Kształtowanie się cen węgla brunatnego w warunkach ich regulacji i zatwierdzeń

• Autorzy: Jurdziak L.

Warianty tytułu

EN

Forming of lignite prices in conditions of their control and confirmation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono historię zmian cen, cenników I formuł cenowych dla węgla brunatnego stosowanych I proponowanych w okresie ostatnich kilkunastu alt od 1990 do 2003 roku. W okresie tym ceny węgla nie mogły się kształtować swobodnie, lecz podlegały różnym regulacjom lub były zatwierdzane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Na początku lat dziewięćdziesiątych cenniki były publikowane przez ministra w "Zasadach hurtowego handlu energią". Uzależniały one cenę węgla od jego wartości opałowej oraz zapopielenia i były mnożnikami cenników z lat 80-tych. Jedynie KWB "Turów" zamiast stabelaryzowanego cennika korzystała ze zinduwidualizowanej formuły cenowej uwzględniającej dodatkowo wpływ zawartości siarki i wody w węglu na jego cen. Inne kopalnie i elektrownie również nie były usatysfakcjonowane cennikami -kopalnie poziomem cen węgla nie gwarantującym rentowności, a elektrownie ich strukturą przeceniającą wpływ poprawy jakości węgla na zyski elektrowni. Podjęto więc wiele prac na d opracowaniem firmuł cenowych, z których zaprezentowano tu propozycje: Wagenknechta, Filipiaka i Sokolnickiego oraz Blaschkego i Grudzińskeigo. Formuły opracowane w CPPSMiE PAN oparto na trzech elementach: Poziomie cen (cenie węgla wskaźnikowego), ich strukturze (zależnej od jakości węgla) oraz rencie pozwalającej różnicować ceny w poszczególnych kopalniach z uwagi na zmiany warunków geologiczno-eksploatacyjnych. Starano się w nich powiązać ceny węgla brunatnego z cenami węgla kamiennego oraz określić wpływ zmian jakości na koszty gospodarczego korzystania ze środowiska.

EN

The history of price lists and price formulas of lignite used and proposed between 1990 and 2003 has been presented. In this period of time lignite prices could not be freely formed, but were regulated or ratified by the President of Power Industry Regulation Authority. At the beginning of the 90-ies price lists of lignite were published by the minister of economy in "The rules of wholesale trade of energy". Lignite prices were calorific value and ash content varying and were a simple multiplication of lignite prices used in the 80-ties. Only the "Turów" lignite mine, instead of price tables, used its own individual price formula taking additionally into account the influence of sulfur and water content in lignite on its price. Trice tables also did not satisfy other mines and power plants. Mines with price levels which did not guaranteed them profitalibility and power plants with price structure which exaggerated the influence of lignite quality on their profits. Several lignite price formulas were worked out. Presented here are those proposed by Wagenknecht, Filipiak and Sokolnicki as well as Blasche abd Grudziński. Formulas designed in CPPSMiE PAN were based on three elements: price level (the base of reference lignite), price structure (lignite quality parameters - varying) and the rent allowing on price differentiation according to geology & mining conditions in a particular mine. The authors tried to connect lignite and hard coal prices and determine the influence of lignite quality deviation from reference coal on environmental costs.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo węgla brunatnego; cena węgla brunatnego; formuła Blaschkego i Grudzińskiego; formuła Wagenknechta, Filipiaka i Sokolniciego

EN

lignite mining; lignite prices; Blaschke and Grudziński's formula; Wagenlneht, Filipiak and Sokolnicki's formula

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 47, nr 4-5
• Strony: 84--93
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Jurdziak L.

• Instytut Górnictwa, Politechnika Wrocławska

Bibliografia

• [1] Balcewicz J., Konsolidacja z oporami - Na początku będzie …”BB”. Gigawat. Energia nr 8-9, 2003 r.
• [2] Blaschke W. i in. Opracowanie cennika dla węgla brunatnego - Synteza. Porozumienie Producentów Węgla Brunatnego i CPPGSMiE PAN, Kraków, 1996 r.
• [3] Czapla Z., Kozłowski Z., Włodarczyk В., Wojciechowski C, Żuk S., Węgiel brunatny w polskiej energetyce - stan obecny i perspektywy. Węgiel Brunatny nr 3, 2002 r.
• [4] Dudała J., Energetyka brunatna przed zmianami. Nowy Przemysł 09 - Energetyka , 2002 r.
• [5] Grudziński Z., Koncepcja systemu cen dla węgla brunatnego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi. Tom 13 Zeszyt 3, 1997 r.
• [6] Grudziński Z., Metodyka określania systemu cen węgla brunatnego jako paliwa dla elektroenergetyki. Praca doktorska. AGH, Kraków 1999a.
• [7] Grudziński Z., System cen dla węgla brunatnego propozycje rozwiązań branżowych i indywidualnych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi. Tom 15 Zeszyt 2, 1999b
• [8] Juchniewicz L., Stanowisko Prezesa w sprawie kształtowanie cen w sektorze energetycznym a inflacja. Rekomendacje dla polityki gospodarczej. Biuletyn URE 6, 2000 r.
• [9] Jurdziak L., Kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego i elektrownia jako bilateralny monopol w klasycznym ujęciu. Górnictwo i Geologia VII. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr 106, Seria: Studia i Materiały: Nr 30, Wrocław 2004a
• [10] Jurdziak L., Tandem: lignite opencast mine & power plant as a bilateral monopoly. Mine Planning and Equipment Selection Wrocław, Balkema., 2004b
• [11] Kawalec W., Short-term scheduling and blending in lignite open-pit mine with BWEs. Mine Planning and Equipment Selection Wrocław, Balkema., 2004
• [12] Kunte A., Hamilton K., Dixon J., Estimating National Wealth: Methodology and Results, artykuł dyskusyjny z serii Indicators and Environmental Valuation, Environment Department, The World Bank. 1998
• [13] Mazurek S.,. Metoda wyznaczania zasobów przemysłowych węgla brunatnego uwzględniająca wartość kopaliny w złożu. Praca doktorska, AGH Kraków, 1998 r.
• [14] Muras Z., Zwolnienie z obowiązku zatwierdzania ceny węgla brunatnego. Biuletyn URE 2, 2002 r.
• [15] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15 października 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania cen węgla brunatnego (Dz. U. Nr 132, poz. 868).
• [16] Sokolnicki S., Filipiak L., Problematyka cen węgla brunatnego. Węgiel Brunatny nr 3, 1993 r.
• [17] Sprawozdanie z działalności Prezesa URE w 1998 г., Biuletyn URE 5/1999.
• [18] Sprawozdanie z działalności Prezesa URE w 2000 г., Biuletyn URE 3/2001.
• [19] Sprawozdanie z działalności Prezesa URE w 2001 г., Biuletyn URE 3/2002
• [20] Sprawozdanie z działalności Prezesa URE w 2002 г., Biuletyn URE 3/2003.
• [21 ] Szwarnowski A., Kozłowski J., Wybrane aspekty kształtowania wielkości i wartości sprzedaży węgla brunatnego w kopalni ., Turów”. Materiały konferencyjne „Węgiel brunatny efektywność działania w gospodarce rynkowej. Porozumienie Producentów Węgla Brunatnego, AGH KBN Kraków 1994 r.
• [22] Taradejna R., Ustalanie cen węgla brunatnego po uchyleniu art. 48 „Prawa energetycznego”. Biuletyn URE 6., 2002 r.
• [23] Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. Nr 54, poz. 348 i Nr 158, poz. 1042, z 1998r. Nr 94, poz. 594, Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1126, z 1999 r. Nr 88, poz. 980, Nr 91, poz. 1042 i Nr 110. poz. 1255, z 2000 r. Nr 43, poz.'489, Nr 48, poz. 555 i Nr 103, poz. 1099, z 2001 r. Nr 154, poz. 1800 i 1802 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113. poz. 984 i Nr 135, poz. 1144).
• [24] Wagenknecht J.,. Cena węgla brunatnego dla energetyki zawodowej w warunkach gospodarki rynkowej okresu przejściowego. Węgiel Brunatny nr 2, 1993 r.
• [25] Wagenknecht J., Cena węgla brunatnego dla energetyki zawodowej w warunkach gospodarki rynkowej okresu przejściowego. Węgiel Brunatny nr 2, 1996 r.