Szkody na terenach górniczych w literaturze geoinżynierskiej

• Autorzy: Bartlewska M.

Warianty tytułu

EN

Damage in the mining areas as reflected in the geo-engineering literature

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku działalności przemysłu górniczego na terenach użytkowanych przez zakłady górnicze, powstają pustki po wybraniu złóż, hałdy, zwałowiska oraz zbiorniki odpadów. W niniejszym artykule dokonano przeglądu krajowej literatury pod kątem skutków oddziaływania eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu. Temat jest bardzo obszerny i zajmuje się nim wielu specjalistów, stąd też liczba publikacji z tego zakresu jest bardzo duża i nie sposób wymienić wszystkie dzieła i autorów zajmujących się tymi zagadnieniami. Część literatury (zwłaszcza tej sprzed 1980 roku) poświęcona jest inżynierskiemu opisowi procesów zachodzących w przyrodzie znajdującej się pod wpływami eksploatacji górniczej. Natomiast, nowsze publikacje, bazując na znanych założeniach, zajmują się omówieniem nowych metod badawczych oraz szukaniem rozwiązań profilaktycznych. Wpływy działalności górniczej na zanieczyszczenie powietrza i hałas zostały pominięte w tym artykule.

EN

The products of mining industry include mining voids, mine waste dumps, dumping grounds and landfill sites. The paper reviews Polish literature focusing on the effects of mining exploitation on the ground surface. As the topic is very broad, there is a large number of related literature; hence, some publications as well as authors had o be omitted in the paper. Part of the literature, especially that originated before 1980, was devoted to engineering processes developing in nature influenced by mining operations. Recent publications focus on discussing new research methods and seeking preventive solutions. The effects of the mining activity on air pollution and noise have not been discussed in the paper.

Słowa kluczowe

PL

szkody górnicze; teren górniczy; eksploatacja górnicza; deformacja terenu; uszkodzenie budynku

EN

mining damages; mining area; mining exploitation; ground deformation; building damage

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 46, nr 5/6
• Strony: 91--99
• Opis fizyczny: Bibliogr. 42 poz.

Twórcy

autor

Bartlewska M.

• Instytut Górnictwa, Politechnika Wrocławska

Bibliografia

• [1] Adamczyk A. R, Nałęcki T., 1990, Mapa przeobrażeń hydrogeologicznych pod wpływem działalności górnictwa w Polsce na tle warunków środowiskowych, skala 1:500 000, publikacja CPBP pod redakcją Z. Wilka. PIG, Warszawa
• [2] Baranek R., 2002, Szkoda wyrządzona ruchem zakładu górniczego jako zwykła szkoda w znaczeniu cywilistycznym-powrót zasad ogólnych
• [3] Barycz S., Wodyński A., 1994, Błędy związane z posadowieniem budynków jako przyczyna szkód pseudogómiczych, Przegląd Górniczy nr 3, Katowice
• [4] Batkiewicz W., 1971, Odchylenia standardowe poeksploatacyjnych deformacji górotworu, Prace Komisji Górniczo- Geodezyjnej Oddziału PAN w Krakowie, Przegląd Górniczy nr i 0, Warszawa
• [5] Batko A., 1979, Zagadnienia ochrony powierzchni obszarów poeksploatacyjnych kopalni soli w Łężykowicach, Przegląd Geologiczny nr 11, Warszawa
• [6] Borecki M., Chudek M., 1972, Mechanika Górotworu, Wyd. Śląsk, Katowice
• [7] Chudek M., Janusz W., Zych J., 1988, Sympozjum dotyczące stanu rozpoznania tworzenia się prognozowania deformacji nieciągłych pod wpływem podziemnej eksploatacji złóż, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Górnictwo z. 141 Gliwice
• [8] Chwastek J., Janusz W., Macieszak J., Repelowski A., Szewczyk J., 1990, Deformacje powierzchni terenu spowodowane działalnością górniczą, Zeszyty Naukowe AGH nr 1363, Sozologia i Sozotechnika z. 30, Kraków
• [9] Ciesielski R., Dulińska J,, Zięba A., 2003, Właściwości dynamiczne wybranego zabytkowego kamiennego mostu sklepionego (Kamienica), materiały konferencyjne z X Sympozjum pt.: Wpływy sejsmiczne i parasejsmiczne na budowle, Kraków
• [10] Ciesielski R., Kuboń P ., Kwiecień A., 2003, O postaciach drgań zapór ziemnych, materiały konferencyjne z X sympozjum pt.: Wpływy sejsmiczne i parasejsmiczne na budowle, Kraków
• [11] Greń K., Popiołek E., 1990, Wpływ eksploatacji górniczej na powierzchnię i górotwór, skrypty uczelniane AGH, nr 1179, Wydawnictwo AGH, Kraków
• [12] Jankowski A. T., 1986, Antropogeniczne zmiany stosunków wodnych na obszarze uprzemysłowionym i zurbanizowanym, Prace Naukowe nr 806, Uniwersytet Śląsk
• [13] Khnote S., 1984, Prognozowanie wpływów eksploatacji górniczej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice
• [14] Kłeczek Z., 1994, Geąmechanika górnicza, Śląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice
• [15] Kowalski A., 1995, Deformacje powierzchni na szybko postępującym frontem eksploatacyjnym na podstawie badań kopalni Staszic, prace naukowe Głównego Instytutu Górnictwa, Seria Konferencje nr 3, Katowice
• [16] Kwiatek J., 1982, Wybrane problemy geotechniki terenów górniczych, Polska Akademia Nauk, Oddział w Katowicach, wyd. im. Ossolińskich, Wrocław
• [17] Kwiatek J., 2002, Obiekty budowlane na terenach oddziaływania górnictwa podziemnego- Konferencja Naukowo-Techniczna pt.: Zagospodarowanie gruntów zdegradowanych. Badania, kryteria oceny i rekultywacja, Mrągowo 6-8 listopada 2002
• [18] Kwiatek J., 2003, Probablilistyczna ocena wpływu krzywizn powierzchni na obiekty budowlane. Przegląd Górniczy nr 11
• [19] Luetkens O., 1951, Zabezpieczenie budowli przed szkodami górniczymi, PWT, Katowice
• [20] Materiały zbiorowe z X sympozjum pod red. R. Ciesielskiego, 2003, Wpływy sejsmiczne i parasejsmiczne na budowle, Kraków
• [21] Modrzejwski S., 1996, Oddziaływanie robót strzałowych w górnictwie skalnym na środowisko, Wrocław
• [22] Modrzejewski S., Ślężak J.,1998, Problemy oddziaływania robót strzałowych na przyległe obiekty w aspekcie drgań parasejsmicznych, Technologie, przyrodnicze i gospodarcze uwarunkowania eksploatacji i zagospodarowania wyrobisk w górnictwie skalnym, materiały konferencyjne, Instytut Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, Wrocław
• [23] Mutke G., 1995, Charakterystyka wstrząsów górniczych o strefie bliskiego pola falowego. Wstrząsy gómicze-mechanizm, lokalizacja i energia, CPPGSMiE, PAN, Szczyrk
• [24] Norma PN-85/B-02170, Ocena szkodliwości drgań przekazywanych przez podłoże na budynki
• [25] Ostrowski J., 1995, Zasady sporządzania oceny wpływu działalności górniczej na środowisko. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, nr 2, Katowice
• [26] Popiołek E., 1976, Rozproszenie losowe odkształceń poziomych terenu w świetle geodezyjnych obserwacji skutków eksploatacji górniczej, Zeszyty Naukowe AGH nr 594, Geodezja z: 44, Kraków
• [27] Praca zbiorowa pod red. Ostrowskiego J., 2001. Ochrona środowiska na terenach górniczych, Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków
• [28] Praca zbiorowa, 1980, Ochrona powierzchni przed szkodami górniczymi, Wydawnictwo Śląsk, Katowice
• [29] Projekt 1, 1997, Losowość pogórniczych deformacji terenu i odporność obiektów powierzchniowych w świetle wyników pomiarów geodezyjnych i obserwacji budowlanych oraz jej wpływ na wiarygodność prognoz szkód górniczych, projekt badawczy KBN pod kierownictwem E. Popiołka, praca niepublikowana, AGH, Kraków
• [30] Projekt 2, 1997, Optymalna prędkość eksploatacji górniczej z punktu widzenia ochrony obiektów powierzchni i górotworu, projekt badawczy KBN pod kier. R. Hejmanowskiego, praca niepublikowana, AGH, Kraków
• [31] ] Rosikoń A., 1972, Określenie i klasyfikacje czynników mających wpływ na odporność wiaduktów, mostów i przepustów na wpływy eksploatacji górniczej, Ochrona powierzchni przed szkodami górniczymi, temat nr 5/72, Katowice
• [32] Rosikoń A., 1979, Budownictwo komunikacyjne na terenach objętych szkodami górniczymi, Warszawa
• [33] Sałustowicz A., 1957, Mechanika górotworu, WGH, Katowice
• [34] Strzałkowski P„ 2002, Aktualne kierunki badań w zakresie prognoz chwilowych wartości deformacji ciągłych powierzchni terenu, Przegląd Górniczy 9, str. 37
• [35] Szelak J., Cempiel E. 1988, Skutki na powierzchni terenu wynikające ze zmiany układów hydrogeologicznych i hydrograficznych w rejonach górniczych, Zeszyty naukowe nr 960, Górnictwo z 172, Politechnika Śląska, Gliwice
• [36] Trembecki A.S., 1987, Metoda planowania okręgów górniczych kopalń odkrywkowych, Zeszyty Naukowe AGH, Kraków
• [37] Wachniewski W., 1972, Szkody górnicze i szkody budowlane, Ochrona terenów górniczych nr 21, Katowice
• [38] Wachniewski W. i inni, 1964, Profilaktyczne zabezpieczenie budynków murowanych mieszkalnych i użyteczności publicznej położonych na terenach eksploatacji górniczej, opracowania Komisji Ochrony Powierzchni przed Szkodami Górniczymi przy Wyższym Urzędzie Górniczym, Biuletyn nr 1, Wydawnictwo Śląsk, Katowice
• [39] Wilk Z. 1980, Wpływ zmian warunków hydrogeologicznych spowodowanych działalnością górniczą na wielkość deformacji powierzchni, Ochrona powierzchni przed szkodami górniczymi, Wydawnictwo Śląsk, Katowice
• [40] Wilk Z., Adamczyk A. F., Nałęcki T., 1990, Wpływ działalności górnictwa na środowisko wodne w Polsce, publikacja CPBP z 27, Wydawnic¬\two SGGW-AR, Warszawa
• [41] Wiłun Z., 1987, Zarys geotechniki, Wyd. 3, WkiŁ, Warszawa
• [42] Wytyczne prognozowania odkształceń terenu i zabezpieczenia obiektów przeciwko szkodom górniczym w zasięgu leja depresji KWB-Bełchatów 1991, Wrocław: COBPGO-Poltegor