Wpływ dawki terapeutycznej na skuteczność laseroterapii nisko- i wysokoenergetycznej (HILT)

Kwolek, A.; Zwolińska, J.; Weres, A.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wpływ dawki terapeutycznej na skuteczność laseroterapii nisko- i wysokoenergetycznej (HILT)

Autorzy

Kwolek A. , Zwolińska J. , Weres A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

The influence of the therapeutic dose on the efficacy of the low and High Intensity Laser Therapy (HILT)

Języki publikacji

Abstrakty

Celem pracy jest porównanie skuteczności różnych form i metod laseroterapii na podstawie przeglądu literatury. Uwzględniono opublikowane w latach 2003-2011 prace badawcze skatalogowane w medycznych bazach danych Pub-Med, Embase, Cochrane oraz liczne pozycje piśmiennictwa anglojęzycznego i polskiego z przedmiotowej tematyki. Dane wskazują na szerokie możliwości zastosowania laseroterapii, zarówno jako samodzielnej metody, jak również metody skojarzonej. Zauważalna jest jednak niewielka liczba badań naukowych o wysokiej jakości metodologicznej, a tylko właściwie zaplanowane i rzetelnie realizowane badania naukowe mają istotne znaczenie dla podejmowania ważnych decyzji terapeutycznych w praktyce klinicznej.

The main goal of this paper is to compare the effectiveness of various forms and applied methods of laser therapy, basing on the literature survey. This review is based on the papers published in years 2003-2011, presented in the medical databases PubMed, Embase, Cochrane and in English and Polish language literature. The various laser therapy applications as an independent method or as a combination therapy, are discussed. There are some scientific studies of high methodological quality, what is important, since only carefully planned and thoroughly executed scientific studies are helpful in therapeutic decisions in clinical practice.

Słowa kluczowe

niskoenergetyczna terapia laserowa wysokoenergetyczna terapia laserowa dawka terapeutyczna LLLT HILT

low level laser therapy (LLLT) LLLT high intensity laser therapy HILT therapeutic dose

Wydawca

Jacek Doskocz

Czasopismo

Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna

Rocznik

2011

Tom

Vol. 17, nr 3

Strony

171--178

Opis fizyczny

Bibliogr. 90 poz.

Twórcy

autor

Kwolek A.

autor

Zwolińska J.

autor

Weres A.

Instytut Fizjoterapii, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Warszawska 26a, 35-205 Rzeszów, tel. +48 505 09 51 99, budzinska2@tlen.pl

Bibliografia

1. M. Bonikowska-Zgaińska: Laseroterapia w rehabilitacji, Rehabilitacja w praktyce, vol. 2, 2008, s. 38-40.
2. A. Sieroń, J. Pasek, R. Mucha: Lasery w medycynie i rehabilitacji, Rehabilitacja w praktyce, vol. 2, 2006, s. 26-30.
3. A. Ward, V. Robertson, J. Low, A. Reed: Fizykoterapia. Aspekty kliniczne i biofizyczne, wyd. I polskie, red. M. Łukowicz, Urban & Partner, Wrocław 2006.
4. W. Kasprzak, A. Mańkowska: Fizykoterapia medycyna uzdrowiskowa i SPA, PZWL, Warszawa 2008.
5. http://www.walt.nu/dosage-recommendations.html
6. J. Zwolińska, A. Weres, G. Magoń, R. Skalska-Izdebska: Wykorzystanie biostymulacji laserowej i światła VIP w leczeniu chorób narządu ruchu, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, vol. 5(3), 2007, s. 275-288.
7. A. Sieroń, J. Pasek, R. Mucha: Światło niskoenergetyczne w medycynie i rehabilitacji, Rehabilitacja w praktyce, vol. 1, 2007, s. 25-27.
8. A. Dube, C. Bock, E. Bauer, R. Kohli, P.K. Gupta, K.O. Greulich: He-Ne laser irradiation protects B lymphoblasts from UV - A induced DANN damage, Radiat Environ Biophys, vol. 40, 2001, s. 77-82.
9. A. Rapp, C. Bock, H. Diettmar, H.O. Greulich: UV-A breakage sensitivity of human chromosomes measured by COMET-FISH depends on gene density and not on the chromosome size, J Photochem Photobiol B, vol. 56, 2000, s. 109-117.
10. O. Aguejouf, E. Malfatti, F. Doutrepuich, M. Doutrepuich: Thrombogenic potential of contrast media in an experimental model of laser induced thrombosis, Thromb Res, vol. 26, 2000, s. 357-363.
11. A.D. Agaiby, L.R. Ghali, R. Wilson, M. Dyson: Laser modulation on angiogenic factor production by T-lymphocytes, Lasers Surg Med, vol. 26, 2000, s. 357-363.
12. A. Piasecka, W. Leyko, E. Krajewska, M. Bryszewska: Effects of combined treatment with perindoprilat and low power red light irradiation on human erythrocyte membrane fluidity membrane potential and acetylocholinesterase activity, Scand J Clin Lab Invest, vol. 60(5), 2000, s. 395-402.
13. A. Franek, M. Kucharzewski, A. Sieroń: Zachowawcze leczenie owrzodzeń żylnych podudzi, [w:] A. Franek, A. Polak: Elektrostymulacja wysokonapięciowa w leczeniu owrzodzeń, Śląska Akademia Medyczna, Katowice 2001, s. 58-68.
14. A. Ziółko, K. Kucia, M. Pieniążek: Porównanie wyników rehabilitacji u pacjentów po dwuetapowej rekonstrukcji z wynikami pacjentów po pierwotnym zespoleniu uszkodzonych ścięgien zginaczy w strefie drugiej, Rehabilitacja Medyczna, vol. 14(1), 2010, s. 16-24.
15. R. Ankri, R. Lubart, H. Taitelbaum: Estimation of the optima wavelengths for laser-induced wound healing, Lasers Surg Med, vol. 42(8), 2010, s. 760-764.
16. A. Kwolek, M. Pabis, A. Bożek-Sochacka, J. Zwolińska: Postępowanie w obwodowym porażeniu nerwu twarzowego, Postępy rehabilitacji, vol. 18(4), 2004, s. 45-48.
17. M. Chyczewski, M. Jałyński, M. Nowicki, W. Brzeski: Biostymulacja laserowa w chorobach neurologicznych psów, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, vol. 60(7), 2005, s. 55-58.
18. L. Baratto, L. Calza, R. Capra, M. Gallamini, L. Giardino, A. Giuliani, L. Lorenzini, S. Traverso: Ultralow level laser therapy, Lasers Med Sci, vol. 26(1), 2011, s. 103-112.
19. J. Pasek, A. Misiak, R. Mucha, T. Pasek, A. Sieroń: Nowe metody w fizykoterapii - magneto laseroterapia, Fizjoterapia Polska, Medsportpress, vol. 8, 1(4), 2008, s. 1-10.
20. J. Pasek, T. Pasek, A. Sieroń: Magnetolaseroterapia w leczeniu suchego zębodołu - opis przypadku, Insight on-line library, vol. 5(1), 2008, s. 21-24.
21. L.R. Wertz: Class IV „High-Power” Laser Therapy In Chiropractic and rehabilitation, Dynamic Chiropractic, vol. 24(23), 2006.
22. Cold laser and high-power laser therapies clinical policy bulletin, vol. 6(15), 2010.
23. M. Czajkowska, D. Białoszewski, A. Przeradzka, T. Czasak, M. Lewandowska, S. Zarek, J. Macia: Zastosowania laseroterapii wysokoenergetycznej HILT w podwyższaniu progu bólowego u chorych leczonych metodą Ilizarowa - doniesienie wstępne, Balneologia Polska, vol. 49(4), 2007, s. 243-247.
24. M. Łukowicz, A. Pawlak, J. Pawlikowski, M. Weber-Zimmerman, P. Zalewski: Laseroterapia wysokoenergetyczna (HILT) - zastosowania kliniczne, Inżynieria Biomedyczna - Acta Bio-Optica et Informatica Medica, vol. 13(4), 2007, s. 326-330.
25. J. Trykowski, S. Żmuda, A. Górnicka, W. Zawadzki: Zastosowanie lasera Nd:YAG w leczeniu zębów z martwą zakażoną miazgą, Magazyn Stomatologiczny, vol. 2, 1998, s. 42-44.
26. T.I. Karu, L.V. Playtibrat, G.S. Kalendo: Cell attachment modulation by radiation from a pulsed light diode (lambda = 820) and various chemicals, Laser Surg Med, vol. 28(3), 2001, s. 227-236.
27. J. Kujawa, L. Zavodnik, V. Buko, A. Lapshyna, M. Bryszewska: Effect of low-intensity (3,75-25 J/cm²) near-infrared (810 nm) laser radiation on red blood cell ATPase activities and membrane structure, J Clin Laser Med Surg, vol. 22(2), 2004, s. 111-117.
28. U. Oron, S. Ilic, L. De Taboada, J. Streeter: Ga-As (808 nm) laser irradiation enhances ATP in human neuronal cells in culture, Photomed Laser Surg, vol. 25(3), 2007, s. 180-182.
29. P. Moore, T.D. Ridgway, R.G. Higbee, E.W. Howard, M.D. Lucroy: Effect of wavelength on low-intensity laser irradiation - stimulatd cell proliferation in vitro, Lasers Surg Med, vol. 36(1), 2005, s. 8-12.
30. T. Ninimiya, Y. Miyamoto, T. Ito et al.: High intensity pulsed laser irradiation accelerate bone formation in mataphyseal trabecular bone I rat femur, J Bone Miner Metab, vol. 21(2), 2003, s. 67-73.
31. D. Fortuna, G. Rossi, B. Grigolo, R. Buda, A. Zati, T.W. Bilotta, S. Ganniini, P. Mondardini, L. Masotti, A. Crovace: High intensity laser therapy in the treatment of deep osteochondral defect. Pilot study in an animal model, Osteoarthritis and Cartilage, vol. 13(Supplement A), 2005, s. 86.
32. J. Tuner, L. Hode: Laser therapy, clinical practice and scientific background: a guide for research scientists, doctors, dentists, veterinarians and other interested parties within the medical field, Grangesberg: Prima Books, 2002, s. 92-97.
33. G.D. Baxter: Therapeutic lasers, theory and practice, Churchill Livingstone, First edition 1995, reprinted 2005, s. 67-88.
34. M. Łukowicz, M. Weber-Zimmermann, Marszałek A.: Wpływ biostymulacji laserowej na parametry przewodnictwa w nerwie pośrodkowym, Balneologia Polska, vol. 49(4) 2007, s. 248-254.
35. P. Życiński, M. Krzemińska-Pakuła, C. Peszyński-Drews, A. Kierus, E. Trzos, T. Rechciński, Ł. Figiel, M. Kurpesa, M. Plewka, Ł. Chrzanowski, J. Drożdż: Biostymulacja laserowa w zaawansowanej chorobie wieńcowej - obserwacja wstępna, Kardiologia Polska, vol. 65(1), 2007, s. 13-23.
36. J. Kujawa, M. Sadowska, M. Boryszewska, I. Pieszyński, M. Janiszewski: Wpływ promieniowania laserowego (lambda = 810 nm, P = 100 mW) na aktywność acetylocholinesterazy erytrocytów człowieka w zależności od sposobu dawkowania energii, Fizjoterapia Polska, vol. 4(2), 2004, s. 136-142.
37. M. Hirschl, R. Katzenschlager, C. Francesconi, M. Kundi: Low level laser therapy in primary Raynaud’s phenomenon-results of a placebo controlled, double blind intervention stud, J Rheumatol, vol. 31(12), 2004, s. 2408-2412.
38. R.T. Chow, G.Z. Heller, L. Barnsley: The effect of 300Mw 830 nm laser on chronic neck pain, A double-blind randomized placebo controlled study, Clin J Pain, vol. 124(1-2), 2006, s. 201-210.
39. A. Stergioulas: Effects of low-level laser and plyometric exercises in the treatment of lateral epicondilitis, Photomed Laser Surg, vol. 25(3), 2007, s. 205-213.
40. U. Bingol, L. Altan, M. Yurtkuran: Low-power laser treatment for shoulder pain, Photomed Laser Surg, vol. 23 (5), 2005, s. 459-464.
41. A. Kaviani, M. Fateh, Yousefi R. Nooraie et al.: Low-level laser therapy in management of postmastectomy lymphydema, Lasers Med Sci, vol. 21(2), 2006, s. 90-94.
42. R. Sharma, A. Thukral, S. Kumar, S.K. Bhargava: Effect of low laser in the Quervain’s tenosynovitis, Physiotherapy, vol. 88, 2002, s. 730-740.
43. M. Igi, L. Kesić, M. Apostolović, L. Kostadinović: Low-level laser efficiency In the therapy of chronic gingivitis in children, Vojnosanit Pregl, vol. 65(10), 2008, s. 755-757.
44. C. Drews-Peszyński, E. Sztamska, A. Klimek: Rehabilitacja laserowa w zaawansowanych postaciach postępującego stwardnienia rozsianego, Inżynieria Biomedyczna - Acta Bio-Optica et Informatica Medica, vol. 3(12), 2006, s. 179-181.
45. F. Ozdemir, M. Birtane, S. Kokino: The clinical efficacy of low power therapy on pain and function in cervical osteoarthritis, Clin Rheumatol, vol. 20, 2001, s. 181-184.
46. J.R. Basford, C.G. Sheffield, K.R. Cieślak: Laser therapy: a randomized, controlled trial of the effects of low intensity Nd:YAG laser irradiation on lateral epicondilitis, Arch Phys Med Rehabil, vol. 81, 2000, s. 1504-1510.
47. A.S. Gorgey, A.N. Wadee, N.N. Sobhi: The effect of low-level laser therapy on electrically induced muscle fatigue: a pilot study, Photomed Laser Surg, vol. 26(5), 2008, s. 501-506.
48. J. Kujawa, J. Talar, K. Gworys, P. Gworys, I. Pieszyński, M. Janiszewski: Ocena skuteczności przeciwbólowej laseroterapii u chorych z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego, Ortopedia Traumatologia i Rehabilitacja, Medsportpress, vol. 6(3), 2004, s. 356-366.
49. M. Charłusz, J. Gasztych, R. Irzmański, J. Kujawa: Analiza skuteczności przeciwbólowej wybranych metod fizykoterapii u osób z zespołami bólowymi części lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa, Ortopedia Traumatologia i Rehabilitacja, Medsportpress, vol. 12(3), 2010, s. 225-236.
50. M. Łukowicz, M. Weber-Rajek, K. Ciechanowska, A. Włodarkiewicz: Ocena skuteczności laseroterapii niskoenergetycznej i jonoforezy w leczeniu objawów ostrogi piętowej, Inżynieria Biomedyczna - Acta Bio-Optica et Informatica Medica, vol. 15, 4, 2009, s. 340-343.
51. J. Kowalska, R. Boerner, R. Ratajczak, L. Kłęk-Górska, J. Kuciel-Lewandowska, M. Paprocka-Borowicz: Zastosowanie biostymulacji laserowej i przezskórnej elektrycznej stymulacji nerwów w połączeniu z kinezyterapią u pacjentów z zespołem bolesnego barku, Inżynieria Biomedyczna - Acta Bio-Optica et Informatica Medica, vol. 16, 2010, s. 109-113.
52. L.M. Konstantinovic, Z.M. Kanjuh, A.N. Milovanovic, M.R. Cutovic, A.G. Djurovic, V.G. Savic, A.S. Dragin, N.D. Milovanovic: Acute low back pain with radiculopathy: a double-blind, randomized, placebo-controlled study, Photomed Laser Surg, vol. 28(4), 2010, s. 553-560.
53. J. Kujawa, A. Cink, K. Gworys, I. Pieszyński, J. Talar: Ocena skuteczności przeciwbólowej dawek ciągłych i frakcjonowanych promieniowania laserowego w programie usprawniania chorych z przewlekłym zespołem bólowym części lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa, Fizjoterapia Polska, vol. 4 (3), 2004, s. 237-244.
54. R. Koszowski, J. Śmieszek-Wilczewska, G. Dawiec: Porównanie efektu przeciwbólowego lasero- i magnetostymulacji przed chirurgicznymi zabiegami stomatologicznymi, Wiadomości lekarskie, vol. 59(9-10), 2006, s. 630-633.
55. K. Wojaczyńska-Stanek, E. Marszał, A. Krzemień-Gabriel, J. Mniszek, M. Sitek-Gola: Monitorowanie termowizyjne terapii przewlekłego zapalenia zatok przynosowych u dzieci leczonych antybiotykami oraz laserem biostymulacyjnym, Inżynieria Biomedyczna - Acta Bio-Optica et Informatica Medica, vol. 10, 2004, s. 75-83.
56. A. Demidaś, A. Koziatek, E. Boerner, A. Konieczna: Biostymulacyjne promieniowanie laserowe w regeneracji czucia dotyku, Inżynieria Biomedyczna - Acta Bio-Optica et Informatica Medica, vol. 10, 2004, s. 31-36.
57. S.K. Emanet, L.I. Altan, M. Yurtkuran: Investigation of the effect of GaAs laser therapy on lateral Epicondilitis, Photomed Laser Surg, vol. 28(3), 2010, s. 397-403.
58. L.M. Konstantinovic, M.R. Cutovic, A.N. Milovanovic, S.J. Jovic, A.S. Dragin, M.Dj. Letic, V.M. Miler: Low-level laser therapy for acute neck pain with radiculopathy: a double-blind placebo-controlled randomized study, Pain Med, vol. 11(8), 2010, s. 1169-1178.
59. B.M. Baroni, E.C. Leal Junior, T. De Marchi, A.L. Lopes, M. Salvador, M.A. Vaz: Low level laser therapy before eccentric exercise reduces muscle damage markers in humans, J Appl Physiol, vol. 110(4), 2010, s. 789-796.
60. S. Ay, S.K. Dogan, D. Evcik: Is low-level laser therapy effective in acute or chronic low back pain?, Clin Rheumatol, vol. 29(8), 2010, s. 905-910.
61. H. Fikackova, T. Dostalova, L. Navratil, J. Klaschka: Effectiveness of low-level laser therapy in temporomandibular joint disorders: a placebo - controlled study, Photomed Laser Surg, vol. 25(4), 2007, s. 297-303.
62. G.C. Venezian, M.A. da Silva, R.G. Mazzetto, M.O. Mazzetto: Low level laser effects on pain to palpation and electromyographic activity in TMD patients: a double-blind, randomized, placebo controlled study, The Journal of Craniomandibular Practice - Cranio, vol. 28(2), 2010, s. 84-91.
63. M.D. Cressoni, H.H. Dib Giusti, R.A. Casarotto: The effects of a 785-nm AlGaInP laser on the regeneration of rat anterior tibialis muscle after surgically-induced injury, Photomed Laser Surg, 2008 [Epub ahead of print].
64. I. Krynicka, R. Rutowski, J. Staniszewska-Kuś, J. Fugiel, A. Zaleski: Rola laseroterapii biostymulacyjnej we wczesnej rehabilitacji pooperacyjnej i jej wpływ na gojenie się rany, Ortopedia Traumatologia i Rehabilitacja, Medsportpress, vol. 1(6), 2010, s. 67-79.
65. M. Mackiewicz-Milewska, G. Grześk, J. Talar, L. Szadujkis-Szadurski, I. Bułatowicz: Rola prostaglandyn w modulującym działaniu promieniowania laserowego na reaktywność mięśniówki gładkiej tętnic, Fizjoterapia, vol. 11(3), 2003, s. 32-39.
66. M.A. Calin, S. Botea: In vivo comparison of simple and double-fractionated low-level laser irradiation schemes on healing of rat skin lesions, Photomed Laser Surg, vol. 28(2), 2010, s. 245-250.
67. C.C. Medalha, B.O. Amorim, J.M. Ferreira, P. Oliveira, R.M.R. Pereira, C. Tim, A.P. Lirani-Galv, O.L. da Silva, A.C. Renno: Comparison of the effects of electrical field stimulation and low-level laser therapy on bone loss in spinal cord-injured rats, Photomed Laser Surg, vol. 28(5), 2010, s. 669-674.
68. V.T. Woo, C.E. Pinfildi, M.A. Neves, N.A. Parizoto, B. Hochman, L.M. Ferreira: Collagen changes and realignment induced by low-level laser therapy and low-intenisty ultrasound in the calcaneal tendon, Laser Surg Med, vol. 42(6), 2010, s. 559-565.
69. M. Bayat, F. Kamali, M. Dadpay: Effect of low-level laser therapy on large surgical osteochondral defect in rabbit: a histological study, Photomed Laser Surg, vol. 27(1), 2009, s. 25-30.
70. X. Liu, R. Lyon, H.T. Meier, J. Thometz, S.T. Haworth: Effect of lowerlevel laser therapy on rabbit tibial fracture, Photomed Laser Surg, vol. 25(6), 2007, s. 487-494.
71. A. Santamato, V. Solfrizzi, F. Panza, G. Tondi, V. Frisardi, Leggi: Shortterm effect of high-intensity laser therapy versus ultrasound therapy in the treatment of people with subacromial impingement syndrome: a randomized clinical trial, Physical Therapy, vol. 89(7), 2009, s. 643-652.
72. P. Zalewski, M. Łukowicz, A. Zając, J. Szymańska, K. Ciechanowska: Termowizyjna analiza efektów termicznych laseroterapii wysokoenergetycznej HILT w zależności od dawki energii promieniowania, długości fali oraz techniki aplikacji, Inżynieria Biomedyczna - Acta Bio-Optica et informatica Medica, vol. 1(14), 2008, s. 21-24.
73. J. Marotti, F.F. Sperandio, E.R. Fregnani, A.C. Aranha, P.M.de Freitas, P. Eduardo Cde: High-intensity laser and photodynamic therapy as a treatment for recurrent herpes labialis, Photomed Laser Surg, vol. 28(3), 2010, s. 439-444.
74. R.A.B. Oostendorp, M.W.G. Nijhuis-van der Sanden, Y.F. Heerkens, E.H.M. Hendriks, P.A. Hiubregts: Evidence based rehabilitation medicine and physiotherapy: a critical appraisal, vol. 12(1), 2008, s. 9-15.
75. R.A.B. Oostendorp, G.G.M. Peeters, R.A.H.M. Swinkels: Terapia fizykalna i manualna oparta na najlepszych dowodach - zalecenia dla pacjentów z ostrymi i przewlekłymi bólami krzyża, Rehabilitacja Medyczna, vol. 6(2), 2002, s. 51-55.
76. D.L. Sackett, W.M. Rosenberg, J. Gray, R.B Haynes, W.S. Richardson: Evidence based medicine: what it is and what it isn’t, Clin Orthop Relat Res, vol. 455, 2007, s. 3-5.
77. D. Białoszewski, K. Wasiluk, A. Cabak: Skuteczność uzdrowiskowego leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Przegląd piśmiennictwa, Ortopedia Traumatologia i Rehabilitacja, Medsportpress, vol. 12(6), 2, 2010, s. 109-119.
78. A. Taradaj, J. Taradaj, A. Franek: Próba skuteczności biostymulacji laserowej w leczeniu wybranych jednostek chorobach, Rehabilitacja medyczna, vol. 6, 2002, s. 61-65.
79. J.L. Zeredo, K.M. Sasaki, K. Toda: High-intensity laser for acupuncturelike stimulation, Lasers Med Sci, vol. 22(1), 2007, s. 37-41.
80. J. Irvine, S.L. Chong, M. Amirjani, K.M. Chan: Double-blind randomized controlled trial of low-level therapy in carpal tunnel syndrome, Muscle Nerve, vol. 30(2), 2004, s. 182-187.
81. A. Berwecki, M. Berwecka, J.Z. Kilar: Próba oceny jej wpływu na zapis EEG, Fizjoterapia, vol. 10(3–4), 2002, s. 51-63.
82. A. Kwolek, S. Snela: Rehabilitacja w chorobach i uszkodzeniach obwodowego układu nerwowego, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego, vol. 1, 2008, s. 6-13.
83. M. Leman, M. Saltine, Y. Hearth: The effective treatment of acne vulgarism by a high-intensity narrow band 405-420 nm light source, Journal of Cosmetic & Laser therapy, vol. 5, 2003, s. 111-116.
84. J. Kujawa: Molekularne i błonowe mechanizmy biostymulacyjnych efektów promieniowania laserowego o długości fali 810 nm. Praca habilitacyjna, Wydział Wojskowo-Lekarski Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, 2004.
85. G. Kesava Reddy: Comparison of the photostimulatory effects of visible He-Ne and infrared Ga-As lasers on healing impaired diabetic rat wounds, Lasers Surg Med, vol. 33(5), 2003, s. 344-351.
86. R. Lavi, A. Shainberg, H. Friedman, V. Shneyvays, O. Rickover, M. Eichler, D. Kaplan, R. Lubart: Low energy visible light induces reactive oxygen species generation and stimulates an increase of intracellular calcium concentration in cardiac cells, J Biol Chem, vol. 278(42), 2003, s. 40917-40922.
87. A.D. Agaiby, L.R. Ghali, R. Wilson, M. Dyson: Laser modulation of angiogenic factor production by T-lymphocytes, Lasers Surg Med, vol. 26(4), 2000, s. 357-363.
88. B. Kurkus, W. Kuliński: Laseroterapia w medycynie fizykalnej, Balneologia Polska, vol. 3(4), 2005, s. 76-83.
89. D.R. Santos, R.E. Liebano, C.S. Baldan, I.B. Masson, R.P. Soares, E.I. Junior: The low-level laser therapy on muscle injury recovery: literature review, J Health Sci Inst, vol. 28(3), 2010, s. 286-288.
90. M. Bugajski, J. Krukowska, J. Czernicki: Biostymulacyjne promieniowanie laserowe i możliwości jego zastosowania w fizjoterapii, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Rzeszów, vol. 3, 2010, s. 343-348.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BSL4-0012-0022