Wpływ górnictwa węgla kamiennego i hutnictwa metali na jakość wód Białej Przemszy i Bobrka

• Autorzy: Pasieczna A. , Dusza-Dobek A. , Markowski W.

Warianty tytułu

EN

Influence of hard coal mining and metal smelting on quality of Biała Przemsza and Bobrek rivers water

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zanieczyszczenie wód Białej Przemszy i Bobrka wyraźnie wiąże się z działalnością różnych gałęzi przemysłu. Głównym źródłem metali ciężkich dostarczanych do wód Białej Przemszy są ścieki zrzucane przez hutę cynku oraz zakłady wydobycia i przetwórstwa rud Zn-Pb. Słone wody zrzucane przez kopalnie węgla kamiennego do Bobrka są powodem ich zwiększonej przewodności elektrycznej i powodują kontaminację przez bor, chlorki, potas, lit, stront, sód i siarczany. Inne ścieki przemysłowe dostarczają do wód obydwu rzek fosfor, arsen, kobalt, miedź, żelazo i nikiel.

EN

The Biała Przemsza and Bobrek rivers water geochemistry clearly reflects pollution from various industrial activities. Industrial sewage, discharged from zinc smelter, zinc-lead ores mine and processing plant is the major source of heavy metals of Biała Przemsza water. High electrical conductivity and enrichment in boron, chlorine, potassium, sodium, strontium and sulphates is related to hard coal mining and disposal of salinę mine waters into Bobrek river. Wastewater discharge from other industrial plants determines arsenic, cobalt, copper, iron and nickel content in water of both rivers.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo węgla kamiennego; hutnictwo metali; zanieczyszczenie wód; źródła zanieczyszczeń

EN

hard coal mining; metal smelting; water pollution; pollution sources

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Górnictwo i Geologia
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 5, z. 4
• Strony: 181--190
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Pasieczna A.

autor

Dusza-Dobek A.

autor

Markowski W.

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Bibliografia

• 1. CTL Maczki-Bór, http://www.ctl.pl/ctlmaczkibor/ 2008.
• 2. De Vos W., Tarvainen T., (ed.), Salminen R., Reeder S., De Vivo B., Demetriades A., Pirc S., Batista M., J., Marsina K., Ottesen R.T., O'Connor P.J., Bidovec M., Lima A., Siewers U., Smith B., Taylor H., Shaw R., Salpeteur L, Gregorauskiene V., Halamie J., Slaninka I., Lax K., Gravesen P., Birke M., Breward N., Ander E.L., Jordan G., Duris M., Klein P., Locutura J., Bel-Lan A., Pasieczna A., Lis J., Mazreku A., Gilucis A., Heitzmann P., Klaver G., Petersell V.: Geochemical atlas of Europe. Part 2. Geological Survey of Finland, Espoo 2006.
• 3. Kabata-Pendias A., Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN. Warszawa 1999.
• 4. Labus K.: Stopień zanieczyszczenia i identyfikacja ognisk zanieczyszczeń kadmem, ołowiem i cynkiem wód powierzchniowych i podziemnych zlewni Białej Przemszy. Pr. Geol. Inst. Geol. Sur. i Ener. PAN, Kraków 1999.
• 5. Lis J., Pasieczna A.: Atlas geochemiczny Polski 1:2 500 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa 1995.
• 6. Lis J., Pasieczna A.: Atlas geochemiczny Górnego Śląska 1:200 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa 1995.
• 7. Lis J., Pasieczna A.: Anomalie geochemiczne Pb-Zn-Cd w glebach na Górnym Śląsku. Prz. Geol. 2, Warszawa 1997, s. 182-189.
• 8. Lis J., Pasieczna A.: Szczegółowa mapa geochemiczna Górnego Śląska 1:25 000 ark. Sławków. Państw. Inst. Geol., Warszawa 1999.
• 9. Pasieczna A., Dusza-Dobek A.: Szczegółowa mapa geochemiczna Górnego Śląska 1:25 000 ark. Dąbrowa Górnicza. Państw. Inst. Geol., Warszawa 2008a.
• 10. Pasieczna A., Dusza-Dobek A.: Szczegółowa mapa geochemiczna Górnego Śląska 1:25 000 ark. Strzemieszyce. Państw. Inst. Geol., Warszawa 2008b.
• 11. Pasieczna A., Markowski W.: Szczegółowe zdjęcie geochemiczne Górnego Śląska 1:25 000 ark. Mysłowice. Państw. Inst. Geol., Warszawa 2010.
• 12. Oleś W.: Potok Bobrek jako ważny czynnik kształtowania krajobrazu obszaru przemysłowego, [w]: Szczypek T., Rzętała M., (red.): Człowiek i woda. Polskie Towarzystwo Geograficzne - Odział Katowicki, Sosnowiec 2003.
• 13. Paulo A., Lis J., Pasieczna A.: Tal pod koniec XX wieku. Prz. Geol. 5, Warszawa 2002, s. 403-407.
• 14. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. DzU nr 32, poz. 284.
• 15. Salminen R. (ed.), Batista M.J., Bidovec M., Demetriades A., De Vivo B., De Vos W., Duris M., Gilucis A., Gregorauskiene V., Halamie J., Heitzmann P., Lima A., Jordan G., Klaver G., Klein P., Lis J., Locutura J., Marsina K., Mazreku A., O'Connor P.J. Olsson S.A., Ottesen R.T., Petersell V., Plant J.A., Reeder S., Salpeteur I., Sandrtrom H., Siewers U., Steenfelt A., Tarvainen T.: Geochemical Atlas of Europe. Part 1. Geological Survey of Finland. Espoo 2005.
• 16. Sroczyński W.: Wpływ eksploatacji i przeróbki rud cynku i ołowiu na środowisko przyrodnicze, [w]: Surowce mineralne Polski. Wyd. CPPGSMiE PAN, Kraków 1996-1997.
• 17. Witczak S., Adamczyk A.: Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczeń wód podziemnych i metod ich oznaczania. Tom 1. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 1994.
• 18. Zanieczyszczenie wód powierzchniowych, http//www.silesia-region.pl/2010.
• 19. WIOŚ Katowice: Stężenia średnioroczne, maksymalne i minimalne wskaźników i substancji w punktach pomiarowych w 2009 roku w zlewni Wisły, http://www. katowice.pios.pl/ 2010.