Badanie frakcjonowania wybranych metali ciężkich w osadach dennych środkowej Odry

• Autorzy: Głosińska G. , Sobczyński T. , Siepak J.

Warianty tytułu

EN

Ingrediens of fractionetion heavy metals in bottom sediments of middlie Odra River

• Konferencja: Ochrona i rekultywacja terenów dorzecza Odry. Rekultywacja terenów zdegradowanych : konferencja międzynarodowa (4 ; 28-29.06.2007 ; Zielona Góra ; Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzone frakcjonowanie ilości (zawartości) Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb i Zn w próbkach osadów dennych pobranych wzdłuż 75-kilometrowego odcinka środkowej Odry, wykonane metodą ekstrakcji sekwencyjnej, według Tessiera, wykazało obecność Cu, Ni, Zn i Mn już we frakcji metali łatwo wymienialnych. Metale potencjalnie reaktywne, czyli metale zawarte we frakcjach nierezydualnych występują w przewadze nad metalami trwale związanymi z osadem, średnio od 55% dla Fe i Pb do 97% dla Ni. Metale potencjalnie najbardziej biodostępne, występujące w najbardziej mobilnych formach (czyli w sumie frakcji metali wymienialnych i związanych z węglanami) stanowią prawie 1/4 wszystkich form związania metali z osadami. Zatem metale zawarte w osadach dennych badanego odcinka Odry nie są na trwałe w nich unieruchomione i mogą stanowić stałe i niebezpieczne zagrożenie dla jakości wód rzeki Odry.

EN

Fractionation of Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb and Zn has been performed in bottom sediment samples collected along a 75 km section of the middle Odra River by a modified method of 5-step sequential extraction according to Tessier. The results have shown the presence of Cu, Ni, Zn and Mn already in exchange fraction (I). The metals in the potentially reactive species (nonresidual fractions) occur in predominance over the metals in nonreactive species (55% for Pb and 97 % for Ni). The metals in the potentially most bioavailable fractions (exchangeable and carbonates) constitute almost 1/4 the all forms of metals in the bottom sediments. So the heavy metals occuring in the bottom sediments examined part of Odra River are not permanently immobilised in the bottom sediments and can easily get into the bulk water.

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; osady denne; frakcjonowanie; biodostępność; dolna Odra

EN

heavy metals; bottom sediments; fractionation; bioavailability; Odra River

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
• Rocznik: 2007
• Tom: nr 133 (13)
• Strony: 123--130
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Głosińska G.

autor

Sobczyński T.

autor

Siepak J.

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Collegium Polonicom

Bibliografia

• 1. BERNHARD T., NEEF J.: Metals bioavailability in the Navy's tiered ecological risk assessment process. Naval Facilities Engineering Command. Issue Papers, p. 1-15, (http://web.ead.anl.gov/ecorisk/issue) 2001
• 2. Bioavailability of Contaminants in Soils and Sediments: Processes, Tools, and Appplications. Committee on Bioavailability of Contaminants in Soils and Sediments. The National Academy of Sciences. The National Academies Press, 2003, www.nap.edu
• 3. BOSZKE L., SOBCZYNSKI T., GŁOSINSKA G., KOWALSKI A., SIEPAK J.: Distribution of Mercury and Other Heavy Metals in Bottom Sediments of the Middle Odra River (Germany/Poland). Polish Journal of Environmental Studies, 13, 5, 2004
• 4. BRYAN G.W., LANGSTON W.J.: Bioavaiability, accumulation and effects of heavy metals in sediments with special reference to United Kingdom Estuaries: a review. Environmental Pollution, 76, s. 89-131, 1992
• 5. IOP - International Odra Project. Results of International Odra Project. Meyer A.-K (eds.), 127 pp, Hamburg 2002
• 6. ŁEBKOWSKA M., KLIMIUK E.: Metale ciężkie w środowisku wodnym. Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN, s. 5-11, 3 1992
• 7. PEMPKOWIAK J., SIKORA A., BIERNACKA E.: Speciation of heavy metals in marine sediments vs. their bioaccumulation by mussels. Chemosphere, 39, s. 313-321, 1999
• 8. SKRIVAN P., ARTNER P., KOTKOVA P.: Secondary anthropogenic contamination of surface streams through lithogenic beryllium, mobilized by acid atmospheric deposition. Acta Universitatis Carolinae- Geologica, 37, s. 111-122 1993
• 9. SOBCZYNSKI T., SIEPAK J.: Aspekty metodyczne ekstrakcji sekwencyjnej metali z osadów dennych. W: Gospodarka Odpadami Komunalnymi. Materiały VII Konferencji Naukowo-Technicznej, s. 312-221, Koszalin - Kołobrzeg 2001
• 10. TESSIER A., CAMPBELL P.G., BISSON M.: Sequential ekstraction procedure for the speciation of particulate trace metals. Anal. Chem., 51, 844-851, 1979