Model koncepcyjny głównego zbiornika wód podziemnych Tychy-Siersza w rejonie prawdopodobnego wpływu zatapiania byłej kopalni "Siersza"

• Autorzy: Williamson J. , Gzyl G. , Frolik A. , Kubica J. , Kura K.

Warianty tytułu

EN

Conceptual model of the Major Groundwater Aquifer (MGWA) Tychy-Siersza in the area of the possible flooding impact of the former "Siersza" mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP) Tychy-Siersza wyznaczono w szczelinowo-porowych skałach krakowskiej serii piaskowcowej (Różkowski, Chmura 1996). Przebiega on stosunkowo wąskim pasem na północ od Wisły, od centralnej do wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW). Obszar GZWP Tychy-Siersza obejmuje obszary górnicze wielu kopalń, z których część została zlikwidowana. Jedną z tych kopalń była kopalnia "Siersza", najdalej wysunięta na wschód w całym GZW. Była to jedyna kopalnia na opisywanym terenie, przeznaczona do całkowitego zatopienia. Jako, że wszystkie wyrobiska łączące dół kopalni z powierzchnią zostały zasypane, nie przewiduje się wypływu wód kopalnianych na powierzchni i zasilania nimi wód powierzchniowych. Nie należy jednak wykluczyć wpływu pośredniego, przez czwartorzędowe piętro wodonośne. Ponadto, obszar tej kopalni znajduje się w strefie zasilania GZWP Tychy-Siersza, który jest ważnym źródłem wody pitnej. Zasadne wydaje się więc przeprowadzenie badań w celu oszacowania możliwego zagrożenia, jakie dla jakości wód GZWP może stanowić zatopienie kopalni. W niniejszym artykule opisano model koncepcyjny - stanowiący pierwszy etap w procesie ustalenia rzeczywistych warunków przepływu wód w obrębie karbońskiego Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Tychy-Siersza. Model ten jest podstawą do wykonania modelu matematycznego, za pomocą którego będzie można oszacować prawdopodobny wpływ zatapiania wyrobisk kopalni "Siersza" na krążenie oraz jakość wód GZWP wydzielonego w obrębie krakowskiej serii piaskowcowej.

EN

The Tychy-Siersza Major Groundwater Aquifer (MGWA) was determined in fissure-porous strata of the Cracow sandstone series (Różkowski, Chmura 1996). It runs in the form of a relatively narrow strip to the north of the Vistula river, from the central to the eastern part of the Upper Silesian Coal Basin (USCB). The region of the Tychy-Siersza MGWA comprises mining areas of many mines; some of these mines have been closed. One of the closed mines was the "Siersza" Colliery, located in the most eastern part of the entire USCB. This was the only mine in the described area designed for total flooding. Because all mine workings connecting the underground part of the mine with the surface have been filled, underground water outflow and feeding of surface waters with mine waters are not anticipated. However, one should not exclude indirect impact through the quaternary groudwater aquifer. Furthermore, the area of the mine is located in the feeding zone of the Tychy-Siersza MGWA, which is an important drinking water source. Thus it seems legitimate to conduct investigations in order to assess the possible hazard, which mine flooding can constitute for the quality of USCB waters. The present article describes the conceptual model that constitutes the first stage in the process of determination of real conditions of water flow within the Tychy-Siersza Carboniferous Major Groundwater Aquifer. This model constitutes the basis to work out a mathematical model, by help of which it will be possible to assess the probable impact of flooding the workings of the "Siersza" mine on the circulation and quality of waters of the Major Groundwater Aquifer within the Cracow sandstone series.

Słowa kluczowe

PL

wody podziemne; wody gruntowe; zbiornik wód; Tychy-Siersza; kopalnia Siersza; zatopienie kopalni

EN

ground water; aquifer; Tychy-Siersza; Siersza mine; mine flooding

• Wydawca: Główny Instytut Górnictwa
• Czasopismo: Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
• Rocznik: 2006
• Tom: nr 2
• Strony: 5--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.

Twórcy

autor

Williamson J.

autor

Gzyl G.

autor

Frolik A.

autor

Kubica J.

autor

Kura K.

• Sinclair Knight Merz Water Resource Management Team Leader, 25 Teed Street Newmarket, Auckland, Nowa Zelandia.,

Bibliografia

• 1. Doktorowicz-Hrebnicki St. (1960): Mapa geologiczna Górnośląskiego Zagłębia Węglowego bez utworów plejstocenu. Warszawa, Wydaw. Geologiczne.
• 2. Mackie C., Williamson J., Finnegan L. (1998): Computer Base Modelling of the Anna Bay Sand Beds for Sustainable Development. IAH International Groundwater Conference, Melbourne.
• 3. Mapa dynamiki zwykłych wód podziemnych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia. (1996): Różkowski A., Chmura A. (red.) Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
• 4. Mapa geologiczno-strukturalna stropu utworów karbonu produktywnego. W: Atlas Geologiczny Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. (1994) Buła Z., Kotas A. (red.) Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
• 5. Mapa geologiczno-strukturalna utworów karbonu produktywnego. W: Atlas Geologiczny Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. (1994) Buła Z., Kotas A. (red.) Warszawa, Państwowy Instytut Geologiczny.
• 6. Pazrdo Z. (1983): Hydrogeologia ogólna. Warszawa, Wydaw. Geologiczne.
• 7. Rogoż M., Frolik A., Staszewski B., Bukowski P., Augustyniak I. (1999): Konsekwencje hydrogeologiczne likwidacji zakładu górniczego „Siersza” w Trzebini. Katowice, Główny Instytut Górnictwa (praca niepublikowana).