Forest reclamation of the postmining dumps. I. Changes in the properties of miocene sediments material

• Autorzy: Drab M. , Greinert H.

Warianty tytułu

PL

Rekultywacja leśna hałd pokopalnianych. I. Zmiana właściwości gruntu zwałowego pochodzenia mioceńskiego

• Konferencja: Ochrona i rekultywacja terenów dorzecza Odry. Rekultywacja terenów zdegradowanych : konferencja międzynarodowa (4 ; 28-29.06.2007 ; Zielona Góra ; Polska)
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Miocene sediments, collected during brown coal excavation, have generally mechanical composition of loamy sand. The most negative feature of them is a very low pH-value, in a consequence of pyrite-oxidation. 20 years after technical reclamation and dump areas afforestation, a lew conclusions about effects of the reclamation have been drawn: 1). The soil material in layer from 1 to 2 m deep is not homogenous. The layer from 0 to 20 cm is more homogenous as the result of mechanical cultivation before the sowing; 2). After the slopes leveling intensive erosion processes have been occurred. About 25% of the total area has been damaged by water erosion. This effect should be connected with the absence of plant-cover; 3). Soil-formation is related to anthropogenic activity, especially intensive liming, mineral fertilizing and afforestation. The influence of afforestation on soil is yet not very high. Clearly visible is a thin duff-layer (Ao)- about 1 cm; 4). Nevertheless the heavy machines using during leveling, physical and water properties of the soils are quite good; 5). The high lime doses (35-50 Mg ha-1) causing rising the pH of top-soil-material (20-30 cm deep) to the value about 5-8. The soluble forms of Ca and Mg have been elevated considerably; 6). The mineral fertilizing has caused an increase in the available forms ol K and P; 7). In the effect of waste lime use (from the smelting work) a distinct increase of the heavy metal content in the soil (especially Cu, Pb, Zn, Cd, Mn and Co) has been noted.

PL

Depozyty mioceńskie hałdowane w trakcie wydobycia węgla brunatnego w okolicy Łęknicy mają na ogól skład granulometryczny piasków gliniastych. Ich najbardziej negatywną wlaściwościąj est niskie pH, w wyniku utleniania nagromadzonego pirytu. Po 20 latach rekultywacji można wysnuć kilka zasadniczych wniosków co do zastosowanej technologii: 1). Materiał jest niejednorodny do głębokości 1-2 m p.p.t. Poziom wierzchni (0-20 cm) jest bardziej jednolity w następstwie zastosowanej agrotechniki; 2). Skarpy, po ich wstępnym uformowaniu, podlegają silnym zjawiskom erozyjnym. Okolo 25% powierzchni ogólnej bylej kopalni jest obecnie erozyjnie zdewastowana. Zjawisko to łączyć należy z nienależytą pokrywą roślinną; 3). Proces glebotwórczy na hałdach jest antropogenicznie sterowany, głównie poprzez wapnowanie, nawożenie mineralne i zasiedlenie roślinnością. Oddziaływanie glebotwórcze lasu do tej pory nie jest bardzo znaczące. Wyraźny jest poziom ściółki (O) - o miąższości okolo 1 cm; 4). Pomimo użycia w fazie technicznej rekultywacji ciężkiego sprzętu budowlanego, wlaściwości fizyczne gruntów są niezłe; 5). Wysokie dawki wprowadzonego wapna (35-50 Mg.ha-1) spowodowalo wyraźne podniesienie pH w poziomach wierzchnich (do 20-30 cm) do wartości 5-8. Formy dostępne dla roślin Ca i Mg także wzrosły; 6). Minerlane nawożenie spowodowało skok zawartości przyswajalnych form K I P; 7). W rezultacie zastosowania jako wapna materiału odpadowego z huty cynku, odnotowano wzrost zawartości w gruntach Cu, Pb, Zn, Cd, Mn and Co.

Słowa kluczowe

EN

miocen sediments; dumps reclamation; forest reclamation; anthropogenic soils

PL

depozyty mioceńskie; rekultywacja hałd; rekultywacja leśna; gleby antropogeniczne

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 135 (15)
• Strony: 86--97
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Drab M.

autor

Greinert H.

• Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Inżynierii Środowiska, Zakład Ochrony i Rekultywacji Gruntów,

Bibliografia

• 1. BENDER J.: Rekultywacja terenów pogórniczych w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. PAN; t. 418; z.l; s.75-86. Warszawa 1995
• 2. BENDER I., GILEWSKA M.: Rekultywacja w ujęciu aktów prawnych, badań naukowych i gospodarczej praktyki. Zesz. Nauk. AGH, nr 1222, zesz. 26, s. 53-68, Kraków 1988.
• 3. BRADY N.C.: The nature and properties of soils. Macmillan Publ. Comp. 1984
• 4. CHWASTEK J.: Miejsce rekultywacji w ochronie środowiska terenów górniczych. Zesz. Nauk. AGH, nr 1222, z. 26, s. 27-36, Kraków 1988
• 5. DOBRZAŃSKI B., ZAWADZKI S.: Gleboznawstwo. PWRiL Warszawa 1993
• 6. FILIPEK T.: The content of exchangeable aluminum in soils and plant growth. J. Ecol. Chem., 3, 3, 367-375. 1994
• 7. GILEWSKA M.: Rekultywacja biologiczna gruntów pogórniczych na przykładzie KWB "Konin ". Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Rozprawy Naukowe. Nr 211. 1991
• 8. GREINERT A.: Efekty związane ze stosowaniem wysokich dawek wapna odpadowego w rekultywacji silnie kwaśnych utworów mioceńskich; Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. PAN; 456; 329-334, 1998
• 9. GREINERT H.: Charakterystyka właściwości gleb powstałych w wyniku re kultywacji terenów po eksploatacji węgla brunatnego w rejonie Łęknicy. Zesz. Nauk. WSInż. 84: 93-104. Zielona Góra 1988
• 10. GREINERT H.: Rekultywacja leśna utworów pokopalnianych w rejonie Łęknicy (The reforestation of the surface mine area in the Łęknica vicinity) Politechnika Zielonogórska. Zeszyty Naukowe nr 114. Inżynieria Środowiska 6: 91-111. 1996
• 11. GREINERT H., GREINERT A.: Ochrona i rekultywacja środowiska glebowego; Wyd. Politechniki Zielonogórskiej 1998
• 12. KATZUR J.: Die Grundmelioration von schwefelhaltigen extrem sauren Kipprohböden. Technik u. Umweltschutz. 18: 52-62. 1976
• 13. KRZAKLEWSKI W.: Rekultywacja terenów poeksploatacyjnych byłej Kopalni Węgla Brunatnego "Przyjaźń Narodów" w Łęknicy. Ogólnopolski Zjazd PTG. Zielona Góra 1985
• 14. MACIAK F.: Ochrona i rekultywacja środowiska. Wydawnictwo SGGW. Warszawa 1996
• 15. MERCIK St., SAS L.: Ujemny wpływ nadmiernego zakwaszenia gleby na rośliny. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol.. PAN, 456, s. 29-39. 1998
• 16. NOWOSIELSKI O.: Metody oznaczania potrzeb nawożenia. PWRiL Warszawa 1974
• 17. RODINA A.: Mikrobiologiczne metody badania wód. PWRiL Warszawa 1968
• 18. SIUTA J., KUCHARSKA A.: Wieloczynnikowa degradacja środowiska. Komentarz do mapy w skali 1:750000. Biblioteka Monitoringu Środowiska. PIOŚ, IOŚ. Warszawa 1996
• 19. STRZYSZCZ Z.: Ocena przydatności odpadów górniczych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego do rekultywacji biologicznej. Archiwum Ochrony Środowiska 1-2: 91-123.1989
• 20. STRZYSZCZ Z.: Przyrodnicze podstawy rekultywacji hałd po kopalnictwie głębinowym węgla kamiennego. Zesz. Nauk. AGH, nr 1222, zesz. 26, s. 159-173, Kraków 1988.