert Systems, Addison- Wesley, New York 1983.
• [HeSt73] Herrlich H., Strecker G.; Category Theory, Allyn and Bacon, Boston 1973.
• [Hils92] Hils D. D.: Visual Languages and Computing Survey: Data Flow Visual Programming Languages, Journal of Visual Languages and Computing 3, 1992, s. 69-101.
• [HofF83] Hoffmann B.: Modelling Compiler Generation by Graph Grammars, LNCS 153, 1983, s. 159-171.
• [InFC08] Industry Foundation Classes, Version 2X3, 2008, http://www.iai-intemational- .org/index.html.
• [Knig80] Knight T.: The Generation of Hepplewhite-style Chair-back Designs, Environment and Planning B, vol. 7, 1980, s. 227-238.
• [Knig04] Knight T.: Interaction in visual design computing. Visual and Spatial Reasoning in Design III, Key Centre of Design Computing and Cognition, University of Sydney, 2004, the invited paper.
• [Koil04] Koile K.; An Intelligent Assistant for Conceptual Design, in Gero J. S. (Ed.), Design Computing and Cognition'04, Kluwer Academic Publishers, Dodrecht 2004, s. 3-22.
• [КoЕІ8І] Koning H., Eizengberg J.: The Language of the Prairie: Frank Lloyd Wright's Prairie Houses, Environment and Planning B, vol. 8, 1981, s. 295-323.
• [KrMN02] Kraft B., Meyer, O., Nagl M.: Graph Technology Support for Conceptual Design in Civil Engineering, Proceedings of the International Workshop on EG-ICE, Darmstadt, 2002, s. 1-35.
• [Kraf03] Kraft B.; Conceptual Design Tools for Civil Engineering, AGTIVE 2003, s, 434-439.
• [KrNa07] Kraft B., Nagl M.; Visual knowledge specification for conceptual design: Definition and tool support. Advanced Engineering Informatics 21(1), 2007,
• [Land97] Lander S. E.: Issues in multiagent design systems, IEEE Expert 12, 1997, s. 18-26.
• [LeSE06] Lee G., Sacks R., Eastman C. M.: Specifying parametric building object behavior (BOB) for a building information modeling system. Automation in Construction, 15(6), s. 758-776.
• [LeNa84] Lewerentz C., Nagl M.: A Formal Specification Language for Software Systems Defined by Graph Grammars, Proc. WG'84, Workshop on Graphtheor. Cone, in Computer Science, Berlin 1984.
• [LiMP08] Lifschitz V., Morgenstern L., Plaisted D.: Knowledge Representation and Classical Logic, Handbook of Knowledge Representation, van Harmelen F., Lifschitz V., Porter B. (Eds.), Elsevier, 2008.
• [Lipm87] Lipmann R.: An introduction to computing with neural nets, IEEE ASSP Magazine 1987.
• [Maed03] Maeda J.: Design by numbers, 2003, http://dbn.media.mit.edu/.
• [MaWi82] Mahr K., Wilharm A.: Graph Grammars as a Tool for Description in Computer Processed Control, A Case Study, Proc. Graphtheoretic Concepts in Computer Science, Hanser-Verlag, Mtnchen/Wien 1982, s. 165-176.
• [McCa02] McCormack J. P., Cagan J.: Designing inner hood panels through a shape grammar based framework. Artificial Intelligence for Engineering Design, Analysis and Manufacturing 16, 2002, s. 273-290.
• [Meie83] Meier A.: A Graph-Relational Approach to Geographic Data Bases, LNCS 153, 1983,8.245-254.
• [MeMW98] Meyer B., Marriot K., Wittenburg K.: A Survey of Visual Language Specification and Recognition, in Marriot K., Meyer B. (Eds.) Visual Language Theory, 1998, s. 5-85.
• [Mina97] Minas M.: Diagram editing with hypergraph parser support. Proceedings of the 13* IEEE Symposium on Visual Languages, IEEE Computer Society Press, 1997, s. 230-237.
• [Mina02] Minas M.: Concepts and Realization of a Diagram Editor Generator Based on Hyper graph Transformation, Science of Computer Programming 44, 2002, s. 157-180.
• [МІVІ95] Minas M., Viehstaedt G.: Diagen: A generator for diagram editors providing direct manipulation and execution of diagrams, in Proc. IEEE Symposium on Visual Languages (VL'95), Los Alamitos, IEEE Computer Society Press, 1995, s. 203-210.
• [Mins75] Minsky M.: A Framework for representing knowledge, in Winston P. H. (Ed.), The Psychology of Computer Vision, McGraw-Hill, New York 1975, s. 211-277.
• [Mous04] Moustapha H.: A Formal Representation for Generation and Transformation in Design, Generative CAD Systems Symposium (GCAD'04), Carnegie Mellon University, Pittsburgh 2004.
• [MyPo94] Myers L., Pohl J.: ICDM: integrated cooperative decision making-in practice. Proceedings of the Sixth International Conference on Tools with Artificial Intelligence, 1994, s. 608-614.
• [Nagl73] Nagl M.: Beziehungen zwischen verschiedenen Klassen von Diagramm-Sprachen, Arbeitsbericht 6, Institut für Mathematische Maschinen und Datenverarbeitung, Erlangen 1973, s. 72-93.
• [Nagl79] Nagl M.: Graph-Grammatiken, Verlag Vieweg und Sohn, Braunschweig/Wiesbaden 1979.
• [Nagl87] Nagl M.: Set theoretic approaches to graph grammars, in Ehrig H., Nagl M., Rozenberg G., Rosenfeld A. (Eds.), Graph Grammars and Their Application to Computer Science, LNCS 291, 1987, s. 41-54.
• [Nebe88] Nebendahl E.: Expert Systems, J. Wiley and Sons, Inc., Berlin 1988.
• [NikoOl] Nikodem P.: Applying Genetic Algorithms in Industrial Designing on Example of Chairs Designing, KOSYR'2001, Wrocław 2001, s. 325-330.
• [NiSt04] Nikodem P., Strug B.: Graph Transformations in Evolutionary Design, Artificial Intelligence and Soft Computing - ICAISC'04, LNCS 3070, 2004, s. 456 • 461.
• [Quil68] Quilian M. R.: Semantic memory, in Minsky M. (Ed.), Semantic Information Processing, MIT Press, 1968, s. 216-270.
• [Pada82] Padawitz P.: Graph Grammars and Operational Semantics, Theoret. Comp. Sei. 19, 1982, s. 117-141.
• [PaSa99] Paun Gh., Salomaa A. (Eds.): Grammatical models of multi-agent systems. Gordon and Breach, Amsterdam 1999.
• [Pavl77] Pavlidis T.: Structural Pattern Recognition, Springer-Verlag, New York 1977.
• [Petr62] Petri C. A.: Kommunikation mit Automaten. PhD Thesis, Fakultät fiir Mathematik und Physik, Technische Hochschule Darmstadt, Darmstadt, Germany, 1962.
• [PfRo69] Pfaltz J. L., Rosenfeld A.: Web Grammars, in Walker D. E., Norton L. M. (Eds.), Proceedings of the l^ International Joint Conference on Artificial Intelligence, Washington, DC, 1969, s. 609-620.
• [Poko03] Pokojski J. (Ed.): Zastosowanie metody case-based reasoning w projektowaniu maszyn, WNT, Warszawa 2003.
• [Prat71] Pratt T.: Pair Graphs, Graph Languages and String-to-Graph Translations, Jour. Comp. Syst. Sei. 5, 1971, s. 560-595.
• [PROG08] PROGRES - PROgrammed Graph Rewriting System, 2008, http://www-i3.infor- matik.rwth-aachen.de/research/projects/ progres/.
• [RMDG97] Rau-Chaplin A., MacKay-Lyons B., Doucette T., Gajewski J., Hu X., Spierenburg P.: Graphics support for a World-Wide-Web based architectural design service. Computer Networks and ISDN Systems 29, 1997, s. 1611-1623.
• [RCSm97] Rau-Chaplin A., Smedley B.: A Graphical Language for Generating Architectural Forms, in Proceedings of the 13th International IEEE Symposium on Visual Languages, IEEE Computer Society Press, 1997, s. 260-267.
• [ReSc97] Rekers J., Schiirr A.: Defining and parsing visual languages with layered graph grammars. Journal of Visual Languages and Computing 8, 1997, s. 27-55.
• [RMRF96] Robbins J. E., Morley D. J., Redmiles D. F., Filatov V., Kononov D.: Visual Language Features Supporting Human-Human and Human-Computer Communication, Proceedings of the 12th IEEE Symposium on Visual Languages, IEEE Computer Society Press, 1996, s. 247-254.
• [Rose76] Rosenfeld A. (Ed.): Digital Picture Analysis, Springer-Verlag, New York 1976.
• [RBPE97] Rumbaugh J., Blaha M., Premerlani W., Eddy F., Lorenson W.: Object-Oriented Modeling and Design, Prentice-Hall, London 1997.
• [SaunOl] Saunders R.: Curious Design Agents and Artificial Creativity, Ph.D. Thesis, Faculty of Architecture, The University of Sydney, 2001.
• [Schn70] Schneider H. J.: Chomsky-languages for multidimensional input-media. International Computing Symposium, Amsterdam: North-Holland, 1970, s. 599-608.
• [Schn75] Schneider H. J.: Syntax-Directed Description of Incremental Compilers, LNCS 26, s. 192-201.
• [Schn79] Schneider H. J.: Conceptual Data Base Description Using Graph Grammars, Applied Comp. Sei. 13, Mtnchen, Hanser-Verlag, 1979, s. 77-98.
• [Schu91] Schiirr A.: PROGRESS: A VHL-language based on graph grammars. Proceedings of the 4th Int. Workshop on Graph-Grammars and Their Applications, LNCS 532, 1991, s. 641-659.
• [ScWZ95] Schiirr A., Winter A., Ziindorf A.: Graph grammar engineering with PROGRES, in Schäfer W., Botella P. (Eds.), Proc. of the 5th European Software Engineering Conference (ESEC95), LNCS 989, 1995, s. 219-234.
• [Shaw69] Shaw A. C.: The Formal Picture Description Scheme as a Basis for Picture Processing Systems, Inf Control 14, 1969, s. 9-52.
• [Sigf96] Sigfi'ied S.: Understanding Object-Oriented Software Engineering, IEEE Press, New Jersey 1996.
• [Spra06] Sprawozdanie z grantu nr. 5T07F00225, Transformacje grafowe w konstrukcji systemów wnioskowania diagramowego, Kraków 2006.
• [Stas08] Stasko J.: Visualization for Information Exploration and Analysis, IEEE Symposium on Visual Languages and Human-Centric Computing, Germany, 2008.
• [StGi72] Stiny G., Gips J.: Shape grammars and the generative specification of painting and sculpture, in Freiman C. V. (Ed.), Information Processing 71, North Holland, 1972, s. 1460^1465.
• [StMi78] Stiny G., Mitchell W. J.: The Palladian grammar. Environment and Planning ? 5, 1978, s. 5-18.
• [SuGPOO] Suwa M., Gero J. S., Purcell T.: Unexpected Discoveries and S-invention of Design Requirements: Important Vehicles for a Design Process, Design Studies 21, 2000, s. 539-567.
• [Szub05] Szuba J.: Graphs and Graph Transformations in Design in Engineering, Ph.D. Thesis, PAS, Warszawa 2005.
• [SzSB02] Szuba J., Schiirr A., Borkowski A.: GraCAD - Graph-Based Tool for Conceptual Design, in Corradini A., Ehrig H., Kreowski H. J., Rozenberg G. (Eds.), First International Conference on Graph Transformation (ICGT 2002), LNCS 2505, Springer-Verlag, Berlin 2002, s. 363-377.
• [Ślus99] Ślusarczyk G.: Operacje i transformacje grafowe w projektowaniu graficznym, Ph.D. Thesis, IPPT, Warszawa 1999.
• [Ślus03] Ślusarczyk G.: Hierarchical hypergraph transformations in engineering design. Journal of Applied Computer Science, 11, 2003, s. 67-82.
• [Ślus04] Ślusarczyk G.: Heuristic Methods and Hierarchical Graph Grammars in Design, Visual and Spatial Reasoning in Design III, Key Centre of Design Computing and Cognition, University of Sydney, 2004, s. 45-66.