Obserwacje zmian ekshalacji radonu w rekultywowanym osadniku kopalnianych wód dołowych

• Autorzy: Wysocka M. , Chałupnik S. , Molenda E. , Brown J. , Sidhu R.

Warianty tytułu

EN

Observations of radon exhalation changes in the reclaimed sedimentation basin of underground mine wastes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki pomiarów ekshalacji 222Rn z osadów dennych likwidowanego osadnika wód dołowych. Badania prowadzono podczas wszystkich etapów likwidacji, tj. od osuszania, poprzez przykrywanie warstwami uszczelniającymi, aż po działania agrotechniczne i nasadzeniowe. Wyniki badań wykazały, że wykonana rekultywacja osadnika zaowocowała obniżeniem ekshalacji radonu do wartości typowych dla terenów naturalnych. Stwierdzono jednocześnie, iż w przypadkach uszkodzenia lub rozszczelnienia warstw przykrywających osady denne, dojdzie do wzmożonej ekshalacji radonu.

EN

In this paper, results from an investigation concerning the exhalation of the radioactive gas radon 222Rn from bottom deposits in a reclaimed settling pond are presented. The measurements were performed at different stages of reclamation, starting from an initial step when bottom sediments were left to dry, then during the process of covering deposits with isolation layers and soil, and finally when agrotechnical measures were applied. The obtained results have shown that due to reclamation, the radon risk caused by radon exhalation from bottom sediments has been reduced significantly. Levels have decreased to those typical for undisturbed and unpolluted areas. However, on a cautionary note, any damage of the isolation layers may lead to a significant increase of radon emission from confined sediments.

Słowa kluczowe

PL

wody kopalniane; wody dołowe; osad denny; radon; ekshalacja radonu

EN

mine waters; ground water; bottom sediment; radon; radon exhalation

• Wydawca: Główny Instytut Górnictwa
• Czasopismo: Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 1
• Strony: 93--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Wysocka M.

autor

Chałupnik S.

autor

Molenda E.

autor

Brown J.

autor

Sidhu R.

• Główny Instytut Górnictwa, Plac Gwarków 1, 40-166 Katowice,

Bibliografia

• 1. Bollhöfer A., Storm J., Martin P., Tims S. (2006): Geographic Variability in Radon Exhalation at a Rehabilitated Uranium Mine in the Northern Territory. Environmental Monitoring Assessment Vol. 114, s. 313-317.
• 2. Chałupnik S., Wysocka M. (2003): Measurements of radon exhalation from soil - development of the method and preliminary results. Journal of Mining Science Vol. 39(2), s. 199-206.
• 3. Colle R., Rubin R.J., Knab L.I., Hutchins T.M.R. (1981): Radon transport through and exalation from building materials. National Bureau of Standards Technical Note 1139. Springfield, Virginia, National Technical Information Service.
• 4. Dushe C., Kummel M., Schulz H. (2003): Investigations of enhanced outdoor radon concentration in Johanngeorgenstadt (Saxony). Health Physics Vol. 84(5), s. 655-659.
• 5. Ferry C., Richon P., Beneito P., Robe M.-C. (2002): Evaluation of the effect of a cover layer on radon exhalation from uranium tailings: transient radon flux analysis. Journal of Environmental Radioactivity Vol. 63, s. 49-64.
• 6. ICRP (2008): International Commission on Radiological Protection. Recommendations of the ICRP. ICRP Publ. 103. Elsevier.
• 7. Jovanovic P. (2001): Radon exhalation rate measurements on and around the premises of a former coal mine. Science of the Total Environment Vol. 272(1-3), s. 147-151.
• 8. Lebecka J., Chałupnik S., Michalik B., Wysocka M., Skubacz K., Mielnikow A. (1994): Radioactivity of Mine Waters in Upper Silesian Coal Basin and its influence on natural environment. Proc. of 5th Int. Mine Water Congress, Quorn Repro Ltd., Loughborough, England.
• 9. Mazur J. (2008): Dynamika procesu ekshalacji radonu z gruntu, a parametry meteorologiczne i własności gleby. Raport nr 2014/AP Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk. Kraków (praca doktorska).
• 10. Michalik B., Chałupnik S., Wysocka M., Skubacz K. (2002): Ecological problems of the coal industry and the ways to solve them. Journal of Mining Science Vol. 38, No. 6, s. 601-607.
• 11. Muhlar A.K., Kumar R., Mishra M., Sengupta D., Prasad R. (2008): An investigation of radon exhalation doses in coal and fly ashes samples. Applied Radiation and Isotopes Vol. 66, s. 401-406.
• 12. Nazaroff W.W., Nero A.V., eds. (1988): Radon and its decay products in indoor air. New York, John Wiley&Sons, Inc.
• 13. NCRP (1988): Report No. 97 National Council on Radiation Protection Measurements, Bethesda, USA.
• 14. Porstendörfer J. (1991): Radon and toron and their decay products. Proceedings of the 5th International Conference on Natural Radiation Environment, Salzburg, Austria.
• 15. Sasaki T., Gunji Y., Okuda T. (2007): Supression methods of radon emanation from phosphorous fertiliser and diatomaceous earth. Radiation Protection Dosimetry Vol. 124, No. 2, s. 75-84.
• 16. Sengupta D., Kumar R., Singh A.K., Prasad R. (2001): Radon exhalation and radiometric prospecting on rocks associated with Cu-U mineralization in Singhbhum sher zone, Bihar. Aplied Radiation and Isotopes Vol. 55, s. 889-894.
• 17. Sun K., Guo Q., Zhuo W. (2004): Feasibility for mapping radon exhalation rate from soil in China. Journal of Nuclear Science and Technology Vol. 41, No. 1, s. 86-90.
• 18. Wilkening M.H., Clements W.E., Stanley D. (1972): Radon-222 flux measurements in widely separated regions. W: The natural radiation environment II, Ed. John A.S. Adams. Houston, Texas, Rice University, s. 717-730.
• 19. WHO (2009): World Health Organization, Handbook on Indoor Radon.
• 20. Wysocka M. (2002): Zależność poziomu stężeń radonu od warunków geologiczno-górniczych na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko nr 3.
• 21. Wysocka M. (2009): Emisja radonu w obszarze Górnego Śląska. Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów nr 2, s. 37-46.
• 22. Wysocka M., Mielnikow A., Chałupnik S., Skubacz K., Lebecka J. (1988): Zachowanie się w środowisku naturalnym radu odprowadzonego z kopalń węgla z wodami i osadami. Krajowa Konferencja Radiochemii i Chemii Jądrowej „W Stulecie Odkrycia Polonu i Radu”. Warszawa, ICHTJ.