Zieleń osiedlowa w mieście - czynniki wpływające na zaspokojenie potrzeb społecznych

• Autorzy: Lis A. , Burdziński J.

Warianty tytułu

EN

Urban housing estate green areas - factors affecting the providing for social needs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu było określenie cech przestrzeni terenów zieleni osiedlowych, mających wpływ na stopień zaspokojenia potrzeb rekreacyjnych mieszkańców osiedla oraz ich znaczenia w opinii mieszkańców Wrocławia. W pierwszej części artykułu opisano cztery grupy czynników wpływających na możliwości i stopień zaspokojenia potrzeb społecznych związanych z zachowaniami rekreacyjnymi na terenach zieleni osiedlowej: (1) czynniki związane ze sposobem zagospodarowania przestrzeni, (2) czynniki związane ze strukturą społeczną terenów zieleni osiedlowej, (3) czynniki związane z uwarunkowaniami sytuacyjnymi osiedla określonymi przez strukturę przestrzenno-społeczną jego otoczenia, (4) czynniki związane ze strukturą osobowościową jednostki oraz sytuacją, jaką wyznaczają cechy środowiska, w którym jednostka żyje. W dalszej części artykułu przedstawiono badania przeprowadzone we Wrocławiu w dwóch etapach. Pierwszy etap obejmował wywiady prowadzone wśród mieszkańców osiedli wrocławskich, studentów oraz architektów krajobrazu. Celem badań było określenie zespołu czynników związanych z zagospodarowaniem terenu zieleni osiedlowej i ich strukturą społeczną, które mają wpływ na stopień zaspokojenia potrzeb społecznych związanych z zachowaniami rekreacyjnymi na tych terenach. Uzyskane wypowiedzi wykorzystano do skonstruowania kwestionariusza, stanowiącego podstawę drugiego etapu badań, w którym poproszono mieszkańców wrocławskich osiedli o określenie ważności wymienionych w kwestionariuszu czynników związanych z zagospodarowaniem terenu i jego użytkownikami. Ankietowani najwyżej oceniali czynniki związane ze sposobem zagospodarowania przestrzeni. Wymagania klimatyczne: cisza i czyste powietrze oraz wymagania dotyczące utrzymania terenu: czystość i odpowiednio pielęgnowana zieleń przeważały nad wymaganiami związanymi z kontaktami społecznymi, ze spójnością kompozycyjną tych terenów oraz rozwiązaniami kształtującymi tożsamość miejsca. Istotne dla pytanych były też wymagania związane z bezpiecznym korzystaniem z terenów wypoczynkowych oraz z ich odpowiednim wyizolowaniem.

EN

The purpose of this paper was to determine the spatial features of urban housing estate green areas, affecting the level of providing for recreational needs of housing estate inhabitants, and their importance as viewed by Wroclaw residents. In the first part of the paper, the four groups of factors affecting the possibility and level of proving for social needs associated with recreational behaviours in urban housing estate areas are described: (1) factors associated with the way of spatial management, (2) factors associated with the community structure of housing estate green areas, (3) factors associated with housing estate situation conditions determined by the spatial and social structure of its surroundings, (4) factors associated with the personality structure of an individual and with the situation, set up by environmental features, in which an individual lives. The next part of the paper presents the survey which was carried out in Wrocław in two stages. The first stage included interviews conducted among Wrocław housing estate residents, students, and landscape architects. The purpose of the survey was to determine the factors associated with housing estate green area management and their community structure, having effect on the level of providing for social needs associated with recreational behaviours in those areas. The interview answers were used to construct a questionnaire for the second stage of the survey, in which Wroclaw housing estates residents were asked to indicate the importance of factors listed in the questionnaire and associated with the area management and its users. The factors associated with the way of spatial management were given the highest rates by the respondents. The climate requirements such as calm and clean air and the area maintenance requirements such as cleanliness and proper care for greenery outweighed the requirements associated with social contacts, compositional cohesion of those areas and solutions shaping site identity. The requirements associated with safe use of recreational areas and their proper isolation were also important for the respondents.

Słowa kluczowe

PL

zieleń osiedlowa; teren rekreacyjny; miasto; Wrocław; zagospodarowanie terenu

EN

green space; recreational area; city; Wrocław; spatial management

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Architektura / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2007
• Tom: z. 45
• Strony: 55--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Lis A.

autor

Burdziński J.

• Instytut Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego, 50-365 Wrocław, pl. Grunwaldzki 24, tel. [phone],

Bibliografia

• 1. Abu-Ghazzeh, T.M: Housing layout, social interaction, and the place of contact in Abu Nuseir, Jordan. Journal of Environmental Psychology, 1998,19, p. 41-73.
• 2. Airman I., Wandersman A.: Neighborhood and Community Environments. Plenum Press, New York 1987.
• 3. Bagiński E.: Wrocław w opinii swoich mieszkańców, Oficyna Wyd. PWr., Wrocław 1998.
• 4. Bell P.A., Greene Th.C, Fisher J.D., Baum A.: Psychologia środowiskowa. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
• 5. Brown B.: Territoriality (w:) D.Stokols, I.Altman (red.) handbook of environmental Psychology. Wiley-Interscience, New York 1987.
• 6. Coley R.L., Kuo F.E., Sullivan W.C.: Where does community grow? The social context created by nature in urban public housing. Environment and Behavior, 1997, 29, p. 468-494.
• 7. Garcia-Mira R., Arc C, Sabucedo J.M.: Perceived quality of neighborhoods in a city in Northwest Spain: an individual differences scaling approach. Journal of Environmental Psychology, 1997,17, p. 243-252.
• 8. Garling T.: The structural analysis of environmental perception and cognition: a multidimensional scaling approach. Environment and Behavior, 1976, 8, p. 385-416.
• 9. Garling T.: A multidimensional scaling and semantic differential technique study of the perception of environmental settings. Scandinavian Journal of Psychology, 1976, 17, p. 323-332.
• 10. Guest A.M., Lee B.A., How urbanites define their neighborhoods. Population and Environment Behavioral and Social Issues, 1984, 7, p. 32-56.
• 11. Korte C: Urban-nonurban differences in social behavior and social psychological models of urban impact. Journal of personality and Social Psychology 1980, 36, p. 39-51.
• 12. Kuo F.E., Bacaicoa M., Sullivan W.C., Transforming inner-city landscapes: Trees, sense of safety, and preference. Environment and Behavior, 1998, 30, p. 28-59.
• 13. Kweon B.-S., Sullivan W.C., Wiley A.R.: Green common spaces and the social integration in inner-city older adults. Environment and Behavior, 1998, 30, p. 504-519.
• 14. Lis A.: Efektywność systemu zieleni rekreacyjnej w mieście w ujęciu psychologii środowiska, seria Monografie 31/19. Oficyna Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2003.
• 15. Lis A.: Struktura podłoża motywacyjnego zachowań użytkowników parków miejskich. Zeszyty Naukowe AR we Wrocławiu nr 525, Monografie XLV, Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 2005.
• 16. Lis A.: Struktura relacji pomiędzy człowiekiem a parkiem i ogrodem w procesie rekreacji. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2004.
• 17. McCauley C, Coleman G., DeFusco P.: Commuter's eye contact with strangers in city and suburban train stations: Evidence of short-term adaptation to interpersonal overload in the city. Environmental Psychology and Nonverbal Behavior, 1977, 2, p. 215-225.
• 18. McCauley C, Taylor J.: Is there overload of acquaintances in the city? Environmental Psychology and Nonverbal Behavior, 1976, 1, p. 41-55.
• 19. Mann P.H.: The concept of neighborliness. American Journal of Sociology, 1954, 60, 163-168.
• 20. Nasar J.L.: Perception and evaluation of residential street scenes, (w:) J.L.Nasar (red.): Environmental Esthetics, Theory, Research and Application (s. 275-289). Cambridge University Press, Cambridge 1988.
• 21. Newman J., McCauley C: Eye contact with strangers in city, suburb, and small town. Environment and Behavior, 1977, 9, p. 547-558.
• 22. Newman O.: Defensible space. Macmilian, New York 1972.
• 23. Newman O.: Reactions to the defensible space study and some further findings. International Journal of Mental Health, 1975, 4, p. 48-70.
• 24. Newman O.: Defensible space: A new physical planning tool for urban revitalization. Journal of American Planning Association, 1995, 61, p. 149-155.
• 25. Newman O., Franck K., The effects of building size on personal crime and fear of crime. Population and Environment, 1982, 5, p. 203-220.
• 26. Reykowski J.: Motywacja (w:) T. Tomaszewski (red.), Psychologia ogólna. Emocje, Motywacja, Osobowość. PWN, Warszawa 1992.
• 27. Skjaeveland O., Garling T.: Effects of interactional space on neighbouring. Journal of Environmental Psychology, 1997, 17, p. 181-198.
• 28. Stokols D.: The paradox of environmental psychology. American psychologist, 1995, 50, p. 821-837.
• 29. Taylor R.B.: Human Territorial Functioning: An Empirical, Evolutionary Perspective, on Individual and Small Group Territorial Cognitions, Behaviors and Consequences. Cambridge University Press, New York 1988.
• 30. Taylor R.B., Brooks D.K.: Temporary territories? Responses to intrusions in a public setting. Population and Environment behavioral and Social issues, 1980, 3, p. 135-145.
• 31. Unger D.G., Wanderman A.: The importance of neighbors: The social, cognitive, and affective components of neighboring. American Journal of Community Psychology, 1985, 13, p. 139-169.