Znajomość litologii surowca pomocą w rekonstrukcjach architektonicznych romańskich budowli na przykładzie refektarza klasztoru oo. Dominikanów w Krakowie

• Autorzy: Bromowicz J. , Magiera J.

Warianty tytułu

EN

The lithology of the building stones as a key to the architectural reconstruction. A case study of the romanesque refectory of the Dominican convent in Krakow

• Konferencja: Metodyka rozpoznawania i dokumentowania złóż kopalin oraz geologicznej obsługi kopalń / Seminarium (X; 07-09.06.2006; Korytnica, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Szczegółowe rozpoznanie petrografii i kształtów elementów kamiennych użytych do wzniesienia murów romańskiego refektarza klasztoru oo. Dominikanów w Krakowie wykazało wtórne użycia kamienia pochodzącego z różnych budowli, zniszczonych wskutek nieznanego dziś kataklizmu. Zbadano zmienność petrograficzną materiałów kamiennych wykorzystanych do wzniesienia murów romańskiego refektarza klasztoru oo. Dominikanów w Krakowie. Stwierdzono duże zróżnicowanie zarówno wśród zastosowanych tam wapieni (6 odmian) jak i piaskowców (14 odmian). Bardzo rozmaita jest też wielkość kształtek kamiennych. Wśród zastosowanego materiału znaleziono obrobione fragmenty świadczące o jego wtórnym wykorzystaniu. Duże zróżnicowanie petrograficzne kształtek kamiennych, zmienność ich wymiarów oraz wyraźna przypadkowość użycia różnych odmian kamieni, stanowią o wyraźniej odmienności opisywanego muru od innych romańskich budowli Krakowa. Został on zapewne wzniesiony z materiału pochodzącego z rozbiórki różnych budowli, zniszczonych przez nieznany dziś kataklizm.

EN

The building stones used in the wall of the Romanesque refectory of the Dominican Convent in Krakow reveal considerable petrographic variability. There are 6 varieties of the limestone and 14 of the sandstone. The size of blocks varies largely, as well. Carved architectural elements coming obviously from older edifices has been found, moreover. All this makes the wall apparently different from other Romanesque structures in Krakow. It seems plausible that it has been built of "recycled" stones, taken from the buildings that have been destroyed by is a disaster; which is unknown today.

Słowa kluczowe

PL

architektura romańska w Polsce; klasztor oo. Dominikanów; budowla romańska

EN

romanesque architecture; Dominican convent in Krakow; Romanesque building

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 48, nr 1-2
• Strony: 54--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Bromowicz J.

autor

Magiera J.

• Zakład Geologii Złożowej i Górniczej, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Firlet J., Pianowski Z., Z nowszych badań nad wczesnośredniowieczną architekturą murowaną w Krakowie. "Kszysztofory" Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa z. 16: 55-65, 1989
• [2] Hendel. L., Sprawozdanie z odkrycia reszt dawnego kapitularza romańskiego w krakowskim klasztorze Dominikanów. Sprawozdanie Komisyi do Badania Dziejów Sztuki w Polsce, t.5: 140-141,1896
• [3] Hendel. L., Dalsze wiadomości o świeżo odsłoniętych częściach romańskich klasztoru 1 kościoła oo. Dominikanów. Sprawozdanie Komisyi do Badania Dziejów Sztuki w Polsce, t.6: 14, 1900
• [4] Jamróz J., Architektura kościoła i klasztoru Dominikanów w Krakowie w wieku XIII. Sprawozdania PAU, t. 50, nr 5:213--215, 1949
• [5] Jamróz J., Średniowieczna architektura dominikańska w Krakowie. Rocznik Krakowski, t. 41:7, 1970
• [6] Jamróz J., Czy refektarz w klasztorze Dominikanów w Krakowie jest oratorium klasztornym czy kościołem przeddominikańskim ? Folia Historiae Atrium, t. 16: 21-38, 1980
• [7] Kopera F., Średniowieczna architektura kościoła i klasztoru oo. Dominikanów w Krakowie. Na podstawie zdjęć architektonicznych Zygmunta Hendla. Rocznik Krakowski, t. 20: 57 - 76, 1926
• [8] Pietrusińska M., Sztuka Polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku. Dzieje Sztuki Polskiej t.l, cz. 2: 721, 1971
• [9] Studziński F., Nowe odkrycia i prace konserwatorskie w refektarzu klasztoru dominikanów w Krakowie. Ochrona Zabytków, R.23, nr 1(88): 36-46, 1970
• [10] Szyma J., Jaką funkcje pełnił i jakie treści pierwotne wyrażał dzisiejszy refektarz w klasztorze dominikańskim w Krakowie. Rocznik Krakowski, t.63: 39-52, 1997
• [11] Świechowski Z., Budownictwo romańskie w Polsce. Katalog zabytków. Warszawa, 1963
• [12] Świechowski Z., Architektura romańska w Polsce. Warsawa DiG: 674, 2000
• [13] Wright V.V.,A revised classyfication of limestone. Sediment. Geology, 76: 177-185, 1992