Protokoły warstwy liniowej w bezprzewodowych sieciach komputerowych

• Autorzy: Zieliński B.

Warianty tytułu

EN

Data link layer protocols in wireless computer network

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Monografia jest poświęcona budowie i analizie właściwości protokołów warstwy liniowej w bezprzewodowych sieciach komputerowych. W początkowej częci rozprawy określono zadania stawiane przed warstwą liniową w sieciach komputerowych, ze szczególnym uwzględnieniem sieci bezprzewodowych. Następnie sformułowano cel rozprawy i dokonano przeglądu zagadnień w niej poruszanych. Zasadnicza część rozprawy jest podzielona na trzy rozdziały. Pierwszy rozdział jest poświęcony zagadnieniu protokołów dostępu do łącza w sieciach bezprzewodowych, ze szczególnym uwzględnieniem sieci ad hoc. W części tej opisano zjawiska, występujące w sieciach bezprzewodowych, a mające istotny wpływ na działanie protokołu dostępu do łącza. Następnie przedstawiono metody unikania i wykrywania kolizji, możliwe do zrealizowania w sieciach bezprzewodowych. Na podstawie tych opisów określono warunki, w których wykrywanie kolizji - pomimo występowania efektu przechwytywania - jest możliwe w sieciach wykorzystujących promieniowanie podczerwone z wiązką rozproszoną. Porównano także zachowanie dwóch metod unikania kolizji w sieci ad hoc, zawierającej stacje ruchome i określono kryterium skuteczności unikania kolizji metodą wymiany ramek sterujących. Kolejny fragment rozdziału przedstawia rywalizacyjne protokoły dostępu do łącza, zaprojektowane dla sieci bezprzewodowych. W protokołach tych są stosowane opisane wcześniej metody unikania i wykrywania kolizji. Dla wybranych protokołów przeprowadzono analizę wydajności w różnych warunkach pracy sieci, włączając warunki typowe dla kilku przypadków istniejących sieci bezprzewodowych. Wybrane protokoły zostały także zaimplementowane w małej, doświadczalnej sieci bezprzewodowej, w której dokonano pomiaru ich wydajności dla kilku wybranych konfiguracji. Uzyskane wyniki doświadczalne odbiegają nieco od wyników analitycznych, co może świadczyć o występowaniu w sieci zjawisk, które nie zostały uwzględnione w modelu, np. efektu przechwytywania. Drugi rozdział poświęcono sieci Packet Radio oraz stosowanemu w niej protokołowi AX.25 i kontrolerom TNC, które są używane jako adaptery tej sieci. W tej części opisano zasady działania protokołu AX.25, z uwzględnieniem najnowszej wersji (2.2) oraz ważniejszych różnic w stosunku do wersji wcześniejszych (szczególnie najczęściej stosowanej wersji 2.0). Opisano także ogólną zasadę pracy kontrolerów TNC, dokonano przeglądu ich konstrukcji i głównych funkcji oprogramowania. Na podstawie opisu protokołu AX.25 stworzono jego model analityczny, umożliwiający określenie jego wydajności, efektywnej prędkości transmisji oraz opóźnień występujących podczas przesyłu danych. Wykorzystując stworzony model, przeanalizowano wpływ poszczególnych parametrów protokołu na jego wydajność dla obu wariantów łącza radiowego, pracującego z różnymi prędkościami transmisji. Wykorzystując model protokołu AX.25, stworzono także model analityczny kontrolera TNC. Model ten pozwala oszacować teoretyczny wpływ kontrolera na efektywną prędkość oraz opóźnienia transmisji, pozwala także oszacować pojemność bufora w kontrolerze TNC, która gwarantuje ciągłość transmisji po stronie nadawczej. Wykonano także liczne badania w doświadczalnej sieci Packet Radio. Wyniki badań wykazały silną zależność parametrów użytkowych sieci zarówno od mocy obliczeniowej kontrolera TNC, jak i od oprogramowania sterującego jego pracą a w szczególności od szczegółów implementacji protokołu AX.25. Trzeci rozdział monografii poświęcono bezprzewodowym sieciom lokalnym zgodnym ze standardem IEEE 802.11. W monografii opisano topologie sieci, określone w standardzie, a także wybrane elementy warstwy fizycznej i liniowej. Opisano także formaty ramek pod-warstwy PLCP, formaty i typy ramek warstwy liniowej, zasady ich wymiany w różnych wariantach dostępu do łącza (DCF, PFC, EDCA, HCCA) oraz wybrane elementy zarządzania siecią. Opisano także mechanizm potwierdzenia blokowego. Osobny fragment poświęcono najnowszemu rozwiązaniu - dodatkowi IEEE 802.1 ln, który został ukończony w trakcie pisania monografii (listopad 2009). W tym fragmencie opisano wybrane aspekty warstwy fizycznej - szczególnie formaty ramek na poziomie podwarstwy PLCP - oraz rozszerzenia warstwy liniowej - agregację ramek A-MSDU i A-MPDU. Mechanizmy te poddano analizie pod kątem ich wpływu na wydajność protokołu w różnych warunkach, a co za tym idzie, możliwej do uzyskania maksymalnej teoretycznej prędkości transmisji. Na podstawie opisu zasad wymiany ramek na poziomie warstwy liniowej oraz formatów stosowanych na poziomie podwarstwy PLCP wyznaczono zależności analityczne, które pozwalają na oszacowanie wydajności protokołu dla różnych wariantów warstwy fizycznej, prędkości transmisji, pojemności pola danych ramki oraz przyjętej zasady wymiany ramek. Wyprowadzone zależności pozwalają oszacować wydajność protokołu oraz efektywną prędkość transmisji na poziomie warstwy liniowej. Dla celów obliczeń przyjęto, że transmisja odbywa się w cyklicznie powtarzających się, identycznych fragmentach, które nazwano cyklami transmisyjnymi. Dzięki temu, analizując transmisję na poziomie pojedynczego cyklu transmisyjnego, można uzyskać wyniki niezależne od całkowitej objętości przesyłanej informacji.

EN

The monograph is devoted to the construction and analysis of the properties of the data link layer protocols in wireless networks In the initial part, data link layer tasks, especially in wireless computer networks, are cha-racterized. Next, the aim of the monograph is formulated and a review of presented problems is given. The main part of the monograph is dfvided into three chapters. The first chapter is devoted to medium access protocols in wireless networks, especially ad-hoc networks. In this part, phenomena present in wireless network that have influence on MAC protocols operation, have been characterized. Next, collion avoidance and detection methods for wireless networks have been presented. On the basis of their operation, the con-ditions that allow to use collision detection in wireless diffuse infrared networks have been determined. Two collision avoidance methods behaviour in a mobile ad-hoc network is also compared and the criterion of control frames exchange-based collision avoidance method effectiveness is given. Next, contention MAC protocols for wireless networks are presented. In these protocols, the aforementioned collision avoidance and detection methods are used. For selected protocols, performance comparison in various operating conditions, including those typical for wireless networks, is presented. Selected protocols have been also imple-mented is a smali, experimental wireless networks, in which their properties have been meas-ured. The experimental results are different from the theoretical ones, which may show that in the network there are some phenomena not tak en into account in the theoretical model. The second chapter is devoted to the amateur Packet Radio network together with AX.25 protocol and TNC controllers used as network adapters in this network. In this part, AX.25 protocol operation is presented according to its 2.2 version with emphasize to the differences to the earlier version (especially widely used 2.0). The chapter presents also TNC operation rules, their hardware structure and software functions. On the basis of AX.25 protocol descriprtion an analytical model has been created; it allows to estimate protocol efficiency, ef-fective throughput and transmission delays. Using this model, protocol parameter influence on its performance has been analysed for both radio link types, opearating at different transmission rates. A similar model of TNC controller is also presented; it allows to estimate TNC influence on throughput and delays, and to estimate TNC buffer capacity that guarantees sender-side transmission continuity. Numerous tests performed in an axperimetal Packet Radio networks are also presented. Results show strong dependency of effective network parameters on TNC processing power as well as software-dependent AX.25 protocol implementation details. The third chapter is devoted to IEEE 802.11-comatible wireless local area networks. In this chapter, network topologies and selected elements of physical and data link layer are presented, such as: PLCP frame formats, data link layer frame formats, types and exchange rules in various medium access modes (DCF, PCF, EDCA, HCCA) and selected network manage-ment elements. Block acknowledge mechanism is also described. A separate part of the chapter describes 802.1 ln amendment that was finished during writing of this monograph (November 2009). In this fragment, PLCP frame formats as well as frame aggregation (A-MSDU and A-MPDU) methods are discussed. These mechanisms are then analysed for their influence on protocol performance under various conditions. On the basis of protocol description, an analytical model known from literaturęehas been extended. It allows estimate protocol performance, effective throughput and throughput upper limit for all considered data transmission methods.

Słowa kluczowe

PL

sieć bezprzewodowa; topologia sieci; sieć komputerowa

EN

wireless network; network topology; computer network

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Studia Informatica
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 32, nr 4D
• Strony: 3--261
• Opis fizyczny: Bibliogr. 156 poz.

Twórcy

autor

Zieliński B.

• Politechnika Śląska,Instytut Informatyki Gliwice, Akademicka 16, pokój 335,

Bibliografia

• 1. 73M223 1200 Baud FSK Modem. TDK Semiconductor Corp., Apr. 2000.
• 2. Abramson N.: Sieć Aloha. W: Abramson N., Kuo F. K: Sieci telekomunikacyjne komputerów. WNT, Warszawa 1978, rozdz. 14, s. 581-599.
• 3. Abramson N.: The Aloha System - Another alternative for computer Communications. Proceedings of AFIPS Joint Computer Conferences, Houston, Texas, 17-19.11.1970, s. 281-285.
• 4. Am7910/11 WORLD-CHIP(R) FSK Modem. Advanced Micro Devices, Jun. 1989.
• 5. ANSI/IEEE Std 802.ID. IEEE Standard for Information technology - Telecommunica-tions and information exchange between systems - Local and metropolitan area networks - Common specifications. Part 3: Media Access Control (MAC) Bridges. IEEE, New York 1998.
• 6. Beech W. A., Nielsen D. E., Taylor J.: AX.25 Link Access Protocol for Amateur Packet Radio. Tucson Amateur Packet Radio Corporation, Tucson 1997.
• 7. Bem D. J.: Anteny i rozchodzenie się fal radiowych. WNT, Warszawa 1973.
• 8. Berline G., Perratore E.: Portable, Affordable, Secure: Wireless LANs. PC Magazine, 11.02.1992, s. 291-314.
• 9. Bharghavan V.: A New Protocol for Medium Access in Wireless Packet Networks. Tech-nical Report, University. of Illinois, Urbana-Champaign, 1996.
• 10. Bharghavan V.: Performance Evaluation of Algorithms for Wireless Medium Access. Proceedings of IEEE International Computer Performance and Dependability Symposium IPDS '98, 7-9.9.1998, s. 86-95.
• 11. Bharghavan V., Demers A., Shenker S., Zhang L.: MACAW: A Media Access Protocol for Wireless LAN's. ACM SIGCOMM Computer Communication Review, Vol. 24, No. 4, Oct. 1994, s. 212-225.
• 12. Bianchi G.: IEEE 802.11 - Saturation Throughput Analysis. IEEE Communications Letters, Vol. 2, No. 12, Dec. 1998, s. 318-320.
• 13. Bianchi G.: Performance Analysis of the IEEE 802.11 Distributed Coordination Function. IEEE Journal on Selected Areas in Communications, Vol. 18, No. 3, March 2000, s. 535-547.
• 14. Bing B.: High-Speed Wireless ATM and LANs. Artech House, 2000.
• 15. Black U.: Data link protocols. Prentice Hall, Englewood Cliffs, 1993.
• 16. Broadband Radio Access Networks (BRAN); High PErformance Radio Local Area Network (HIPERLAN) Type 1; Functional specification. European Standard (Telecommunications series) EN 300 652 V1.2.1. ETSI, Sophia Antipolis 1998.
• 17. Broadband Radio Access Networks (BRAN); 5 GHz high performance RLAN; Harmonized EN covering the essential requirements of article 3.2 of the R&TTE Directive. Harmonized European Standard (Telecommunications series) ETSI EN 301 893 VI.5.1. ETSI, Sophia Antipolis 2008.
• 18. Chlamtac I., Franta W. R., Levin K. D.: BRAM: The Broadcast Recognizing Access Method. IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-27, No. 8, Aug. 1979, s. 1183-1190.
• 19. Chlamtac I., Conti M., Liu J. J.-N.: Mobile ad hoc networking: imperatives and challenges. Ad Hoc Networks, Vol. 1, No. 1, Jul. 2003, s. 13-64.
• 20. Choi J., Yoo J., Kim C-K: A Novel Performance Analysis Model for an IEEE 802.11 Wireless LAN. IEEE Communication Letters, Vol. 10, No. 5, May 2006, s. 335-337.
• 21. CMX469A 1200/2400/4800 Baud FFSK/MSK Modem. Consumer Microcircuits Limited, 2001.
• 22. CMX589A GMSK Modem. Consumer Microsystems Pic, 2002.
• 23. Data Communication over the Telephone Network. 300 Bits Per Second Modem Standarized for Use in the General Switched Telephone Network. ITU-T Recommendation V.23. International Telecommunication Union, Genewa 1993.
• 24. Data Communication over the Telephone Network. 600/1200 Bits Per Second Duplex Modem Standarized for Use in the General Switched Telephone Network. ITU-T Recommendation V.21. International Telecommunication Union, Genewa 1993.
• 25. Dąbrowski A.: Amatorska komunikacja cyfrowa. PWN, Warszawa 1994.
• 26. Dąbrowski A.: Nie tylko fonia i CW. Bogmar, Olsztyn 1994. Wyd. 2 z roku 1998 dostępne w Internecie pod różnymi (i zmieniającymi się) adresami.
• 27. Deng J., Haas Z. J.: Dual Busy Tone Multiple Access (DBTMA): A New Medium Access Control for Packet Radio Networks. Proceedings of Internationa Conference on Universal Personal Communications ICUPC'98, Florence, Italy, 5-9.10.1998, vol. 2, s. 973-977.
• 28. Deng J., Haas Z. J.: Dual Busy Tone Multiple Access (DBTMA) - A Multiple Access Control Scheme for Ad Hoc Networks. IEEE Transactions on Communications, Vol. 50, No. 6, Jun 2002, s. 975-985.
• 29. DS1216 SmartWatch RAM (DS1216B/C/D/H); SmartWatch ROM (DS1216E/F). Maxim Integrated Products, Sunnyvale 2004.
• 30. D-Link DWL-510 1 lb Wireless PCI Card. [@:] http://www.modem-help.co.uk/D-Link/DWL-510-1 lb-Wireless-PCI-Card.html. Dostęp: 16.10.2011.
• 31. Eduroam - about. [@:]http://www.eduroam.org/index.php?p=about. Dostęp: 16.10.2011.
• 32. Fullmer C. L., Garcia-Luna-Aceves J. J.: Complete single-channel solutions to hidden terminal problems in wireless LANs. Proceedings of IEEE ICC'97, June 1997, s. 575-579.
• 33. Fullmer C. L., Garcia-Luna-Aceves J. J.: FAMA-PJ: A Channel Access Protocol For Wireless LANs. Proceedings of ACM International Conference on Mobile Computing and Networking MOBICOM '95, s. 76-85.
• 34. Fullmer C. L., Garcia-Luna-Aceves J. J.: Floor Acquisition Multiple Access (FAMA) for Packet Radio Networks. ACM S1GCOMM Computer Communication Review, Vol. 25, No. 4,Oct. 1995, s. 262-273.
• 35. Fullmer C. L., Garcia-Luna-Aceves J. J.: Solutions to Hidden Terminal Problems in Wireless Networks. ACM SIGCOMM Computer Communication Review, Vol. 27, No. 4, Oct. 1997, s. 39-49.
• 36. FX604 V.23 Compatible Modem. Consumer Microcircuits Limited, 1996.
• 37. FX614 Bell 202 Compatible Modem. Consumer Microcircuits Limited, 1997.
• 38. Garcia-Luna-Aceves J.J, Tzamaloukas A.: The Effect of Exerting Adeąuate Persistence in Collision Avoidance Protocols. IEEE International Workshop on Mobile Multimedia Communications (MoMuC '99), San Diego, 15-17.11.1999, s. 328-337.
• 39. Gast M. S.: 802.11. Sieci bezprzewodowe. Przewodnik encyklopedyczny. Helion, Gliwice 2003.
• 40. Gast M.: 802.11 Wireless Networks: The Definitive Guide, 2nd ed. 0'Reilly, Bejing 2005.
• 41. Gummalla A., Limb J.: Design of an Access Mechanism for a High Speed Distributed Wireless LAN. IEEE Journal On Selected Areas In Communications, Vol. 18, No. 9, Sept. 2000, s. 174(M750.
• 42. Gummalla A., Limb J.: Wireless Collision Detect (WCD): Multiple Access with Receiver Initiated Feedback and Carrier Detect Signal. Proceedings of IEEE 1CC00, vol. 1, 2000, s. 397-401.
• 43. Gummalla A. C. V., Limb J. O.: Wireless Medium Access Control Protocols. IEEE Communications Surveys & Tutorials, Vol. 3, No. 2, s. 2-15, 2000.
• 44. Haas Z. J., Deng J., Tabrizi S.: Collision-Free Medium Access Control Scheme for Ad-Hoc Networks. Proceedings of IEEE MILCOM'99, Nov. 1999, s. 276-280.
• 45. Haas Z. J., Deng J.: Dual Busy Tone Multiple Access (DBTMA) - Performance Evaluation. Proceedings of VTC99, May 1999, Vol. 1, s. 314-319.
• 46. Haas Z. J., Deng J.: Dual Busy Tone Multiple Access (DBTMA) - Performance Results. Proceedings of Wireless Communications and Networking Conference WCNC 1999, Sept. 1999, Vol. 3, s. 1328-1332.
• 47. Harald Baumgart - Entwicklung elektronischer Komponenten. [@:] http://www.hbtron.de/. Dostęp: 16.10.2011.
• 48. Hołubowicz W., Płóciennik P.: GSM - cyfrowy system telefonii komórkowej. Wyd. EFP, Poznań 1995.
• 49. Hołubowicz W., Płóciennik P.: Cyfrowe systemy telefonii komórkowej GSM 900, GSM 1800, UMTS. Wyd. EFP, Poznań 1998.
• 50. Hołubowicz W., Płóciennik P., Różański A.: Systemy łączności bezprzewodowej. Wydawnictwa EFP, Poznań 1996.
• 51. IEEE Recommended Practice for Information technology - Telecommunications and information exchange between systems - Local and metropolitan area networks - Specific reąuirements. Part 15.2: Coexistence of Wireless Personal Area Networks with Other Wireless Devices Operating in Unlicensed Frequency Bands. IEEE Std 802.15.2 M-2003. New York 2003.
• 52. IEEE Standard for Information technology - Telecommunications and information ex-change between systems - Local and metropolitan area networks - Specific requirements Part 11: Wireless LAN Medium Access Control (MAC) and Physical Layer (PHY) Specifications. IEEE Std 802.15.2™-2007. IEEE, New York 2007.
• 53. IEEE Standard for Information technology - Telecommunications and information ex-change between systems - Local and metropolitan area networks - Specific requirements Part 11: Wireless LAN Medium Access Control (MAC) and Physical Layer (PHY) Specifications. ANSI/1EEE Std 802.11, 1999 Edition. IEEE, New York 1999.
• 54. IEEE Standard for Information technology - Telecommunications and information exchange between systems - Local and metropolitan area networks - Specific requirements Part 11: Wireless LAN Medium Access Control (MAC) and Physical Layer (PHY) Specifications Amendment 5: Enhancements for Higher Throughput. IEEE P802.1 ln™-2009. IEEE, New York 2009.
• 55. IEEE Standard for Information technology - Telecommunications and information exchange between systems - Local and metropolitan area networks Specific reąuirements. Part 15.3: Wireless Medium Access Control (MAC) and Physical Layer (PHY) Specifications for High Rate Wireless Personal Area Networks (WPANs). IEEE Std 802.15.3™-2003, IEEE, New York 2003.
• 56. Information technology - Telecommunications and information exchange between systems - High-level data link control (HDLC) procedures. 1SO/IEC 13239:2002, ISO, Genewa 22.08.2002.
• 57. Information technology - Telecommunications and information exchange between systems - High-level data link control procedures - Description of the X.25 LAPB-compatible DTE data link procedures. ISO/IEC 7776:1995, ISO, Genewa 22.06.1995.
• 58. Intel® Ultimate N WiFi Link 5300 and Intel® WiFi Link 5100 Products. [@:] http://www.intel.com/network/connectivity/products/wireless/adapters/5000/index.htm. Dostęp: 16.10.2011.
• 59. Joong s. Ma.: On the Impact of HDLC Zero Insertion and Deletion on Link Utilization and Reliability. IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-30, No. 2, Feb. 1982, s. 375-381.
• 60. Kahn J. M., Barry J. R.: Wireless Infrared Communications. Proceedings of the IEEE, Vol. 85, No. 2, Feb. 1997, s. 265-298.
• 61. Kantronics Radio Modems/TNCs. [@:] http://www.kantronics.com/modems.html.
• 62. Karn P.: MACA - A New Channel Access Method for Packet Radio. Proceedings of ARRL/CRRL Amateur Radio 9th Computer Networking Conference, 1990, s. 134-140.
• 63. Karn P. R., Price H. E., Diersing J.: Packet Radio in the Amateur Service. IEEE Journal on Selected Areas of Communications, vol. 3, no. 3, May 1985, s. 431-439.
• 64. Kleinrock L., Scholl M. O.: Packet Switching in Radio Channels: New Conflict-Free Multiple Access Schemes. IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-28, No. 7, Jul. 1980, s. 1015-1029.
• 65. Kleinrock L., Tobagi F. A.: Packet Switching in Radio Channels: Part I - Carrier Sense Multiple-Access Modes and Their Throughput-Delay Analysis. IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-23, No. 12, Dec. 1975, s. 1400-1416.
• 66. Контроллер пакетной радиосвязи TNC3W. [@:] http://ur7iwz.qrz.ru/hw/tnc3w.php. (zeskanować w notatniku zapisane jest w pliku!!!!!!!!!!!)
• 67. Linksys WRT54G v3.1 Wireless-G Broadband Router. [@:] http://www.modem-help.co.uk/Linksys/WRT54G-v3- l-Wireless-G-Broadband-Router.html
• 68. Lo W. F., Mouftah H. T.: Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection for Radio Channels. Proceedings of 13th International Communications and Energy Conference, 1984, s. 244-247.
• 69. Lo W. F., Mouftah H. T.: Collision Detection and Multitone Tree Search for Multiple-Access Protocols on Radio Channels. IEEE Journal on Selected Areas of Communications, Vol. 5, No. 6, July 1987, s. 1035-1040.
• 70. Mangold S., Choi S., May P., Klein O., Hiertz G., Stibor L.: IEEE 802.1 le Wireless LAN for Quality of Service. Proceedings of European Wireless 2002, Florence, Italy, s. 32-39.
• 71. Mangold S., Choi S., Hiertz G. R., Klein O., Walkę B.: Analysis of IEEE 802.1 le for QoS Support in Wireless LANs. IEEE Wireless Communications, Vol. 10, No. 6, Dec. 2003, s. 40-50.
• 72. Metzner J.: On Improving Utilization in Aloha Networks. IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-24, No. 4, Apr. 1976, s. 447-448.
• 73. MUEL. [@:] http://www.muel.pl/. Dostęp: 16.10.2011.
• 74. MX604 V.23 Compatible Modem. MX●COM Inc., Winston-Salem, 1998.
• 75. MX469 1200/2400/4800bps MSK Modem. MX●COM Inc., Winston-Salem, 1998.
• 76. Myers A., Basagni S.: Wireless Media Access Control. W: Stojmenović I. (red.): Handbook of Wireless Networks and Mobile Computing. Wiley, 2002, rozdz. 6, s. 119-143.
• 77. Nachrichtentechnik Marten Guttner. [@:] http://www.nt-g.de/. Dostęp: 16.10.2011
• 78. Nelson R., Kleinrock L.: Spatial TDMA: A Collision-Free Multihop Channel Access Protocol. IEEE Transaction on Communications, Vol. COM-33, No. 9, Sep. 1985, s. 934-944.
• 79. Ni Q., Romdhani L., Turletti T.: A Survey of QoS Enhancements for IEEE 802.11 Wireless LAN. Journal of Wireless Communications and Mobile Computing, Vol. 4, No. 5, 2004, s. 547-566.
• 80. Nowicki K, Woźniak J.: Przewodowe i bezprzewodowe sieci LAN. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002.
• 81. Nowicki K., Woźniak J.: Sieci LAN, MAN i WAN - protokoły komunikacyjne. Wydawnictwo Fundacji Postępu Telekomunikacji, Kraków 1998.
• 82. PacComm Packet Radio Systems. [@:] http://www.paccomm.com/. Dostęp: 16.10.2011
• 83. Pahlavan K, Levesque A. H.: Wireless Data Communications. Proceedings of the IEEE, Vol. 82, No. 9, Sept. 1994, s. 1398-1430.
• 84. Prasad N., Prasad A. (eds.): WLAN Systems and Wireless IP for Next Generation Communications. Artech House, 2002.
• 85. Qiao D., Choi S., Shin K. G.: Goodput Analysis and Link Adaptation for IEEE 802.1 la Wireless LANs. IEEE Transactions on Mobile Computing, Vol. 1, No. 4, Oct-Dec 2002, s. 278-292.
• 86. Roberts L. G.: Aloha packet system with and without slots and capture. ACM SIGCOMM Computer Communication Review, Vol. 5 , No. 2, Apr. 1975, s. 28-42.
• 87. Rom R.: Collision Detection in Radio Channels. W: Pickholtz R. L. (red.): Local Area & Multiple Access Networks. Computer Science Press, 1986, rozdz. 12, s. 235-249.
• 88. Rom R., Sidi M.: Multiple Access Protocols. Performance and Analysis. Springer Verlag, New York 1990.
• 89. Roshan P., Leary J.: Bezprzewodowe sieci LAN 802.11. Podstawy. Mikom, Warszawa 2004.
• 90. Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 3 lipca 2007 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego. Dziennik Ustaw Nr 138, Poz. 972, s. 10051-10071.
• 91. Sankar K., Sundaralingam S., Balinsky A., Miller D.: Bezpieczeństwo sieci bezprzewodowych. Ochrona sieci 802.11. Porady eksperta. Mikom, Warszawa 2004.
• 92. SCS. [@:]http://www.scs-ptc.com/. Dostęp: 16.10.2011.
• 93. Shenker S.: Some Conjectures on the Behavior of Acknowledgement-Based Transmission Control of Random Access Communication Channels. ACM SIGMETR1CS Performance Evaluation Review, Vol. 15 , No. 1, May 1987, s. 245-255.
• 94. Simoens, S., Pellati, P., Gosteau, G., Gosse, K., Ware, C: The Evolution of 5 GHz WLAN toward Higher Throughputs. IEEE Wireless Communications, Vol. 10, No. 6, Dec. 2003, s. 6-13.
• 95. Skordoulis D., Ni Q., Chen H., Stephens A. P., Liu C, Jamalipour A.: IEEE 802.lin MAC Frame Aggregation Mechanisms for Next-Generation High-Throughput WLANs. IEEE Wireless Communications, Vol. 15, No. 1, Feb. 2008, s. 40-47.
• 96. Specification of the Bluetooth System. Core Version 3.0 + HS. Bluetooth SIG, 2009.
• 97. Seaborne A., Williams S., Novak F., Suvak D., Pennington R., Williams T.: Infrared Data Association Link Management Protocol Version 1.1. Infrared Data Association, Walnut Creek, 23.01.1996.
• 98. Symek Packet-Radio. [@:] http://www.symek.de/. Dostęp: 16.10.2011.
• 99. Szóstka J.: Fale i anteny. WKŁ, Warszawa 2000.
• 100. Takagi H., Kleinrock L.: Output Processes in Contention Packet Broadcasting Systems. IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-33, No. 11, Nov. 1985, s. 1191-1199.
• 101. Talucci F., Gerla M., Fratta L.: MACA-BI (MACA By hwitation): A Receiver Oriented Access Protocol For Wireless Multihop Networks. Proceedings of IEEE P1MRC '97, Vol. 2, s. 435-439.
• 102. Tan W.-S., Petrilla J., Hirt W, Yuuki Y., Quek R., Tajnai J. (red.): Infrared Data Association Serial Infrared Physical Layer Specification Version 1.4. Infrared Data Association, Walnut Creek, 30.05.2001.
• 103. Tanenbaum A. S.: Computer Networks (4th ed.). Prentice Hall, 2003.
• 104. Tannenbaum A. S.: Sieci komputerowe. WNT, Warszawa 1988.
• 105. TCM3105DWL, TCM3105JE, TCM3105JL, TCM3105NE, TCM3105NL FSK Modem. Texas Instruments Inc., May 1994.
• 106. TimeWave Main Page. [@:] http://www.timewave.com/. Dostęp: 16.10.2011.
• 107. Tobagi F. A., Kleinrock L.: Packet Switching in Radio Channels: Part II - The Hidden Terminal Problem in Carrier Sense Multiple-Access and the Busy-Tone Solution. IEEE Transactions of Communications, Vol. COM-23, No. 12, Dec. 1975, s. 1417-1433.
• 108. Tobagi F. A., Kleinrock L.: Packet Switching in Radio Channels: Part III - Polling and (Dynamie) Split-Channel Reservation Multiple Access. IEEE Transactions on Communications, Vol. COM-24, No. 8, Aug. 1976, s. 832-845.
• 109. Wade I. (red.): Automatic Position Reporting System. APRS Protocol Reference. Protocol Version 1.0. Tucson Amateur Packet Radio Corporation, Tucson 2000.
• 110. Wesołowski K.: Systemy radiokomunikacji ruchomej. WKŁ, Warszawa 1999.
• 111. Williams T., Smith K., Suvak D., Cremer M., Sell D.: Infrared Data Association Serial Infrared Link Access Protocol (IrLAP) Version 1.1. Infrared Data Association, Walnut Creek, 16.06.1996.
• 112. Wojnar A.: Systemy radiokomunikacji ruchomej lądowej. Podstawy analizy i syntezy. WKiŁ, Warszawa 1989.
• 113. Wolisz A.: Podstawy lokalnych sieci komputerowych. Tom 1: Sprzęt sieciowy. WNT, Warszawa 1992.
• 114. Wu C, Li. V.: Receiver-Initiated Busy Tone Multiple Access in Packet Radio Networks. ACM SIGCOMM Computer Communication Review, Vol. 17, No. 5, Oct/Nov 1987, s. 336-342.
• 115. Xiao Y., Rosdahl J.: Throughput and Delay Limits of IEEE 802.11. IEEE Communications Letters, Vol. 6, No. 8, Aug. 2002, s. 355-357.
• 116. Xiao Y.: Packing Mechanisms for the IEEE 802.1 ln Wireless LANs. Proc. IEEE GLOBECOM'04, Vol. 5, 2004, s. 3275-3279.
• 117. Xiao Y.: IEEE 802.1 ln: Enhancements for Higher Throughput in Wireless LANs. IEEE Wireless Communications, Vol. 12, No. 6, Dec. 2005, 82-91.
• 118. Zhu C, Corson M. S.: A Five-Phase Reservation Protocol (FPRP) for Mobile Ad Hoc Networks. Wireless Networks, Vol. 7, No. 4, Jul. 2001, s. 371-384.
• 119. Zieliński B.: A Comparison of Collision Avoidance Methods Effectiveness in a Mobile Ad-hoc Network. Proceedings of PhysCon 2007, [@:] http://lib.physcon.ru/?item=l 186 (dostęp 16.10.2011). Rozszerzone streszczenie w: Kurths J., Fradkov A., Chen G. (red.): The 3rd International Conference on Physics and Control (PhysCon 2007). Abstract Collection. Universitatsverlag Potsdam, Potsdam, Germany, 2007, s. 298.
• 120. Zieliński B.: A Comparison of Various Types of TNC Controllers. Theoretical and Applied Informatics, Vol. 22 (2010), No. 3, s. 187-202.
• 121. Zieliński B.: A comparison of various versions of TNC controllers. W: Slanina Z., Srovnal V. (red.): Preprints of IFAC Workshop on Programmable Devices and Embedded Systems PDeS 2009, Rožnov pod Radhoštĕm, 10-12.02.2009, s. 80-85.
• 122. Zieliński B.: An analytical model of TNC controller. Theoretical and Applied Informatics, Vol. 21 (2009), No. l.s. 7-22.
• 123. Zieliński B.: Analiza opóźnień w sieci Packet Radio zawierającej kontrolery TNC. W: Zieliński Z. (red.): Systemy czasu rzeczywistego. Postępy badań i zastosowania. WKŁ, Warszawa 2009, chapter 29, s. 333-342.
• 124. Zieliński B.: Bezprzewodowe sieci ATM - protokoły dostępu do łącza z podziałem czasu (TDD). W: Kwiecień A, Grzywak A. (red.): Współczesne problemy sieci komputerowych. Zastosowanie i bezpieczeństwo. WNT, Warszawa 2004, rozdz. 19, s. 161-168.
• 125. Zieliński B.: Bezprzewodowe sieci ATM - protokoły dostępu do łącza z podziałem częstotliwości (FDD). W: Kwiecień A, Grzywak A. (red.): Współczesne problemy sieci komputerowych. Zastosowanie i bezpieczeństwo. WNT, Warszawa 2004, rozdz. 18, s. 153-160.
• 126. Zieliński B.: Bezprzewodowe sieci komputerowe. Helion, Gliwice 2000.
• 127. Zieliński B.: Bezprzewodowe sieci komputerowe wykorzystujące konwersję protokołów. Rozprawa doktorska, Instytut Informatyki Politechniki Śląskiej, Gliwice 1997.
• 128. Zieliński B.: Buffer Capacity Adjustment for TNC Controller. W: Kwiecień A., Gaj P., Stera P. (red.): Computer Networks CN'09 Proceedings. Communications in Computer and Information Science Series, Vol. 39, s. 119-126.
• 129. Zieliński B.: Channel utilisation for contention MAC protocols using control frames exchange. Theoretical and Applied Informatics, Vol. 19 (2007), No. 1, s. 71-85.
• 130. Zieliński B.: Contention MAC Protocols Efficiency Testing in a Smali Wireless Network. DOI: 10.1109/ICDT.2006.27. Proceedings of International Conference of Digital Telecommunications ICDT 2006, Cap Esterel, Cóte dAzur, 2006, s. 58.
• 131. Zieliński B.: Contention Wireless MAC Protocols Using Carrier Detection. Theoretical and Applied Informatics, Vol. 18 (2006), No. 1, s. 75-87.
• 132. Zieliński B.: Contention wireless medium access protocols using control frames exchange. Archive of Theoretical and Applied Computer Science, Vol. 16 (2004), No. 2, s. 121-133.
• 133. Zieliński B.: Effective Transmission Speed in AX.25 Protocol. Proceedings of IEEE EUROCON 2009, Sankt Petersburg, 18-23.05.2009, s. 1763-1768.
• 134. Zieliński B.: Efficiency Analysis of IEEE 802.11 Protocol with Block Acknowledge. W: Grzech A., Borzemski L., Świątek J., Wilimowska Z.: Information Systems Architecture and Technology. Networks and Networks' Services. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2010, chapter 10, s. 125-135.
• 135. Zieliński B.: Efficiency analysis of IEEE 802.11 protocol with block acknowledge and frame aggregation. Bulletin of Polish Academy of Sciences: Technical Sciences, Vol. 59, No. 2, Mar 2011, s. 235-243.
• 136. Zieliński B.: Efficiency Comparison of Classical Contention MAC Protocols in a Wireless Network. Archive of Theoretical and Applied Computer Science, Vol. 17 (2005), No. 3, s. 157-172.
• 137. Zieliński B.: Efficiency estimation of AX.25 protocol. Theoretical and Applied Informatics, Vol. 20 (2008), No. 3, s. 199-214.
• 138. Zieliński B.: Efficiency estimation of IEEE 802.11 protocol. W: Grzech A., Borzemski L., Świątek J., Wilimowska Z. (red.): Information Systems Architecture and Technology. Information Systems and Computer Communication Networks. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2008, chapter 10, s. 125-136.
• 139. Zieliński B.: Factors Having Influence upon Efficiency of an Integrated Wired-Wireless Network. W: Cyran K. A., Kozielski S., Peters J. F., Stańczyk U., Wakulicz-Deja A. (red.): Man-Machine Interactions. Advances in Intelligent and Soft Computing, Vol. 59, s. 647-654, Springer-Verlag, Berlin Heidelberg 2009. International Conference on Man-Machine Interactions, Kocierz, 25-27.09.2009.
• 140. Zieliński B.: Further considerations on AX.25 protocol performance. W: Grzech A., Borzemski L., Świątek J., Wilimowska Z. (red.): Information Systems Architecture and Technology. Service Oriented Distributed Systems: Concepts and Infrastructure. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2009, chapter 28, s. 327-336.
• 141. Zieliński B.: Influence of protocol converter processing power upon network efficiency. W: Bradac Z., Zezulka F., Polansky M., Jirsik V. (red.): Proceedings of IFAC Workshop on Programmable Devices and Embedded Systems PDeS 2006, Brno 2006, s. 38-43.
• 142. Zieliński B.: Medium access protocols for wireless ATM networks with freąuency divi-sion duplex link. W: Grzech A., Wilimowska Z. (red.): Proceedings of Information Systems Architecture and Technology ISAT 2005 Conference, Szklarska Poręba 2005, s. 258-264.
• 143. Zieliński B.: Medium access protocols for wireless ATM networks with time division duplex link. W: Grzech A., Wilimowska Z. (red.): Proceedings of Information Systems Architecture and Technology ISAT 2005 Conference, Szklarska Poręba 2005, s. 250-257.
• 144. Zieliński B.: Medium access protocols for wireless networks - problem description. Archive of Theoretical and Applied Computer Science, Vol. 15 (2003), No. 4, s. 371-383.
• 145. Zieliński B.: Metody unikania i wykrywania kolizji dla sieci ad-hoc. W: Kwiecień A., Grzywak A. (red.): Współczesne problemy sieci komputerowych. Zastosowanie i bezpieczeństwo. WNT, Warszawa 2004, rozdz. 20, s. 169-176.
• 146. Zieliński B.: Model analityczny kontrolera TNC. W: Mazur Z., Huzar Z. (red.): Modele i zastosowania systemów czasu rzeczywistego. WKŁ, Warszawa 2008, rozdz. 11, s. 127-136.
• 147. Zieliński B.: Ocena efektywności protokołu AX.25. W: Gaj P., Pochopień B., Kozielski S. (red.): Współczesne aspekty sieci komputerowych. Tom 1. WKŁ, Warszawa 2008, rozdz. 12, s. 127-136.
• 148. Zieliński B.: Performance Evaluation of Various Implementations of AX.25 Protocol. Theoretical and Applied Informatics, Vol. 21 (2009), No. 3-4, s. 225-237.
• 149. Zieliński B.: Physical properties and medium access control for wireless ad-hoc networks. DOI: 10.1109/PHYCON.2005.1513959. W: Fradkov A. L., Churilov A. N. (red.): Phys-Con 2005 International Conference Physics and Control Proceedings, Sankt Petersburg 2005, s. 106-111.
• 150. Zieliński B.: Porównanie metod unikania kolizji w sieciach bezprzewodowych zawierających stacje ruchome. W: Węgrzyn S., Znamirowski L., Czachórski T., Kozielski S. (red.): Nowe technologie sieci komputerowych. Tom 1. WKŁ, Warszawa 2006, rozdz. 13, s. 145-152.
• 151. Zieliński B.: Porównanie wydajności różnych wersji kontrolerów TNC. W: Gaj P., Pochopień B., Kozielski S. (red.): Współczesne aspekty sieci komputerowych. Tom 1. WKŁ, Warszawa 2008, rozdz. 13, s. 137-146.
• 152. Zieliński B.: Software Influence upon AX.25 Protocol Performance. W: Kwiecień A., Gaj P., Stera P. (red.): Computer Networks CN'09 Proceedings. Communications in Computer and Information Science Series, Vol. 39, s. 111-118. DOI: 10.1007/978-3-642-02671-3_13.
• 153. Zieliński B.: Throughput Upper Limit for IEEE 802.11 Networks with Block Acknowledge and Frame Aggregation. W: Kwiecień A., Gaj P., Stera P. (red.): Computer Networks CN'10 Proceedings. Communications in Computer and Information Science Series, Vol. 79/2010, s. 67-75.
• 154. Zieliński B.: Using TNC controller as a model of protocol converter. W: Pułka A., Hrynkiewicz E., Kłosowski P. (red.): Proceedings of IFAC Workshop on Programmable Devices and Systems PDS2004, Kraków 2004, s. 269-273.
• 155. Zieliński B.: Wpływ warstwy fizycznej na wydajność protokołu IEEE 802.11. W: Kwiecień A., Gaj P., Jestratjew A. (red.): Techniczne i teoretyczne aspekty współczesnych sieci komputerowych. WKŁ, Warszawa 2009, chapter 9, s. 89-98.
• 156. Ziouva E., Antonakopoulos T.: CSMA/CA performance under high traffic conditions: throughput and delay analysis. Computer Communications, Vol. 25, No. 3, Feb. 2002, s. 313-321.