Kryteria warunkujące bezpieczeństwo prowadzenia eksploatacji w pokładach silnie metanowych i zagrożonych pożarami endogenicznymi, na przykładzie ściany nr 9 w pokładzie 405/2 w kopalni Sośnica

• Autorzy: Cygankiewicz J. , Krause E.

Warianty tytułu

EN

Criteria conditioning the safety of exploitation drivage in highly methane and spontaneous fire hazard seams basing on the example of number 9 face in 405/2 seam in "Sośnica" Colliery

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W publikacji zostały omówione kryteria warunkujące bezpieczeństwo prowadzenia eksploatacji w pokładach silnie metanowych i zagrożonych pożarami endogenicznymi, przy dużej koncentracji wydobycia. Na kształtowanie się zagrożenia metanowego oraz pożarem endogenicznym w środowisku ścian na ich eksploatacyjnym wybiegu ma między innymi wpływ dobór sposobu przewietrzania. W warunkach współwystępowania tych zagrożeń na etapie prejektowania eksploatacji ich znaczenie, jak i kryteria oceny, powinny decydować o doborze sposobu przewietrzania ściany. Podstawę kryteriów oceny zagrożeń stanowią prognozy zagrożenia metanowego i pożarowego opracowane w Głównym Instytucie Górnictwa. Prognozowane wielkości wydzielania metanu do środowiska ściany, możliwość doprowadzenia powietrza do rejonu eksploatacyjnego oraz możliwa efektywność odmetanowania pozwalają na sporządzenie bilansu wentylacyjno-metanowego, stanowiącego wskazanie dla właściwego sposobu jej przewietrzania. W warunkach występowania zagrożenia pożarem endogenicznym, przy równoczesnym występowaniu zagrożeń wentylacyjno-metanowych, dla zwalczania których konieczne jest stosowanie przewietrzania ściany w układzie Y, mogą zaistnieć okoliczności sprzyjające rozwojowi procesu samozagrzewania węgla w zrobach. Rozważania dotyczące kryteriów oceny zagrożenia metanowego i pożarowego przeprowadzono na przykładzie ściany nr 9 w pokładzie 405/2 w kopalni „Sośnica", w rejonie której w dniu 7.11.2003 r. nastąpiło zapalenie metanu w wyniku pożaru endogenicznego w zrobach, czego konsekwencją był wypadek zbiorowy.

EN

The criteria are discussed conditioning the safety of exploitation drivage in highly methane and spontaneous fire hazard seams with the concentration of faces. The formation of the methane and spontaneous fire hazard in the face environment in the scope of the life of face is, among others, influenced by the choice of the method of ventilation. In conditions where both hazard coexist, during exploitation design, the significance of both hazards and the criteria of assessment should determine the choice of the faces ventilation. The bases for the assessment of hazards are the prognoses of methane and fire hazard elaborated in Central Mining Institute. Prognosis of the amount of methane emission to the face environment, the possibility of air delivering (o the exploitation district and possible performance of methane drainage enable to make the ventilation -methane balance, determining instructions for the proper method of ventilation. In conditions where exist spontaneous fire hazard, where, simultaneously, methane - ventilation criterion indicates the necessity of face ventilation with Y - system, there is possibility of occurrence the circumstances favouring the development of spontaneous warming of coal in cavities caused by exploitation. Considerations dealing with criteria of assessment of methane and spontaneous fire hazard were carried out basing on the example of face 9 in 405/2 coal seam in Sośnica Colliery, in the district, where methane fire, as the result of spontaneous fire in cavities caused by exploitation, took place on November 7th 2003. The fire caused the joint accident

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie metanowe; metan; kopalnia Sośnica; pożar endogeniczny

EN

methane hazard; methane; Sośnica mine; spontaneous fire

• Wydawca: Główny Instytut Górnictwa
• Czasopismo: Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
• Rocznik: 2005
• Tom: nr 2
• Strony: 37--57
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz.

Twórcy

autor

Cygankiewicz J.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowic

autor

Krause E.

• Główny Instytut Górnictwa, Zakład Aerologii Górniczej, Plac Gwarków 1, 40-166 Katowice, tel. [phone],

Bibliografia

• 1. Branny M., Cygankiewicz J., Wacławik J. (1995): Jednowymiarowy model pożaru endogenicznego w zrobach lub szczelinach węglowych. Archiwum Górnictwa t. 40 nr 1, s. 39–51.
• 2. Branny M., Cygankiewicz J., Piotrowski A., Wacławik J. (1997): Numeryczna symulacja procesu niskotemperaturowego utleniania węgla (uproszczone zagadnienie dwuwymiaro-we). Archiwum Górnictwa t. 42 nr 4, s. 501–514.
• 3. Cygankiewicz J. (2000a): About Determination of Susceptibility of Coals to Spontaneous Combustion Using an Adiabatic Test Method. Archives of Mining Science t. 45, s. 247–273.
• 4. Cygankiewicz J. (2000b): Badania niskotemperaturowego samozagrzewania węgli kamiennych w Głównym Instytucie Górnictwa. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziem-nej, Seria z Perlikiem nr 2. Kraków, IGSMiE PAN, s. 5–29.
• 5. Cygankiewicz J. (2003): Ocena ryzyka pożaru endogenicznego w rejonach eksploatacyj-nych kopalń. Wiadomości Górnicze nr 9, s. 416–424.
• 6. Deńca A. (1991): Niskotemperaturowe utlenianie węgli kamiennych. Wiadomości Chemiczne t. 45.
• 7. Krause E., Łukowicz K. (2000): Dynamiczna prognoza metanowości bezwzględnej ścian (poradnik techniczny). Główny Instytut Górnictwa, Instrukcja nr 14.
• 8. Krause E., Łukowicz K. (2004): Zasady prowadzenia ścian w warunkach zagrożenia metanowego (poradnik techniczny). Główny Instytut Górnictwa, Instrukcja nr 14.
• 9. Krause E. i inni (2002): Dynamiczna prognoza metanowości bezwzględnej dla ściany 9 w pokładzie 405/2 w KWK „Sośnica”. Praca badawczo-usługowa GIG.
• 10. Taraba B. (2003): Nizkoteplotni oxidace a samovzneco vani uhelne hmoty. Ostravska univerzita v Ostrave.