Wpływ płytkiej eksploatacji na powierzchnię na przykładzie kopalni gipsu w Dzierżysławiu

• Autorzy: Preidl W. , Wójcik A.

Warianty tytułu

EN

Influence of shallow exploitation on land's surface. Example of a gypsum mine in Dzierżysław

• Konferencja: Ochrona środowiska w górnictwie podziemnym i odkrywkowym / 2 Konferencja (2007)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kopalnia podziemna w Dzierżysławiu w województwie opolskim prowadziła do połowy lat 70. XX w. eksploatację złoża gipsów mioceńskich. Zlokalizowana w okolicach Kietrza na obszarze Bramy Morawskiej była jednym z nielicznych zakładów w Polsce, który eksploatował surowce budowlane metodami głębinowymi - systemem komorowym. W artykule przedstawiono wpływ tej eksploatacji na stopień zdegradowania terenu oraz możliwości jego wykorzystania do celów gospodarczych.

EN

Underground gypsum mine in Dzierżysław exploited Miocene gypsum deposit till middle 70. of the 20* century. Located nearby Kietrz in the area of Morawska Gate was one of the very few plants in Poland that used mining methods (so called 'chamber system') of extracting building materials. The article presents influence of gypsum exploration on land's degradation level and possibilities of its usage for economic purposes.

Słowa kluczowe

PL

kopalnia gipsu w Dzierżysławiu; degradacja terenu; deformacja terenu

EN

gypsum mine in Dzierżysław; land degradation; land deformation

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2007
• Tom: z. 276
• Strony: 139--149
• Opis fizyczny: bibliogr. 21 poz.

Twórcy

autor

Preidl W.

autor

Wójcik A.

• Katedra Geomechaniki,Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni Politechniki Śląskiej, 44-100 Gliwice, ul.Akademicka 2 tel.: [phone],

Bibliografia

• 1. Adamiakowski L.: Dokumentacja geologiczna złoża gipsu w miejscowości Dzierżysław w kategorii A+B+Ci+C2. Centr. Arch. Geolog., Warszawa, sygn. DOK/SŁ/DHI/32 14826/83(10772).
• 2. Adamiakowski L., Hromek B.: Eksploatacja kamienia gipsowego. Cement-Wapno-Gips, nr 3, Kraków 1951, s. 51-53.
• 3. Aleksandrowicz S. W.: Stratygrafia osadów mioceńskich w Zagłębiu Górnośląskim. Pr. Inst. Geol., t. XXXIX, 1963.
• 4. Chudek M.: Geomechanika z podstawami ochrony środowiska górniczego i powierzchni terenu. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2002.
• 5. Fajklewicz Z., Mikoś T., Radomiński J., Stewarski E.: Własności fizyczne górotworu w sąsiedztwie pustek i ich grawimetryczne rozpoznanie. Pr. Nauk. Inst. Geotech. i Hydrotech. Poi. Wrocław., nr 73, s. Konferencje nr 40, Wrocław 2001.
• 6. Gabzdyl W.: Geologia i kopaliny Górnego Śląska. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, nr 1361, Gliwice 1997.
• 7. Gabzdyl W., Hanak B.: Surowce mineralne Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i obszarów przyległych. Przegląd Geologiczny, nr 9, Warszawa 2005, s. 726-733.
• 8. Gaweł A.: Złoża gipsu w Polsce południowej. Cement-Wapno-Gips, nr 6, Kraków 1955, s. 117-122.
• 9. Gipsołomy "Czernica" w Czernicy 1946-1954. Arch. Państw., Opole, sygn. 2871.
• 10. Grzymek J.: Ogólne wiadomości o historii i rodzajach budowlanych materiałów wiążących. Cement-Wapno-Gips, nr 5, Kraków 1954, s. 90-98.
• 11. Kopalnia gipsu "Czernica-Dzierżysław" w Czernicy 1947-1961. Arch. Państw., Opole, sygn. 2872.
• 12. Kopalnia gipsu "Dzierżysław" 1949-1951. Arch. Państw., Opole, sygn. 384.
• 13. Kwiatkowski S.: Złoża gipsów mioceńskich Polski południowej. Biul. Inst. Geol., t. VII, Warszawa 1974, s. 299-339.
• 14. Mikoś T., Piwowarski W., Stewarski E.: Geomechaniczna analiza procesu deformacji ośrodka w otoczeniu dawnej płytkiej eksploatacji górniczej z wykorzystaniem obserwacji geodezyjnych. Pr. Nauk. Inst. Geotech. i Hydrotech. Poi. Wrocław., nr 73, s. Konferencje, nr 40, Wrocław 2001.
• 15. Ochrona środowiska w Górnośląskim i Donieckim Zagłębiu Węglowym. Pr. zbiór, pod red. Chudek M., Sapicki K. F., Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004.
• 16. Roemer F.: Geologie von Oberschlesien. Eine Erläuterung żur der im Auftrage des kongl. Preuss. Handels-Ministeriums von dem Verfasser bearbeitetes geologischen karrte von Oberschlesien in 12 Sektionen, nebst Von konigl. Oberbergrapth Dr. Runge in Breslau verfassten das Vorkommen und die Gewinnung der nutzbaren Fossilien Oberschlesiens betreffenden Anhange, Mit einem Atlas von 50 Tafeln, die bezeichneten Versteinerungen der einzelnen Ablagerungen Oberschlesien darstellenden, lithographierten Tafeln und einer Mappe mit Karten und Profilem. L. Kolber's Hofbuchhandlung. Druck von R. Nischkowsky, Breslau 1870.
• 17. Sikora J., Trembecki A., Hromek B.: Dokumentacja części zloża i projekt inwestycji dla 2-letniej eksploatacji kopalni gipsu "Dzierżyslaw" w Dzierżyslawiu k/Kietrza. Centr. Arch. Geolog., Warszawa, sygn. DOK/SL/DHL/37.
• 18. Surowce mineralne województwa opolskiego. Pr. zbiór, pod red. Kozłowski S., Wyd. Geol., Warszawa 1979.
• 19. Trembecki A.: Geochemia gipsowych złóż mioceńskich w Polsce. Cement-Wapno-Gips, nr 7, Kraków 1955, s. 166-170.
• 20. Trembecki A., Hromek B.: Podziemna czy odkrywkowa eksploatacja gipsu. Cement-Wapno-Gips, nr 12, Kraków 1951, s. 253-255.
• 21. Woliński W.: Weryfikacja bazy zasobowej gipsów i anhydrytów pod kątem wartości surowcowej złóż i ochrony środowiska. Centr. Arch. Geolog., Warszawa 1996.