Tytuł artykułu
Autorzy
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Boulder stones and erratic boulder stones - accompanying minerals without deposits
Języki publikacji
Abstrakty
Głazy narzutowe są naturalnym surowcem mineralnym powszechnie wykorzystywanym od tysięcy lat. Stosowano je głównie jako materiał budowlany. Tak wykorzystywano otoczaki drobniejsze, ale także głazy o wymiarach nawet ponad 1 m. Obecnie pomimo istniejących niezwykle dużych możliwości wyboru materiałów budowlanych, wykorzystywanie głazów narzutowych wydaje się mieć skalę większą niż kiedykolwiek wcześniej. Głazy cięte na płyty lub połamane używane są jako materiały i elementy dekoracyjne; powszechniej przerabiane są na kruszywo łamane. Współcześnie na największą skalę pozyskuje się głazy i otoczaki występujące w złożach kruszywa naturalnego. Niestety ilościowa ocena wielkości wydobycia i przeróbki otoczaków i głazów występującyh w złożach kruszywa nie jest możliwa. Wynika to głównie z faktu, że nie wiadomo ile jest ich w złożu. Standardowe sposoby dokumentowania złóż kruszywa naturalnego uniemożliwiły ocenę ilości frakcji najgrubszych. Na podstawie danych zawartych w systemie ewidencji zasobów złóż kopalin MIDAS oraz wyników przeglądu dokumentacji geologicznych z terenu byłych województw: olsztyńskiego, gdańskiego, słupskiego i koszlińskiego, autor dokonał oceny skali występowania otoczaków i głazów narzutowych w złożach kruszywa naturalnego. Głazy i większe otoczaki, które umykają uwadze podczas dokumentowania złoża, decydują czesto o opłacalności eksploatacji. Produkowane z nich kruszywo łamane jest znaczenie droższe niż naturalne żwiry jednofrakcyjne. Głazy narzutowe i otoczaki w stanie naturalnym nie mają zastosowania jako kruszywo. Zawsze mają zostać pokruszone i jest to zasadniczy sposób ich przeróbki. Sa ponadto - tak jak w przeszłości - kamieniem budowlanym. Nie są kruszywem naturalnym. Wobec tego w złożach piaskowo-żwirowych są kopaliną towarzyszącą.
Erratic boulder stones are natural mineral resource widely used for thousands of years. They were mainly used as a building material. Both smaller boulder styones and stones exceeding even 1 meter were used in this way. Nowadays, even though there are many possibilities of choosing building materials, erratic boulder stones are used on even larger scale than before. Stones cut into plates or crushed are used as materials are decorative elements, widely used as crushed material. Mostly used are boulder stones and erratic boulder stones existing in natural aggregate deposits. Unfortunately it is impossible to quantitatively evaluate the exploitation of boulder stones. The main reason fot this fact in the lack of data concerning their number in the deposit. Standard methods of deposits specification did not allow the evaluation of the largest fraction. On the basic of data contained in mineral deposits register MIDAS and the results of geological specifications surveys from the regions of former Olsztyn, Gdansk, slupsk and Koszalin voyevodships the author estimated the scale of boulder stones and erratic boulder stones existence in natural aggregate deposits. Erratic boulder stones and larger stones, which are neglected in deposit specification, often are a decisive factor in evaluating the economic aspect of exploitation. The produced crushed material is much more expensive than natural one fraction gravels. Erratic boulder stones and boulder stones in their natural state are not used as aggregates. They always have to be crushed and it is the main method of their processing. They are also still used, as before, as building stones. They are not natural aggregates. Taht is why in sand-gravel and gravel deposits they are treated as an accompanying mineral.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
73--76
Opis fizyczny
Bibliogr. 15 poz., rys.
Twórcy
autor
- Instytut Geologiczny, Oddział Geologii Morza, Gdańsk-Oliwa
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BSL7-0008-0050
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.