Possibilities of tremor risk level predicting based on the rock mass cracking process analysis

• Autorzy: Cianciara A.

Warianty tytułu

PL

Możliwości predykcji stopnia zagrożenia wystąpieniem wstrząsów na podstawie analizy procesu pękania górotworu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper concerns prediction of tremors risk, on the basis of rock mass cracking process analysis. As these processes cannot be directly observed, they are random phenomena of high dispersion. They can be examined by analysis of recorded seismoacoustic emission. In the mining practice it is the cause of low effectiveness of risk assessment. Examination of development tendencies of magnitudes of cracking process effects may contribute to much more effective assessments. The analysis is performed in a stochastic space, by bringing in the notion of the so called "phenomenon scale" of the stream of events parameter. This parameter is estimated on the basis of extent of effects and time intervals between seismoacoustic emission effects. It constitutes the measure and the basis for development of tremor risk criteria.

PL

Praca poświęcona jest predykcji stopnia zagrożenia wystąpieniem wstrząsów, opartej na analizie procesów pękania górotworu. Procesy te jako bezpośrednio nie obserwowalne, są zjawiskami losowymi o dużej dyspersji. Badanie ich może być realizowane na drodze analizy rejestrowanej emisji sejsmoakustycznej. Jest to, w praktyce górniczej, przyczyną niskiej efektywności ocen zagrożenia. Możliwe jest uzyskiwanie dużo bardziej efektywnych ocen badając tendencje rozwoju rozmiarów zjawisk procesu pękania. Analiza realizowana jest w przestrzeni stochastycznej, wprowadzając pojęcie parametru tzw. "skali zjawisk" strumienia zdarzeń. Parametr ten jest estymowany na podstawie rozmiarów zjawisk oraz odstępów czasu między zjawiskami emisji sejsmoakustycznej. Stanowi on miarę i podstawę opracowywania kryteriów stanu zagrożenia wystąpieniem wstrząsów.

Słowa kluczowe

EN

seismoacoustic emission; stream of events; phenomenon scale; tremors; risk of tremors

PL

emisja sejsmoakustyczna; strumień zdarzeń; skala zjawisk; wstrząsy; zagrożenie wystąpieniem wstrząsów

• Wydawca: Instytut Mechaniki Górotworu PAN
• Czasopismo: Archives of Mining Sciences
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 55, no 1
• Strony: 115--122
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., wykr.

Twórcy

autor

Cianciara A.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Geology, Geophysics and Environment Protection, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Krakow, Poland

Bibliografia

• Box G.E.P., Jenkins G.M., 1983. Analiza szeregów czasowych Prognozowanie i sterowanie. PWN Warszawa.
• Cianciara B., 1999. Emisja sejsmiczna jako nośnik informacji o rozwoju procesu pękania górotworu. Geoinformatica Polonica nr.1, s. 37-44 Prace Komisji Geoinformatyki, PAU, Kraków.
• Cianciara A., 2000. System monitorowania zagrożenia wystąpieniem silnych wstrząsów w oparciu o analizę emisji sejsmoakustycznych. Doctoral dissertation, Main Library AGH, Kraków.
• Cianciara A., Cianciara B.,2004. Zagadnienia identyfikacji procesów geodynamicznych wywołanych eksploatacją górniczą. The issue of geodynamics processes identification caused by mine exploitation. Geoinformatica Polonica no 6. PAU Kraków.
• Cianciara A., Cianciara B., Takuska-Węgrzyn E., 2004. A Method of Evaluating the Threat of Tremors on the Basis of an Analysis of the Degree of Non-homogeneity of the Seismoacoustic Emission Process. Archives of Mining Sciences, vol. 49, Iss. 3, p. 405-416. Sposób oceny zagrożenia wystąpieniem wstrząsów na podstawie analizy stopnia niejednorodności procesu emisji sejsmoakustycznej.
• Dubiński J., 1995. Metody obliczania energii sejsmicznej wstrząsów górniczych. „Wstrząsy górnicze – mechanizm, lokalizacja i energia”. Szkoła Eksploatacji Podziemnej.
• Durbin J., 1960. The fitting of time series models. Rev. Int. Inst. Statist., 28, p. 233
• Goszcz A., 1999. Elementy mechaniki skał oraz tąpania w polskich kopalniach węgla i miedzi. PAN IGSMiE Kraków.
• Jaeger C., Cook N.G.W., 1969. Fundamentals of Rock Mechanics. London Chapman and Hall.
• Kornowski J., i in., 1996. Instrukcja stosowania metody sejsmoakustycznej w kopalniach podziemnych. WUG Katowice.
• Lasocki S., 1993. Weibull distribution as a model for sequense of seismic events induced by mining. Acta Geophys. Pol. 41, no 2.
• Lehmann E.L., 1991. Teoria estymacji punktowej. PWN Warszawa.
• Mańczak K., Nahorski Z., 1983. Komputerowa identyfikacja obiektów dynamicznych. PWN Warszawa.
• Takuska-Węgrzyn E., 2008: Application of statistical methods for evaluation of rock-burst risks in copper ore mine conditions. Archives of Mining Sciences, vol.53, I 1,str. 23-30.
• Walker, G., 1931: On periodicity in series of related terms. Proc, Roj. Soc., A131, str. 518.