Przemysłowa eksploatacja torfu w Czarnym Dunajcu. Mozliwości pogodzenia interesów gospodarczych i ochrony przyrody

• Autorzy: Płaskociński F.

Warianty tytułu

EN

Peat industrial extraction in Czarny Dunajec. The possibilities of the reconciliation of the economical and ecological interests

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule podano informację o występowaniu torfu w Polsce i na świecie. Graficznie opisano etapy wzrostu torfowisk jako jedynej kopaliny odnawialnej. Podkreślono walory przyrodnicze, ekologiczne i turystyczne oraz przydatność torfu dla rolnictwa, ogrodnictwa, leśnictwa i lecznictwa (borowiny). Podkreślono również znaczenie torfowisk jako zbiornika retencyjnego. Szczegółowo omówiono eksploatację wycinka (2,7% powierzchni) torfowiska "Puścizna Wielka" i jej znaczenie dla gospodarki i lecznictwa. Krytycznie ustosunkowano się do programu "Natura 2000" - jeżeli chodzi o torfowiska orawsko-nowotarskie i zaznaczono konieczność pogodzenia interesów ochrony przyrody z interesami gospodarczymi regionu i Polski. Zaznaczono, że od pogodzenia tych interesów zależy zrównoważony rozwój gospodarczy tej części Podhala.

EN

The article informs on the occurrence of peat in Poland and in the world. The stages of peat growth that is the only renewable mineral are graphically presented. The natural, ecological and tourist values of peat are underlined as well as its usage in the agriculture, gardening, forestry and medicine (therapeutic mud). The significance of the peat bogs as retention reservoirs is also stressed. The extraction of part of the "Puścizna Wielka" peat bog area (2,7% of its surface) and its significance for the economy and medicine is discussed in detail. The critical attitude towards Natura 2000 programme in the context of the orawsko - nowotarskie peat bogs and the necessity to reconcile the ecological interests with the economical ones of the region and Poland is expressed. Sustainable development of this part of Podhale depends on this reconciliation.

Słowa kluczowe

PL

torf; torfowisko; eksploatacja kopalin; eksploatacja torfu; kopaliny odnawialne; Natura 2000

EN

Natura 2000; peat; peat industrial extraction; peat bogs

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 7
• Strony: 22--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Płaskociński F.

• Kopalnia Torfu "Puścizna Wielka" w Czarnym Dunajcu

Bibliografia

• [1] Cisło G., Cichocki W.: Torfowiska wysokie Borów Nowotarskich. 1994.
• [2] Unicki P.: Torfowiska i torf. Poznań 2002.
• [3] Lipka K.: Ekspertyza ekologiczna zasięgu oddziaływania rowów odwadniających (a i b) i eksploatacji torfu "Puścizna Wielka" na warunki hydrogeologiczne - 1998. 1999.
• [4] Pawłat H.: Ocena oddziaływania eksploatacji torfu i rekultywacji potorfi "Puścizna Wielka" na środowisko. 1993.
• [5] Płaskociński R: Przemysłowa eksploatacja złoża torfu na obszarze Kotliny Orawsko-Nowotarskiej. Kopaliny Pospolite 3/2002.
• [6] Starek J.: Torfy i ich wykorzystanie w rolnictwie i ogrodnictwie., Kopaliny Pospolite 8/2000.
• [7] Dokumentacja geologiczna w kat. B wycinka złoża torfu "Puścizna Wielka". 1996.
• [8] Dodatek nr 1 w kat. A + B do dokumentacji geologicznej. 2005.
• [9] Uproszczony projekt zagospodarowania złoża torfu "Puścizna Wielka". 1997.
• [10] Dodatki nr 1, 2, 3 do PZZ. 2001. 2004.
• [II] Plan Ruchu Kopalni Torfu "Puścizna Wielka" na lata 2003 - 2007.
• [12] Raport oddziaływania kopalni torfu "Puścizna Wielka" na środowisko. "Geosfer". 2005.
• [13] Dokumentacja zakładowa monitoringu poziomu wód gruntowych w sąsiedztwie wyrobiska "Puścizna Wielka".
• [14] Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Czarny Dunajec. 2004.
• [15] Opracowania dotyczące programu "Natura 2000", Kod PLH 120016: Torfowiska Orawsko-Nowotarskie. Instytut Ochrony Przyrody PAN.
• [16] Torf, zastosowanie i produkcja. "Libera", Warszawa 1974.
• [17] "National Geographic" Polska 2/2002.
• [18] "National Geographic" DS-USA 3/1987.
• [19] Korzeniowski J., Burnat B., Kowalewski J.: publikacje o torfie w: Kopaliny Podstawowe i Pospolite 4/2000, 6/2000, 7/2000, 3/2001 i 6/2006.[
• [20] Opracowania Komisji Ogólnobranżowej Torfiarzy Polskich.