Wpływ zjawiska konwergencji i wyciskania złoża do wyrobiska górniczych na ewidencję zasobów rudy miedzi w kopalni "Rudna"

• Autorzy: Rożek R. , Kaczmarek W.

Warianty tytułu

EN

The influence of mining working tightening and ore pressing into a working on estimation of ore resources in the Rudna mine

• Konferencja: Metodyka rozpoznawania i dokumentowania złóż oraz geologicznej obsługi kopalń/Seminarium (X; 07-09.06.2006; Korytnica, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ewidencję zasobów kopaliny prowadzi się w oparciu o zatwierdzoną dokumentację geologiczną i projekt zagospodarowania złoża. Podstawową jednostką obliczeniową przy sporządzaniu ewidencji zasobów jest tzw. geologiczny blok obliczeniowy. Cały obszar złoża pokryty jest siatką bloków obliczeniowych. W części rozpoznanej w kategorii C1, są to wieloboki Bołdyriewa oparte na pojedynczych otworach powierzchniowych a w części rozpoznanej w kategorii A+B, podział na bloki obliczeniowe wynika z rozpoznania złoża wyrobiskami górniczymi. W oparciu o zatwierdzone w dokumentacji zasoby kopaliny i prowadzone na bieżąco obliczenia ilości wydobytej rudy sporządza się corocznie ewidencję ubytku zasobów na skutek wybierania i strat złoża. Szacowanie ubytku zasobów geologicznych z tytułu eksploatacji i strat stanowi jeden z zasadniczych elementów operatu ewidencyjnego zasobów. Ewidencja ubytku kopaliny na skutek eksploatacji i strat oparta jest na parametrach pierwotnych złoża i zakłada ich stałość od momentu rozcięcia złoża do momentu likwidacji i przejścia w zroby. Jednak szereg obserwacji dołowych pokazuje, ze założenie to nie jest do końca prawdziwe. Jednym z czynników mających wpływ na zmianę parametrów złożowych jest zjawisko konwergencji i wyciskania złoża do wyrobisk górniczych. Efektem tych zjawisk jest redukcja wysokości wyrobisk górniczych na etapie likwidacji filarów eksploatacyjnych. W przedziale czasowym między rozcięciem górotworu robotami górniczymi, a likwidacją parceli następuje szereg zjawisk polegających na wyciskaniu rudy do wyrobiska, wynoszeniu ociosów na krawędziach filtrów eksploatacyjnych i obsypywaniu rudy z ociosów do wyrobiska. W trakcie prowadzenia robót górniczych związanych z eksploatacją, utrzymaniem drożności wyrobisk, wyłożeniem ociosów i niwelacją spągu wyrobisk, wybierana jest ruda przemieszczona do wyrobiska na skutek konwergencji i wyciskania. Urobek uzyskiwany w ten sposób jest bardzo trudny do ewidencji i obmiaru geodezyjnego. Prawidłowe rozliczenie ilości wydobytej rudy i porównanie jej z ubytkiem zasobów pierwotnych jest bardzo skomplikowane. Od dwóch lat w kopalni "Rudna" realizowany jest projekt mający na celu określenie skali zjawisk konwergencji i wyciskania oraz oszacowanie wpływu tych zjawisk na ewidencjonowanie ubytku zasobów z tytułu eksploatacji i strat.

EN

Exploitation works in underground copper mines cause a number of physical phenomenon like pressing ore into a mining working, lifting walls of pillars are ore falling dawn into a working. Certain mining activities are carried out to maintain the mining working in good order condition. During these activities, some amount of ore is mined, which is difficult to measure and estimate. That fact affects on estimation of ore resource, which were mined out, in annual resources rapport.

Słowa kluczowe

PL

kopalnia Rudna; konwergencja; wyciskanie złoża

EN

Rudna mine; convergence; pressing ore

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 48, nr 1-2
• Strony: 108--112
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Rożek R.

autor

Kaczmarek W.

• KGHM Polska Miedź, S.A., O/ZG Rudna, Polkowice

Bibliografia

• [1] Prawo Geologiczne i Górnicze, Ustawa z dnia 4 lutego 1994r. - znowelizowana w 2005r. Dz. U. nr 90 z 2005r. poz. 758
• [2] Zbiór instrukcji z zakresu gospodarki złożem, Materiały KGHM Polska Miedź S.A., Lubin 1996, Archiwum O/ZG Rudna (niepublikowane)
• [3] Dykier G., Kubiak J., Rożek R., Wpływ sposobu obliczania strat złożowych na procesy planowania i rozliczania produkcji kopalni, ilości wydobytej kopaliny oraz bilansowania zasobów operatywnych i eksploatacyjnych, Materiały XIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Polska Akademia Nauk, Kraków 2004
• [4] Nieć M., Mucha J" Szwed E" Opracowanie nowej metodologii obliczania zasobów i strat eksploatacyjnych, Archiwum O/ZG Rudna (niepublikowane)
• [5] Nieć M., Mucha J" Szwed E" Wasilewska M., Uberman R., Kulczycka J., Metodyka bilansowania zasobów według bloków geologicznych w ramach operatów ewidencyjnych zasobów, a bieżące planowanie i rozliczanie produkcji górniczej w warunkach grubych złóż, O/ZG Rudna, Archiwum O/ZG Rudna (niepublikowane)
• [6] Instrukcja opróbowania złoża rud miedzi i oznaczania składników współwystępujących rudzie w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A., Archiwum O/ZG Rudna (niepublikowane)
• [7] Katalog systemów eksploatacji stosowanych w KGHM Polska Miedź S.A., Archiwum O/ZG Rudna (niepublikowane)
• [8] Kaczmarek W" Śliwiński W., Jasiński W., Spoiwa a właściwości mechaniczne (Re) piaskowców białego spągowca na obszarze LGOM (monoklinaprzedsudecka), Przegląd Geologiczny, vol.53, nr 3, 2005
• [9] Kaczmarek W., Rożek R" Sosnowski K., Śliwiński W., Piaskowce o podwyższonych parametrach wytrzymałościowych i ich wpływ na eksploatację rud miedzi w kopalni "Rudna ", Materiały XV Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Polska Akademia Nauk, Kraków 2006
• [10] Kaczmarek W., Śliwiński W., Rożek R" Suchan J" Ore Mineralisation ofAnhydritic Sandstones in the Rudna Mine, Polskie Towarzystwo Mineralogiczne - Prace Specjalne, vol. 24, 2004