Możliwość wykorzystania bełchatowskich iłów beidellitowych jako sorbentów pierwiastków toksycznych na przykładzie związków chromu

• Autorzy: Bajda T. , Ratajczak T.

Warianty tytułu

EN

Possibilities of using beidellite clays from Bełchatów as toxic-metal sorbents - an example of chromium compounds

• Konferencja: Zagospodarowanie kopalin towarzyszących w górnictwie. VII konferencja, Radzyń - Pojezierze Sławskie, 18-25 maja 2005r.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ił beidellitowy jest kopaliną towarzyszącą w złożu węgla brunatnego ,,Bełchatów". W pracy przedstawiono wyniki badań zdolności sorpcyjnych iłu względem związków chromu. Maksymalna ilość zaadsorbowanego chromu(III) wyniosła 53500 mg/kg, przy czym proces jest najbardziej wydajny (98-100%) w zakresie stężeń początkowych 0,2-100 mg Cr(III)/dm3. Maksymalna ilość zaadsorbowanego Cr(VI) wyniosła 182 mg/kg, a największą wydajność (50-85%) uzyskano w zakresie stężeń początkowych 0,5-2,0 mg Cr(Vl)/dm3. Wraz ze wzrostem pH zwiększa się ilość unieruchomionego Cr(III), a spada Cr(VI). Procesy redukcji Cr(VI) do Cr(III), dominujące w roztworach o niskim pH, wpływają na zmniejszenie się ilości zaadsorbowanego Cr(VI).

EN

Beidellite clay is an associated mineral raw material in the lignite "Bełchatów" "deposit". The authors studied sorption of chromium compounds by this clay. The maximum amount of the chromium(III) sorbed was 53,500 mg/kg, and the process was the most productive (98-100%) in the range of initial concentrations 0.2-100 mg Cr(III)/dm3. The maximum amount of the Cr(VI) sorbed was 182 mg/kg, and its highest productivity (50-85%) was obtained in the range of initial concentrations 0.5-2.0 mg Cr(Vl)/dm3. With the increase of pH the amount of the Cr(III) immobilized increases, while that of the Cr(VI) decreases. Reduction processes of Cr(VI) to Cr(III), which dominate in solutions with low pH, decrease amounts of the Cr(VI) sorbed

Słowa kluczowe

EN

Bełchatów mine; associated mineral; beidellite clay; natural sorbent; toxic-metal

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 47, nr 2
• Strony: 39--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Bajda T.

• Zakład Mineralogii, Petrografii i Geochemii, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Ratajczak T.

• Zakład Mineralogii, Petrografii i Geochemii, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Kowalski Z., Mazanek C. Sodium eliminate material flow analysis and technology assessment. J. Cleaner Prod., 6: 135-142. 1988.
• [2] Rozporządzenie MOŚZNiL z dn. 24.12.1997 r w sprawie klasyfikacji odpadów (Dz. U. Nr. 162, poz. 1135).
• [3] Raport WHO. Toxicological profile for chromium: 14 IS draft report: Toxicological profile for chromium. Publications Center USA, 49 Sheridan Ave, Albany, NY 12210, 410 p. 1998.
• [4] Rai D., Eary L.E., Zachara J.M. Environmental chemistry of chromium. Sci. Total. Environ., 86: 15-53, 1989.
• [5] APHA. Standard methods for the examination of water and wastewater. American Public Health Association, 18th ed, 1992.
• [6] Wyrwicki R. Kopaliny ilaste w KWB „Bełchatów”. Węgiel Brunatny, 1(14): 18-19, 1996.
• [7] Górniak K.. Szydlak T, Bahranowski K., Gaweł A., Muszyński M., Ratajczak T. Skład mineralny kopalin towarzyszących węglom oraz odpadów poflotacyjnych w aspekcie ich wykorzystania jako składników mieszanek popiołowo-mineralnych. W: Pr. Spec. PTMin., 13: 43-63, 1999.
• [8] Ciuk E. Piwocki M. Geologia trzeciorzędu w rowie Kleszczowa i jego otoczeniu. In: Przew. 52 Zjazdu PTG. Wyd. Geol., Warszawa, 56-70, 1980.
• [9] Bahranowski K., Gaweł A., Górniak K., Muszyński M., Ratajczak Т., Skowroński A., Szydłak T, Wyszomirski P. Ferriginous micronodules from clay rocks occuring in the „Bełchatów” brown coal open pit. In: Materials of 15th Conference on Clay Mineralogy and Petrology. Brno, Czech Republik, 6-10.09.1998. Scripta Fac. Sei. Nat. Univ. Masaryk Brun., 26: 81-82, 1998.
• [10] Bajda Т. Geochemia chromu w glebach zanieczyszczonych jego związkami i zapobieganie skażeniom przez zastosowanie sorbentów mineralnych. Praca doktorska, AGH, Kraków, 214 p, 2003.
• [11] Sass B.M., Rai D. The solubility of amorphous Cr(III)-Fe(III) hydroxide solid solutions. Inorg. Chem., 26: 2228-2232, 1987.
• [12] Eary L.E., Rai D. Chromate removal from aqueous wastes by reduction with ferrous ion. Envir. Sci. Technol., 22: 972-977, 1988.
• [13] Zamzow M.J. Eichbaum B.R., Sandgren K.R., Shanks D.E. Removal of heavy metals and other cations from wastewater using zeolites. Sep. Sci. Technol. 25: 1555-1560, 1990.
• [14] Davis J.A., Leckie J.О. Surface ionization and complexation at the oxide/water interface. 3. Adsorption of anions. J. Colloid Interface Sci., 74: 32-43, 1980.
• [15] Benjamin M.M., Bloom N.S. Effect of strong binding of anionic adsorbates on adsorption of trace metals on amorphous iron oxyhydroxide. In: Adsoprtion from Aqueous Solution, Tewari P.H. (ed), Plenum Press, New York, 41-60, 1981.
• [16] Deng В., Stone A.T. Surface-catalyzed chromium(VI) reduction: reactivity comparisons of different organic reductans and different oxide surfaces. Environ. Sci. Technol., 30: 2484-2494, 1996.
• [17] Brigatti M.F., Franchini G., Lugli C, Medici L., Poppi L., Turci E. Interaction between aqueous chromium solutions and layer silicates. Appl. Geoch., 15: 1307-1316, 2000.
• [18] Dickson K.L., Huang J.I., Lewis R.V., Parkerton Т. F., Saleh F.Y. Kinetics of chromium transformations in the environment. Sci. Total Envir., 86: 25 -41, 1989.
• [19] Rzepa G. Skład fazowy, chemiczny i właściwości fizykochemiczne rud darniowych w aspekcie wykorzystania ich jako naturalnych sorbentów. Praca doktorska, AGH, Kraków, 225 p, 2003.
• [20] Bajda Т., Franus W., Manecki A., Manecki M., Mozgawa W., Sikora M. Sorption of heavy metals on natural zeolite and smectite-zeolite shale from the Polish Flysch Carpathians. Pol. J. Envir. Stud. 13, Suppl. III: 7-10, 2004.
• [21] Mozgawa W., Bajda Т. Spectroscopic study of heavy metals sorption on clinoptilolite. Phys. Chem. Minerals, 31: 706-713, 2005.
• [22] Lehmann M.. Zouboulis A.I., Matis K..A. Removal of metal ions from dilute aqueous solutions: a comparative study of inorganic sorbent materials. Chemosphere, 39: 881-892, 1999.
• [23] Zachara, J.M., Cowan, C.E., Schmidt, R.L., Ainsworth, C.C. Chromate adsorption by kaolinite. Clays Clay Miner., 36: 317-326, 1988.