Bor w wodach podziemnych i odciekach składowiskowych

• Autorzy: Tomaszewska B.

Warianty tytułu

EN

Boron in groundwater and waste dump leaches

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Bor jest pierwiastkiem biofilnym, niemetalicznym o liczbie atomowej 5 i masie atomowej 10,81. Należy do grupy IIIA układu pierwiastków i występuje na 3 stopniu utlenienia. Tworzy go mieszanina dwu izotopów 10^B (19,78%) i 11^B (80,22%). Podstawą krajowych standardów jakości wody do picia są wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i wymagania ustalone w dyrektywie 98/83/EC. Maksymalną zawartość boru w wodach pitnych polskie przepisy sanitarne określają na 1,0 mg/dm3. W 2003 r. specjaliści z WHO, wykorzystując nowe dane i oceny wykonane w USA zdecydowali o ponownym przeanalizowaniu dopuszczalnej zawartości boru w wodach pitnych. W nawiązaniu do tego Komitet do Spraw Jakości Wód Pitnych i WHO (The Drinking-water Quality Committee), w 2009 r., zarekomendował korektę stężeń boru w wodach pitnych do 2,4 mg/dm3. Nowe wytyczne (revised Guideline Value and Summary Statement) zostaną opublikowane w 2011 r. w IV edycji Guidelines for Drinking-water Quality. W artykule przedstawiono rolę boru w indykowaniu zanieczyszczeń wód podziemnych, na tle własnych badań zawartości boru w wodach podziemnych i odciekach składowiskowych obszaru Skawiny. W przeszłości zlokalizowane zostały tutaj składowiska odpadów: komunalnych, metalurgicznych i elektrownianych.

EN

Boron is a nonmetallic element that belongs to group lIlA of thc periodic table and has an oxidation state of +3. It has an atomic number of 5 and atomic weight of 10.81. Boron is never found in the elemental form in nature. lt exists as a mixture of the 10^B (19,78%) and 11^B (80,22%) isotopes. Boron's chemistry is complex. The basis for national standards for drinking water quality are Guidelines for Drinking-water Quality of the World Health Organization (WHO) and the requirements of the Directive 98//83/EC. Polish regulations determine maximum content of boron in drinking waters as 1,0 mg/dm). In 2003, WHO experts recommended that boron be added to the rolling revision on the basi s of new data and the assessment from the USA. In reference to that, The Drinking-water Quality Committee of WHO, in 2009, recommended revising the boron guideline value to 2,4 mg/dm3. The revised Guideline Value and Summary Statement will be incorporated into the Guidelines for Drinking-water Quality, 4th Edition, which will be published in 2011. The paper present the role of boron in groundwater contamination, in the background of own data of variability of boron concentrations in groundwater and leachates from the selected area in Skawina region. In the past were localized here wastes dumps - municipal, metallurgical and power plant wastes.

Słowa kluczowe

PL

bor; zanieczyszczenia wód podziemnych; składowisko odpadów; odcieki

EN

boron; groundwater contamination; waste dump; leachates

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 49, nr 1-2
• Strony: 161--171
• Opis fizyczny: Bibliogr. [32] poz., rys.

Twórcy

autor

Tomaszewska B.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Zakład Energii Odnawialnej, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków

Bibliografia

• [1.] APPELO C.J., POSTMA D., 1994 - Geochemistry, groundwater and pollution. Publ. A. A. Balkema/ Rotterdam/Brookfield.
• [2.] BUDAVARI S. (red.), 1989 - The Merck index, 11th ed. Rahway, NJ, Merck and Co., Inc.
• [3.] BUJAKOWSKI W., TOMASZEWSKA B., 2009 - Koncepcja odsalania wód termalnych w kontekście poprawy bilansu wodnego. Biuletyn PIG, Warszawa, Hydrogeologia, Nr 436 z. IX/l
• [4.] CÖL M., CÖL C., 2003 - Environmental boron contamination in waters of Hisarcik area in the Kutahya province of Turkey. Food and Chemical Toxicology, 41 (10), 1417-1420.
• [5.] COTTON P.A., WILKINSON L., 1988 - Advanced inorganic chemistry. 5th ed. New York, NY, John Wiley & Sons, pp. 162-165.
• [6.] DRAIZE J.H., KELLEY E.A., 1959 - The urinary excretion of boric acid preparations following oral administration and topical applications to intact and damaged skin of rabbits. Toxicol Appl. Pharmacol 1, 267-276 [In:] Kot F. S., 2009 - Boron sources, speciation and its potential impact on health. Rev. Environ. Biotechn. (2009) 8, 3-28.
• [7.] Dyrektywa 2000/60/EC z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. UE L 327.1 z dnia 22.12.2000).
• [8.] Dyrektywa 98/83/EC z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. Urz. UE L 330 z 05.12.1998).
• [9.] GOMÓŁKA E., SZAYNOK A., 1997 - Chemia wody i powietrza. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• [10.] KABATA-PENDIAS A., PENDIAS H., 2001 - Trace elements in soll and plants. CRC Press, Boca-Raton, FL.
• [11.] KABATA-PENDIAS A., PENDIAS H., 1999 - Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. II, zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [12.] KOT F.S., 2009 - Boron sources, speciation and its potential impact on health. Rev Environ Biotech. 8, 3-28.
• [13.] KLOPPMANN M., PENNISI M., BIANCHINI G., MUTI A., CERBAI N., VENGOSH A. et al., 2003 - Boron contamination of water resources in the Mediterranean region: distribution, sources, social impact and remediation: the BOROMED project. Hydrogeology of the Mediterranean and semi arid regions, Montpellier. [W:] Kot F.S., 2009 - Boron sources, speciation and its potential impact on health. Rev Environ Biotech. 8, 3-28.
• [14.] MACIOSZCZYK A., 1987 - Hydrogeochemia. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• [15.] MOTYKA J., ADAMCZYK Z., CZOP M., D'OBYRN K .. 2005 Wpływ składowiska odpadów komunalnych w Ujkowie koło Olkusza na jakość wód podziemnych. Gosp. Sur. Min. t. 21, z. 1, Kraków.
• [16.] Oficjalna strona internetowa WHO http://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/ehemieals/boron/en
• [17.] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23.07.2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896).
• [18.] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz.U. z 2002 r. Nr 204 poz. 1728).
• [19.] Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20.08.2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód podziemnych (Dz.U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008).
• [20.] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137 poz. 984 z późno zm.).
• [21.] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2006 r. w sprawie zakresu badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteriów ich oceny oraz wzoru świadectwa potwierdzającego te właściwości (Dz.U. z 2006 r. Nr 80 poz. 565).
• [22.] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. Z 2007 r. Nr 61, poz. 417 z późno zm.).
• [23.] TOMASZEWSKA B., 2001 - Antropogeniczne przeobrażenia w środowisku wodnogruntowym na przykładzie Skawiny. Praca doktorska. Biblioteka AGH.
• [24.] TOMASZEWSKA B., 2009 - Transformation of soil and aquatic environment under the impact of anthropogenic factors - examples from the selected area in Skawina. Wyd. IGSMiE PAN Nr 158, Kraków.
• [25.] Ustawa z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz.U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1457 z późn. zm.).
• [26.] VON HOYER M., MUFF R., 2001I - Proposals for the remediation of contaminated groundwater and hazardous industrial waste sites in Ust-Kamenogorsk area, Kazakhstan. BGR Report Tech. Coop. Proj. No. 99.0795.7, Hannover 07/2001.
• [27.] World Health Organization (WHO), 1998 - Boron in drinking-water. Background document for development of WHO Guidelines for Drinking-water Quality. 2nd ed. Addendum to Vol. 2. Health criteria and other supporting information. World Health Organization, Geneva, 1998.
• [28.] World Health Organization (WHO), 2008 - Guidelines for Drinking-water Quality. Third edition incorporating the first and second. Addenda. WHO Library Cataloguing. ISBN 978 92 4 154761 1.
• [29.] World Health Organization (WHO), 2009 - Boron in drinking-water. Background document for development of WHO Guidelines for Drinking-water Quality.
• [30.] WITCZAK S., ADAMCZYK A., 1995 - Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczenia wód podziemnych i metod ich oznaczania. T. 2, Biblioteka Monitoringu Środowiska PIOŚ, Warszawa.
• [31.] WITKOWSKI A., KOWALCZYK A., RUBIN H., RUBIN K., 2008 - Groundwater quality and migration of pollutants in the multi-aquifers system of the former chemical works "Tarnowskie Góry" area. Polish Geological Institute Special Papers 24. Proceedings of the Conference "The abiotic environment - evaluation of changes and hazards - case studies".