Zalewanie wyrobiska końcowego Odkrywki "Pątnów" Kopalni Węgla Brunatnego "Konin" w świetle określenia składowych i obliczeń bilansu wodnego zbiornika

• Autorzy: Wachowiak G. , Wachowiak A.

Warianty tytułu

EN

Flooding of the abandoned Open Pit "Pątnów" of the "Konin" lignite opencast mine in the light of the water balance calculation and determination of its elements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ramach rekultywacji wyrobiska końcowego Odkrywki " Pątnów" KWB " Konin " tworzony jest między innymi największy, jak dotychczas w polskim górnictwie węgla brunatnego, zbiornik wodny. Jego powierzchnia docelowa miała wynieść 346 ha, a pojemność ponad 83 min m3. Zbiornik zalewany jest od połowy 2001 roku przede wszystkim poprzez samoczynny dopływ z górotworu oraz nieco później zasilany dodatkowo wodami pochodzącymi z odwodnienia kopalni. Planowane parametry zbiornika nie zostały jeszcze do końca roku 2008 osiągnięte. Dla lat 2002 - 2008 opracowano bilans wodny zbiornika, gdzie po stronie przychodu uwzględniono opady atmosferyczne oraz dodatkowe zasilanie wodami kopalnianymi, a po stronie rozchodu parowanie z powierzchni wody zbiornika i terenu jego zlewni morfologicznej. Z kolei wypadkową zasilania podziemnego, która była końcowym członem obliczeń bilansowych przypisano w zależności od znaku do przychodu bądź rozchodu. Istotne w obliczeniach było wykazanie, że w ostatnich łatach wypadkowa zasilania podziemnego przyjęła znak ujemny, co świadczy o większej infiltracji wody w obręb leja depresyjnego niż jego zasilanie. Na bazie określenia składowych bilansu wodnego dla okresu zalewania zbiornika w wyrobisku końcowym Odkrywki "Pątnów 'wskazano na niektóre problemy monitoringu w czasie napełniania wodą wyrobiska końcowego Odkrywki "Lubstów " KWB " Konin ".

EN

The recultivation of the abandoned open pit "Pątnów" of the "Konin" Lignite Opencast Mine involves, among others, a creation of the largest ever reservoir in the history of Polish lignite mining. Its final area is to be 346 ha and water volume ; of over 83 mln m3. The reservoir is being flooded since 2001 mainly by automatic inflow originating in mountain complex. The flooding is further reinforced by water from mine dewatering. The assumed parameters of the reservoir were still not reached by the end of 2008. Reservoir water balance was calculatedfor 2002-2008 period. The input included rainfall and additional recharge from mine water, and the output-surface water evaporation from the reservoir and its morphological catchment area. The resultant ofgroundwater supply, which is the final component ofwater balance calculation, was identified as either input or output depending on its positive or negative value. The calculations revealed that in the last years the resultant of groundwater supply was negative. This indicates that the infiltration of water from the reservoir into the depression cone is higher than its groundwater supply. The knowledge gained through determining water balance elements for the flooding period of the abandoned open pit "Pątnów " allowed to identify problems in relation to the future monitoring of flooding another abandoned open pit of the "Konin " Lignite Opencast Mine - "Lubustów ".

Słowa kluczowe

PL

wyrobisko końcowe; odkrywka Pątnów; KWB Konin; zalewanie wyrobiska

EN

abandoned open pit; open pit Pątnów; flooding open pit

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 51, nr 2
• Strony: 77--85
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Wachowiak G.

autor

Wachowiak A.

• Ośrodek Badań Regionalnych, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Oddział w Poznaniu

Bibliografia

• [1] Atlas jezior Polski (red. J. Jańczak) 1.1, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 1996
• [2] Bajkiewicz - Grabowska E, Obieg materii w systemach rzeczno - jeziornych. Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, 2002
• [3] Białek Z., Gabryś T, Puchalska H., Stachowicz Z., Projekt rekultywacji i zagospodarowania wyrobiska końcowego o/Pątnów. T.3, Poltegor-projekt, Wrocław, 1998 (nie publ.)
• [4] Białek Z., Gabryś T., Stachowicz Z., Ocena oddziaływania na środowisko zbiornika końcowego O/Pątnów. Poltegor -projekt, Wrocław, 1998 (nie publ.)
• [5] Białek Z, Górecki K., Kaczmarek E., Masznicz Z, Projekt techniczno - technologiczny zagospodarowania wy, końcowego O/Pątnów. Poltegor - projekt, Wrocław, 1991 (nie publ.)
• [6] Byczkowski A., Hydrologia T. II. Wyd. SGGW, Warszawa 1996
• [7] Kasztelewicz Z., Likwidacja zakładu górniczego na przykładzie odkrywki " Pątnów " KWB "Konin " w Kłeczey Gór.. Odkryw. nr 5-6,2003
• [8] Klich J., Hajdo S., Polak K, Czop M., Monitoring napełniania zbiornika końcowego Odkrywki " Pątnów " -za napełniania zbiornika. Wydział Górniczy AGH, Kraków 2002 (nie publ.)
• [9] Klich J., Polak K., Zastosowanie szeregów czasowych przy rozwiązywaniu aktualnych problemów w kształtowaniu środowiska wodnego w górnictwie odkrywkowym. Gór.. Odkryw. nr 3-4, 2006
• [10] Koczorowska R., Zawadzki T., Osłona meteorologiczno - hydrologiczna działalności Zespołu Elektrowni Pą -Adamów-Konin. IMGW Oddział w Poznaniu 2002 -2008 (nie publ.)
• [11] Michalski A., Rekultywacja i zagospodarowanie wyrobiska końcowego - Odkrywka " Pątnów " KWB " Konin w Kleczewie S.A. Węgiel Bruntny nr 1 (42), 2003
• [12] Polak K., Galiniak G, Wstępna ocena podatności zbiornika poeksploatacyjnego Pątnów na degradację. Gór. Odkryw. nr 5-6, 2007
• [13] Prognoza czasu napełniania zbiornika końcowego O/Pątnów. Dział Mierniczo-Geologiczny KWB "Konin" S.A. 20( (nie publ.)
• [14] Stachowicz Z, Szczepiński J, Wykorzystanie odpadów po energetycznych do rekultywacji wyrobisk poeksploatacyjnych kopalń węgla brunatnego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi. T. 19. Zeszyt specjalny, 2003
• [15] Wachowiak G. i inni, Roczniki hydrologiczne i meteorologiczne dla rejonu Odkrywek Pątnów, Jóźwin, Kazimierz, Lubstów i Drzewce KWB "Konin ". IMGW Oddział w Poznaniu 2002 - 2008 (nie publ.)
• [16] Wachowiak G, Wachowiak A., Zbiornik w wyrobisku końcowym Odkrywki "Pątnów" Kopalni Węgla Br; " Konin " i jego bilans wodny za okres 2003-2004. Bad. Fizjogr. Nad Polską Zach. Seria A, T. 56, 2005