Wstępne rozpoznanie i charakterystyka siarczkowych wód termalnych w otworze Busko C-1

• Autorzy: Gała I.

Warianty tytułu

EN

The preliminary diagnosis and characteristic of thermal sulphide waters in the Busko C-1 borehole

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wstępne wyniki obliczeń równowagi hydrogeochemicznej wód siarczkowych dla otworu Busko C-1. Do realizacji pracy wykorzystano modelowanie hydrogeochemiczne, które przeprowadzono przy użyciu programu PHREEQC. Opisano także podstawowe właściwości fizykochemiczne badanej wody siarczkowej, która jest jednocześnie wodą termalną. Pomimo niskiej temperatury 20-35oC cenomański poziom wodonośny cechuje się korzystnymi parametrami zbiornikowymi i stanowi źródło energii geotermalnej możliwej do wykorzystania w celach rekreacyjnych oraz w balneologii.

EN

The paper presents the preliminary research on hydrogeochemical equilibrium in sulphide water from Busko C-1 borehole. The analysis of water saturation was based on calculations carried out with the use of the PHREEQC code. Also basic physicochemical properties of examined sulphide water which is thermal water simultaneously were described. In spite of the low temperature 20–35oC the Cenomanian aquifer is marked by beneficial tank parameters and constitutes the source of the geothermal power possible to use in balneology.

Słowa kluczowe

PL

wody siarczkowe; wskaźniki nasycenia; modelowanie hydrogeochemiczne; energia geotermalna

EN

sulphurous water; saturation index; hydrogeochemical modelling; geothermal energy

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 50, nr 1-2
• Strony: 339--348
• Opis fizyczny: Bibliogr. [21] poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gała I.

• Państwowy Instytut Geologiczny- Państwowy Instytut Badawczy Oddział Świętokrzyski im. J. Czarnockiego, 25-953 Kielce, ul. Zgoda 21,

Bibliografia

• [1.] APPELO C.A.J., POSTMA D., 1999 — Geochemistry, groundwater and pollution. A.A. Balkema, Rotterdam//Brookfield.
• [2.] BARBACKI A.P., KAZANOWSKA A., 2001 — Cenomańskie wody geotermalne zapadliska przedkarpackiego i obszarów przyległych. Przegląd Geologiczny 49, 6, 544–550.
• [3.] BARBACKI A.P., 2004 — Zbiorniki wód geotermalnych niecki miechowskiej i środkowej części zapadliska przedkarpackiego. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• [4.] DOWGIAŁŁO J., KLECZKOWSKI S., MACIOSZCZYK T., RÓŻKOWSKI A. (red), 2002 — Słownik hydrogeologiczny. Państw. Inst. Geolog., Warszawa.
• [5.] DOWGIAŁŁO J., PACZYŃSKI B., 2002 — Podział regionalny wód leczniczych Polski. [W:] Ocena zasobów dyspozycyjnych wód potencjalnie leczniczych. Poradnik metodyczny: 16–24. Państw. Inst. Geolog., Warszawa.
• [6.] DOWGIAŁŁO J., 2007 — Przegląd regionalny wód zmineralizowanych, termalnych oraz uznanych za lecznicze. [W:] Hydrogeologia regionalna Polski. Tom II. Wody mineralne lecznicze i termalne oraz kopalniane, s. 25–33. Państw. Inst. Geolog., Warszawa.
• [7.] GIEŁŻECKA-MĄDRY D., 2009 — Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne ujęcia leczniczych wód siarczkowych Busko C-1 z utworów kredy górnej. Hydrogeotechnika Sp. z o.o., Kielce.
• [8.] HERMAN G., GĄGOL J., 2000 —Wody mineralne w rejonie Buska-Zdroju i Solca-Zdroju. Przegląd Geologiczny 48, 7, 616–618.
• [9.] KONDRACKI J., 2001— Geografia regionalna Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• [10.] KRAWCZYK J., MATEŃKO T., MĄDRY J., PORWISZ B., 1999 — Wody lecznicze Buska-Zdroju w świetle dotychczasowych badań. [W:] Materiały Współczesne Problemy Hydrogeologii, tom IX: 159–164. PIG Kielce, Warszawa.
• [11.] LISIK R., 2010 — Lecznicze wody siarczkowe rejonu Pińczów – Busko-Zdrój – Kazimierza Wielka. [W:] Wody siarczkowe w rejonie Buska-Zdroju, s.23-86 Hydrogeotechnika Sp. z o.o. Kielce.
• [12.] ŁYCZEWSKA J., 1971a — Szczegółowa mapa geologiczna Polski, skala 1 : 50 000, arkusz Busko-Zdrój z objaśnieniami. Państw. Inst. Geolog., Wyd. Geologiczne, Warszawa.
• [13.] ŁYCZEWSKA J., 1971b — Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski, arkusz Busko-Zdrój. Państw. Inst. Geolog., Wyd. Geologiczne, Warszawa.
• [14.] OLSZEWSKA B., 2010—Stratygrafia mikropaleontologiczna otworu Busko C-1. [W:] Wody siarczkowe w rejonie Buska-Zdroju, s. 231–243. Hydrogeotechnika Sp. z o.o. Kielce.
• [15.] PAPIERNIK B., ŁAPINKIEWICZ P., GÓRECKI W., 2006 — Ropogazonośność niecki miechowskiej w świetle dotychczasowych badań geologicznych jednostki. Techn. Poszuk. Geolog. 238, 2, 17–22.
• [16.] PAPIERNIK B., SOWIŻDŻAŁ A., CIĄGŁO J., 2008 — Możliwości zagospodarowania wód geotermalnych zbiornika cenomańskiego w rejonie Proszowice-Busko-Pińczów. Biuletyn PIG 429, 131–138, Warszawa.
• [17.] Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13.04.2006 r. w sprawie zakresu badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteriów ich oceny oraz wzoru świadectwa potwierdzającego te właściwości (Dz. U. Nr 80, poz. 565).
• [18.] Rozporządzenie Rady Ministrów z 14 lutego 2006 r. w sprawie złóż wód podziemnych zaliczanych do solanek, wód leczniczych i termalnych oraz złóż innych kopalin leczniczych, a także zaliczania kopalin pospolitych z określonych złóż lub jednostek geologicznych do kopalin podstawowych (Dz. U. z 2006 r. Nr 32 poz. 220).
• [19.] SZCZEPAŃSKI A., MIECZNIK J., ZUBER A., 1988 — Określenie rejonów perspektywicznych dla ujęcia wód mineralnych w rejonie Buska-Zdroju wraz z projektem badań do ustalenia ich genezy. ODJiW Krakmex.
• [20.] SZCZEPAŃSKI A., PORWISZ B., 2007 — Lecznicze wody siarczkowe z miejscowości Las Winiarski koło Buska-Zdroju. [W:] Materiały II Krajowej Konferencji Naukowo-Technicznej „Geologia stosowana i ochrona środowiska”, s. 97–112. Hydrogeotechnika Sp. z o.o. Kielce, Przedsiębiorstwo Geologiczne Sp. z o.o., Kielce.
• [21.] ZUBER A., PORWISZ B., MOCHALSKI P., DULIŃSKI M., CHOWANIEC J., NAJMAN J., ŚLIWKA I., MATEŃKO T. — Pochodzenie i wiek wód mineralnych rejonu Buska-Zdroju, określone na podstawie znaczników środowiskowych. [W:] Wody siarczkowe w rejonie Buska-Zdroju, s. 125–149. Hydrogeotechnika Sp. z o.o. Kielce.