Badania zawartości metanu w węglach brunatnych

• Autorzy: Baran P. , Hołda S. , Macuda J. , Nodzeński A. , Zawisza L.

Warianty tytułu

EN

Investigations of methane content in lignite coals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Gazonośność pokładów węgla brunatnego zależy od ciśnienia złożowego gazu, składu gazu, składu petrograficznego i stopnia uwęglenia węgli, zawartości wody oraz temperatury złożowej. Istotną rolę w konkretnych przypadkach odgrywają warunki geologiczne, a w szczególności grubość i szczelność nadkładu spoczywającego na złożu węgla oraz występowanie uskoków. Dla określenia metanonośności aktualnie eksploatowanych węgli brunatnych w kopalniach węgla brunatnego Bełchatów, Adamów, Turów i Konin, do badań laboratoryjnych pobrano próbki węgla z każdej z kopalń. Miejsca poboru próbek węgla zostały dobrane w taki sposób, aby odzwierciedlały występujące różnice w ich wykształceniu petrograficznym. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących występowania metanu sorbowanego w pokładach węgla brunatnego, w rejonach największych, udokumentowanych złóż węgla brunatnego na obszarze Polski. Określono wzajemne relacje pomiędzy metanem wolnym i zasorbowanym w strukturze węgla. Obliczono całkowitą ilość metanu zdeponowanego w badanych węglach. Przeanalizowano możliwe zagrożenia wynikające z obecności metanu w złożach.

EN

Gas capacity of the lignite coal beds depends from the pressure of gas, the composition of gas, petrographic composition and rank of coal, contents of water and temperatures of the bed. In concrete cases geological conditions particularly a thickness and an airtightness of cover of carbon resting on the deposit and appearing of fault. In order to determine methane capacity of at the present exploited lignite coals in mines of the lignite coal: Bełchatów, Adamow, Turow and Konin, for laboratory examinations samples of coal were taken from above mines. Places of the drawing of samples of coal were selected this way so that appearing differences in their petrographic composition reflected. Investigations concerning of methane sorbed in the lignite coal beds, in biggest, substantiated areas in the area of Poland were presented. An interrelation was determined amongst free methane and sorbed methane in the porous structure of coal. A total amount of deposited methane was calculated in explored coals. Possible threats resulting from the presence of methane in deposits were analysed.

Słowa kluczowe

PL

metan; sorpcja; węgiel brunatny; zasoby metanu

EN

methane; sorption; lignite coal; reserves of methane

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2007
• Tom: T. 23, z. 3s
• Strony: 21--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Baran P.

autor

Hołda S.

autor

Macuda J.

autor

Nodzeński A.

autor

Zawisza L.

• Wydział Paliw i Energii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] Borowski J., 1975 – Badanie gazonośności pokładów węglowych z zastosowaniem nowych metod. Prace Gł. Inst. Górn., 645. Katowice.
• [2] Kasztelewicz Z., 2004 – Polskie Górnictwo węgla brunatnego. Bełchatów.
• [3] Kotarba M.J. and Rice D.D., 2002 – Composition and origin of coalbed gases in Lower Silesian Basins, northwestern Poland”. Appl. Geochem., 16.
• [4] Michałowski S.,Wańkowicz K., 1993 – Termodynamika procesowa. WNT, Warszawa.
• [5] Nodzeński A., 1996 – A Method for the Measurement of Carbon Dioxide Desorption from Coal in the Elevated Pressure Range, Ads.Sci. & Technol., 13, Number 2, s. 71–84.
• [6] Zawisza L. i in., 2002 – Uwarunkowania i zagrożenia w trakcie wykonywania robót wiertniczych i eksploatacji przy występowaniu gazów. Stowarzyszenie Naukowe im. Stanisława Staszica, Kraków.
• [7] Zawisza L. i in., 2003 – Monitoring gazów wybuchowych i szkodliwych w warunkach KWB Bełchatów. Stowarzyszenie Naukowe im. Stanisława Staszica. Kraków.
• [8] Zawisza L. i in., 2006 – Ocena występowania metanu w pokładach węgla brunatnego oraz możliwości jego przemysłowego wykorzystania. Praca wykonana na zamówienie Ministerstwa Środowiska. Kraków.