Potrzeby modyfikacji regulacji prawnych w zakresie rekultywacji i zagospodarowania terenów pogórniczych

• Autorzy: Nieć M. , Radwanek-Bąk B.

Warianty tytułu

EN

The necessity to modify legal regulations in the scope of post-mining land reclamation and development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W dzisiejszych uwarunkowaniach wynikających zarówno z wymagań ochrony przyrody i krajobrazu jak i postępującej urbanizacji oraz kurczenia się wolnej przestrzeni, właściwe wykorzystanie terenów poprzemysłowych i poeksploatacyjnych staje się ważnym wyzwaniem i szansą na polepszenie jakości otaczającego nas środowiska. Wskazano na istniejące luki i niezgodności w aktualnych przepisach prawnych dotyczących rekultywacji i zagospodarowania terenów poeksploatacyjnych, które blokują możliwość kompleksowego i optymalnego ich wykorzystania lub zagospodarowania. Dotyczy to w szczególności wykorzystania licznych pozytywnych efektów środowiskowych działalności górniczej - tworzenia nowych walorów krajobrazowych i przyrodniczych, wzbogacania siedlisk itp. Potrzeby takie nasilają się zwłaszcza na terenach poeksploatacyjnych położonych na obszarach cennych przyrodniczo i na terenach zurbanizowanych. Analiza przepisów prawnych pozwoliła na przedstawienie propozycji zakresu ich zmian.

EN

In present conditions resulting both from the requirements of nature and landscape pro-tection as well as from the increasing urban development and decreasing amount of free space, the proper use of post-industrial and post-mining areas becomes an impor-tant challenge and an opportunity to improve the quality of environment that surrounds us. The existing gaps and discrepancies in the present legal regulations on the use and development of post-mining areas that hin-der the possibility of their complex and optimum use and development are indicated. It refers in particular to the use of many posi-tive environmental effects of mining activity - the creation of new landscape and nature virtues, enrichment ofsitesetc. Such needs are particularly intense on the post-mining areas the nature of chich is valuable Or that are heavily urbanized. The analysis of legal regulations allowed to propose changes in them.

Słowa kluczowe

PL

rekultywacja terenów pogórniczych; tereny pogórnicze; tereny poeksploatacyjne; przepisy prawne; krajobraz; ochrona środowiska

EN

post-mining land reclamation; post-mining terrains; post-exploitation area; legal regulations; landscape; environmental protection

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 11
• Strony: 3--8
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz.

Twórcy

autor

Nieć M.

autor

Radwanek-Bąk B.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, PAN, Kraków,

Bibliografia

• 1. Alexandrowicz Z.: Geoochrona w Polsce - osiągnięcia i perspektywy rozwoju. Chrońmy Przyrodę Ojczysto nr 53, s. 7-23, 2007.
• 2. Birkenmajer K.: Bazalty dolnośląskie jako zabytki przyrody nieożywionej. Ochrona Przyrody, nr 32, s.225-276, 1967.
• 3. Bogdanowski J.: Rola planowania przestrzennego i krajobrazowego w ochronie środowiska obszarów górniczych. Zesz. Nauk. AGH. Sozologia i Sozotechnika, nr 1222, s. 1-26, 1988.
• 4. Bogdanowski J.: Problemy rewaloryzacji krajobrazu i jego rekultywacji. Górnictwo Odkrywkowe a ochron środowiska. Fakty i mity. Materiały z konferencji 11-12 grudnia Kraków 1997, s. 109-123.
• 5. Chwastek 1: Kamieniołom - „rana" w krajobrazie czy zabytek przyrody nieożywionej Zesz. Nauk. AGH. Górnictwo, z. 16, s. 135-143, 1992.
• 6. Chwastek 1: Problematyka górnictwa skalnego w strefie Jurajskich Parków Krajobrazowych. Zesz. Nauk. AGH Sozologia i Sozotechnika, nr 1171, s. 85-94, 1987.
• 7. Chwastek J., Mikołajczak J.: Przyrodnicze wartości odkrywkowych wyrobisk górniczych. Górnictwo Odkrywkowe nr 2-3, s. 49-60, 1998.
• 8. Czaja P. I in.: Rekultywacja terenów pogórniczych i waloryzacja krajobrazu w Konińskim Okręgu wydobyci węgla brunatnego, INTERREG HIC, 1998.
• 9. Dentoni V., Massacci G., Radwanek-Bąk B.: Visual impact of quarrying in the Polish Carphatians, Geological Quarternary, nr 3, s. 383-390, 2006.
• 10. Dentoni V., Massacci G., Radwanek-Bąk B.: Visual impact of surface mining and quarrying, 21st World Minin Congress 2008, s. 49-60.
• 11. Dulewski J., Wtorek L.: Problemy związane z rekultywacją terenów poprzemysłowych Bezpieczeństwo Prac i Ochrona Środowiska w Górnictwie, nr 3, s. 21-28, 1999.
• 12. Dulewski J., Uzarowicz R.: Problematyka rewitalizacji terenów pogórniczych. Bezpieczeństwo Pracy i Ochron Środowiska w Górnictwie, nr 9, s. 20-28, 2006.
• 13. Glapa W.: O potrzebie aktualizacji przepisów dotyczących rekultywacji gruntów i terenów. Górnictwo Odkrywkowe, nr 2, s. 55-61, 2004.
• 14. Glapa W., Gonciarz A.: Uwarunkowania rekultywacji wyrobisk i obiektów pogórniczych na przykładzie eksploatacji złoża bazaltów Krzeniów. [w] Konferencja: Kształtowanie Krajobrazu Terenów Poeksploatacyjnych w Górnictwie. Kraków. Wyd. AGH-Politechnika Krakowska, s. 349-358, 2003.
• 15. Górecki J., Sermet E.: Kopalnia odkrywkowa w służbie ochrony dziedzictwa geologicznego? Karpniki - studium przypadku. Górnictwo Odkrywkowe, nr 2-3, s. 31-36, 2009.
• 16. Janusz W.: Wyrobiska górnicze jako elementy zagospodarowania Jurajskich Parków Krajobrazowych. Zesz. Nauk. AGH. Sozologia i Sozotechnika, nr 1022, s. 199-308, 1988.
• 17. Jurys. L: Ekosystemy zwałowisk i wyrobisk po eksploatacji złóż kruszywa naturalnego, torfu i kredy jeziorni oraz ich znaczenie dla rekultywacji. Górnictwo Odkrywkowe, nr 1-2, s. 84-93, 2011.
• 18. Kasztelewicz Z.: Rekultywacja terenów pogórniczych w polskich kopalniach odkrywkowych (Monografia). Kraków. Agencja Wydawniczo-Poligraficzna Art.-Tekst, 2010.
• 19. Kozłowski S.: Program ochrony georóżnorodności w Polsce, Przegląd Geologiczny, nr 5, s. 284-292, 1997.
• 20. Król-Korczak J.: Zagospodarowanie odkrywkowych wyrobisk poeksploatacyjnych na cele rekreacji wodni w aglomeracji krakowskiej. Górnictwo Odkrywkowe, nr 7-8, 2004.
• 21. Krzaklewski W., Pietrzykowski M.: Rekultywacja leśna terenów wyrobisk po eksploatacji piasków podsadzkowych na przykładzie kopalni „Szczakowa". Monografia. Wyd. Uniwersytet Rolniczy. Kraków.2009.
• 22. Ławicki i in.: Żwirownie jako enklawy siedliskowe rzadkich gatunków ptaków. Gryfino, Media Druk 2008.
• 23. Maciejewska A.: Rekultywacja i ochrona środowiska w górnictwie odkrywkowym. Warszawa, Wyd. PWN., 2000.
• 24. Malewski 1: Górnictwo i gospodarka zasobami środowiska. Górnictwo Odkrywkowe, nr 2-3, s. 169-178, 1998.
• 25. Malewski J.: Zagospodarowanie wyrobisk. Technologiczne, przyrodnicze i gospodarcze uwarunkowania zagospodarowania wyrobisk poeksploatacyjnych surowców skalnych Dolnego Śląska. Wrocław, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej 1999.
• 26. Nieć M., Salamon E., Kawulak M.: Poeksploatacyjny krajobraz geologiczny [w] Konferencja: Kształtowanie Krajobrazu Terenów Poeksploatacyjnych w Górnictwie. Kraków. Wyd. AGH-Politechnika Krakowska, s. 195-207, 2003.
• 27. Nieć M., Pietrzyk-Sokulska E., Gadek R., Lisner-Skórska J.: Górnictwo wspomagające ochronę środowiska i jego kształtowanie - doświadczenia Kieleckich Kopalń Surowców Mineralnych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 2008, Zesz. Spec. nr 4/4, XVIII Konferencja Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi. Rytro 2008, s. 251-257.
• 28. Nieć M., Radwanek-Bąk B.: Recent and futurę utilization of minerał deposits in Poland and threats to security of minerał Raw materials supply. [w] Minerał Resources and Mine Development, AIMS Aachen 2010, z. 9, s. 137-148.
• 29. Ostręga A., Uberman R.: Formalnoprawne problemy rewitalizacji terenów poprzemysłowych w tym pogórniczych. Górnictwo i Geoinżynieria, nr 4, 2005.
• 30. Pietrzyk-Sokulska E.: Kryteria i kierunki adaptacji terenów po eksploatacji surowców skalnych. Górnictwo Odkrywkowe, nr 1-2, s. 49-53, 2006.
• 31. Pietrzyk-Sokulska E.: Kryteria i kierunki adaptacji terenów po eksploatacji surowców skalnych. Studium dla wybranych obszarów Polski. Studia, Rozprawy, Monografie 131, IGSM PAN, 2006.
• 32. Pietrzyk-Sokulska E.: Ostoje sieci NATURA 2000 jako element środowiskowych uwarunkowań eksploatacji kopalin. Górnictwo Odkrywkowe, nr 2-3, s. 16-30, 2009.
• 33. Pietrzyk-Sokulska E.: Zbiorniki wodne w województwie małopolskim jako istotny element jakości środowiska. Charakterystyka wybranych antropogenicznych zbiorników wodnych woj. małopolskiego. Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN Kraków, nr 80, s. 37-65, 2011.
• 34. Radecki W.: Ochrona środowiska w prawie geologicznym i górniczym. Zielona Góra, Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 1994.
• 35. Radwanek-Bąk B.: Gospodarka zasobami kopalin skalnych w Karpatach Polskich w warunkach zrównoważonego rozwoju. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego CLXXXIII 2005.
• 36. Radwanek-Bąk B., Malata T.: Uwarunkowania środowiskowe zagospodarowania zasobów złóż kopalin skalnych w województwie podkarpackim. Górnictwo Odkrywkowe, nr 2-3, s. 5-16, 2008.
• 37. Solarz W.: Environmental factors shaping Bird communities in quarries. Ochrona Przyrody, nr 54, s. 141-153, 1997.
• 38. Tokarska-Guzik B.: Rekultywacja czy renaturyzacja? - czyli o możliwych kierunkach zagospodarowania wyrobisk poeksploatacyjnych, [w] Konerencja: Kształtowanie Krajobrazu Terenów Poeksploatacyjnych w Górnictwie. Kraków. Wyd. AGH-Politechnika Krakowska, 2003, s. 1155-1170.
• 39. Uberman R., Ostręga A.: Metoda projektowania zagospodarowania dużych i zróżnicowanych kompleksów poeksploatacyjnych, [w] Konferencja: Kształtowanie Krajobrazu Terenów Poeksploatacyjnych w Górnictwie. Kraków. Wyd. AGH - Politechnika Krakowska, 2003, s. 141-153.
• 40. Uberman R.: Wybrane zagadnienia projektowania i zagospodarowania złóż surowców skalnych w świetle przepisów Prawa geologicznego i górniczego. Górnictwo Odkrywkowe, nr 2, s. 180-187, 1996.
• 41. Uberman R., Naworyta W.: Próba oceny stanu potrzeb w zakresie rekultywacji i rewitalizacji terenów pogórniczych w regionie małopolskim. Górnictwo i Geoinżynieria nr 4, 2005.
• 42. Uberman R., Uberman R.: Likwidacja kopalń i rekultywacja terenów pogórniczych w górnictwie odkrywkowym. Problemy techniczne, prawne i finansowe. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków 2010.
• 43. Zachariasz A.: Park w kamieniołomie, [w] Konferencja: Kształtowanie Krajobrazu Terenów Poeksploatacyjnych w Górnictwie. Kraków. Wyd. AGH-Politechnika Krakowska, 2003, s. 307-325.
• 44. Zając T.: Żwirownie i przyroda. Surowce i maszyny budowlane, nr 3, s. 78-80, 2011.
• 45. Zdanowicz M.: Kamieniołomy jako ogrody ekologiczne. Górnictwo Odkrywkowe, nr 2-3, s. 277-284, 1998.