Uwarunkowania litologicznej zmienności osadów wapienno-biogenicznych w dolinie Grabowej na Pomorzu

• Autorzy: Żurek-Pysz U.

Warianty tytułu

EN

Conditions of lithological variability of biogenic-calcareous sedinemts in the valley of river Grabowo, middle Pomerania

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono uwarunkowania zmienności litologicznej biogenicznych I wapiennych osadów, na przykładzie złoża Grabowo. Wnioski oparto na analizie materiałów kartograficznych , dokumentacji złożowych oraz wyników własnych badań laboratoryjnych osadów. Rozpatrzono powyższy problem kompleksowo, szczególna uwagę zwracając na tektoniczne uwarunkowania doliny rzeki Grabowej. Miały one prawdopodobnie duży wpływ na zaburzenia sedymentacyjne, litologiczną różnorodność szczególnie zaburzenia teksturalne biogenicznych i wapiennych osadów. Relatywnie wysoka mineralizacja wody w osadach może być spowodowana zasilaniem basenów sedymentacyjnych wodami ascensyjnymi wzdłuż strefy dyslokacji w tym rejonie.

EN

There have been presented conditions of lithological variability of biogenic and calcareous sediments, on the basis of Grabowo deposit. Conclusions have been dbased on cartographic materials, documentations of deposit and results of personal laboratory research of sediments. The author thinks the above problem in complex, that broadly understood tectonics faboured formation of deep River Grabowa valley. It probably caused asymmetrical sedimentation and extensive lithological variability as well as textural disturbance of biogenic-calcareous sediments. Relatively high level of mineralization of water in sediments is caused by permanent feed of sedimentary basin by ascending water across the dislocation zone.

Słowa kluczowe

PL

złoże Grabowo; tektonika terenu; litologia osadów; litogeneza osadu

EN

Grabowo deposit; tectonic; lithology of sediments

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 47, nr 6
• Strony: 24--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Żurek-Pysz U.

• Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Politechnika Krakowska, Koszalin

Bibliografia

• [1] Alexandrowicz S. W., Tchorzewska D., Kreda jeziorna w osadach czwartorzędowych środkowego Pomorza, Kwart. AGH, Geologia 4, 1989 r.
• [2] Alexandrowicz S.W., Malacofauna of the Holocene calcareous sediments in Grabowo near Koszalin (Pomerania, North Poland). Quaestiones Geographicac Special Issue 4, 1995 r.
• [3] Ciołkosz A. , Ostrowski M., Atlas zdjęć satelitarnych Polski. SC1&ART., Warszawa, 1995 r.
• [4] Dobak R& Wyrwicki R., Hydro izolacyjne właściwości kredy jeziornej. Przegl. Geol., 48, 2000 r.
• [5] Dobrowolski R., Tektoniczne uwarunkowania rozwoju źródliskowego torfowiska kopułowego „Krzywice” koło Chełma. Przegl. Geol.,vol. 42, nr 7, 1994 r.
• [6] Filonowicz P, Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, ark.Darłowo, PIG, Warszawa, 1987 r.
• [7] Filonowicz P, Krzymińska J., Starszy holocen w dolinie Grabowej. Studia i Materiały Oceanologiczne, 56, PIG, Sopot, 1989 r.
• [8] Gruszczyński M., Kowalski B.J. & Sołtysik R., Trawertyny wapienno-manganowe jako wskaźnik młodej aktywności tektonicznej paleozoicznej dyslokacji łysogórskiej w Górach Świętokrzyskich. V Ogólnopolska Konf. Neotektonika Polski, Kraków, 2003 r.
• [9] Jędrysek M.O., Krzyszkowski D., Hałas St., Wstępne badania izotopowe zmienności warunków klimatyczno-limnologicznych w okresie sedymentacji wistuliańskich osadów jeziornych z Jaroszowa. Przegl.Geol., vol. 43, nr 2, 1995 r.
• [10] Karger M.M., Dokumentacja geologiczna złoża kredy jeziornej i gytii wapiennej Grabowo w kat. C; z jakością kopaliny w kat. B. Przegl. Geol. W Warszawie, Zakład w Gdańsku, 1987 r.
• [11] Kramarska R. (red.), Mapa geologiczna dna Bałtyku bez utworów czwartorzędowych, Gdańsk-Warszawa, 1999 r.
• [12] Kramarska R., Uścinowicz Sz.& Zachowicz J., Kenozoik południowego Bałtyku - wybrane zagadnienia. Przegl. Geol., 50, 2002 r.
• [13] Rosa В. O utworach aluwialnych i biogenicznych wyścielających dna dolin rzek nadbałtyckich i ich związku z transgresją morza i znaczeniu dla badań nad neotektonika obszaru. ZN UMK w Toruniu, 10,1964 r.
• [14] Rzepecki P, Jeziorne osady wapienne Polski Północnej między Łyną a Brdą. Kwart.AGH Geologia, T. 11, z.3, 1985 r.
• [15] Szulc J., Geneza i klasyfikacja wapiennych osadów martwicowych. Przegl. Geol. nr 3, 1983 r.
• [16] Tchorzewska D., Dokumentacja geologiczna złoża kredy jeziornej Grabowo, Arch.Geol.nr CII-3, 1971 r.
• [17] Wyrwicki R., Holoceńskie osady wapienne: właściwości i chemizm żelu, skład części płynnej i suchej. Przegl. Geol. vol. 49, nr 6, 2001 r.
• [18] Wyrwicki R., Czy holoceńska kreda jeziorna jest osadem słodkowodnym. Przegl.Geol.vol.51, nr 6, 2003 r.
• [19] Żurek-Pysz U., Strenght and deformability of an organic calcareous lacustrine deposit (gyttja) in relation to its water content and colloid content. Bulletin of IAEG, 45, 1992 r.
• [20] Żurek-Pysz U., Litologia i właściwości fizyczne gytii ze złoża Grabowo w świetle badań makro- i mikrostruktury. Mat. Konf. Geologia i geomorfologia...., Słupsk, 1995 r.
• [21] Żurek-Pysz U., Wskaźniki litologiczne gytii w nawiązaniu do ich właściwości geologiczno-inżynierskich. Mat. Konf. Współczesne Problemy Geologii Inżynierskiej w Polsce. J.Liszkowski (red.), 1998 r.
• [22] Żurek-Pysz U., Skalski G., Zmienność litologiczna osadów bio-i chemogenicznych na przykładzie wybranego profilu złoża Grabowo (Pomorze Środkowe). Geologia i geomorfologia Pobrzeża i Południowego Bałtyku 5, red. W. Florek, Słupsk, 2003 r.