Studium uwarunkowań emisji gazów ze zlikwidowanych kopalń SW części GZW (część VII)

• Autorzy: Grzybek I.

Warianty tytułu

EN

The study of conditions of gases emission from abandoned mines of the south-west part of Upper Silesian Coal Basin (Poland) - part VII

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wyniki kontroli gazowej 37 zasypanych szybów z SW części GZW pokazują, że emisja metanu występuje tylko w 37,8 procent z nich – głównie w kopalniach zlikwidowanych o zakończonym odwadnianiu i odmetanowaniu. Emisją gazów kopalnianych kieruje więc m.in. odwadnianie oraz wentylacja i odmetanowanie zrobów. Równocześnie, najwyższe koncentracje metanu stwierdza się w szybach z rejonów o zamkniętej lub przejściowej strukturze pola metanonośności, a najniższe w szybach z rejonów o strukturze otwartej. Ponadto, koncentracje metanu w gazach kopalnianych z szybów i w gazach złożowych ze stref gazowych, udostępnionych najpłytszymi połączeniami szybów ze zrobami, są skorelowane. Wobec tego warunki geologiczno-gazowe złóż węgla wpływają na emisję gazów kopalnianych, a ilości wydzielającego się metanu są pochodną struktur pola metanonośności i usytuowania zrobów względem stref gazowych. Oprócz nich, dodatkowym czynnikiem wpływającym na emisję gazów są zmiany ciśnienia barometrycznego.

EN

The results of gassy monitoring of 37 shafts filled up across the SW part of USCB after 1986 (Fig. 1 - Part I, Tabs. 15 & 16) show occurrence of methane emission only in 37.8 per cent of them - mostly in closed down mines, where dewatering and degasation were stopped (comp.: Tab. 18). It makes possible to state that the emission of mine gases is controlled by dewatering as well as ventilation and degasation of mines. The highest methane concentra-tions are recorded in gassy regions of closed or transient structure of methane content field, while the lowest ones come from the regions of open structure. At the same time, methane concentrations in shafts and within deposit gases of gassy zones related to the shallowest connections of shafts are correlated to one another (Fig. 36). So, it can be assumed that methane concentrations in shafts are the derivative of its concentrations within deposit gases from the zones connected to shafts. Moreover, the occurrence of maximum values of methane concentration is more frequently connected to depression, then to other barometric trends (Tab. 21).

Słowa kluczowe

PL

Górnośląskie Zagłębie Węglowe; gazy kopalniane; emisja gazu; szyb górniczy

EN

Upper Silesian Coal Basin; mine gases; gas emission

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 9
• Strony: 20--29
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.

Twórcy

autor

Grzybek I.

• Wyższy Urząd Górniczy, Katowice,

Bibliografia

• 1. Backhaus C, Mroz Α., Willenbrink Β.,: Gaz kopalniany w zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego. Materiały konferencji: Doświadczenia z likwidacji zakładów górniczych. Wyd. SITG, Mysłowice 2001, s. 155-158.
• 2. Creedy D.P.: Gas in abandoned mines: a hazard and a resource? Proceedings of International Conference on Coal-Bed Methane - Technologies of Recovery and Utilisation. Wyd. GIG, Ustroń 1998, s. 507 - 524.
• 3. Gardner Α.: Radon emissions from abandoned mines. The Safety & Health Practitioner nr 11, 1995, s. 10 - 14.
• 4. Grzybek I.: Inwentaryzacja zagrożeń gazowych w zlikwidowanych szybach południowo-zachodniej części GZW. Prace Naukowe GIG nr III, 2007, s. 235 - 242.
• 5. Grzybek I.: Studium uwarunkowań emisji gazów ze zlikwidowanych kopalń SW części GZW (część I, II, III, IV, V i VI). Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie nr 1, 2012, s. 23-27, nr 2, s. 31-39, nr 3, s. 21-35, nr 4, s. 22-33, nr 5, s. 10-18, nr 8, s. 13-23.
• 6. Krause E.: Aspekty bezpieczeństwa i ochrony środowiska na terenach pogórniczych związane z zagrożeniem gazowym. Człowiek i środowisko wobec procesu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Wyd. CPPGSMiE PAN, Kraków 2001, s. 417 - 430.
• 7. Krawczyk Α., Słomka T: Podstawowe metody matematyczne w geologii. Wyd. AGH, Kraków 1986.
• 8. Kulczycki Z., Grzybek I.: Gazy kopalniane jako zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie nr 1, 1999, s. 16 - 25.
• 9. Mucha J.: Wybrane metody matematyczne w geologii górniczej. Wyd. AGH, Kraków 1991.