Wodonośność trzeciorzędowych utworów bloku przedsudeckiego (w zlewni Bystrzycy)

• Autorzy: Buczyński S.

Warianty tytułu

EN

Water-bearing capacity of tetriary aquifers of at the Sudety Mts. Foreland (Bystrzyca river basin)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prezentowany artykuł zawiera próbę oceny wodonośności trzeciorzędowych warstw wodonośnych, stanowiących w obrębie bloku przedsudeckiego najważniejszy zbiornik wód podziemnych wysoko waloryzowany w rankingu Paczyńskiego. W tym celu przeanalizowano zmienność współczynnika filtracji, przewodności i wydajności jednostkowych studni wierconych ujmujących wodę z porowych trzeciorzędowych poziomów wodonośnych w zlewni Bystrzycy. Ocena ta oparta jest na analizie dużego zbioru (170 studni) próbnych pompowań wykonanych w warunkach ustalonego dopływu do studni. Wodonośność trzeciorzędowych utworów wodonośnych wykazała dużą zmienność parametrów hydrogeologicznych często ujawniającą się już w skali poszczególnych ujęć wód. Wartości współczynnika filtracji policzone wg wzorów Dupuita wyniosły od 9 x 10-7 m/s do 4 x 10-3 m/s. Wydajności jednostkowe studni wahają się w granicach od 0,05 do 25,4 m3/h/m, a przewodność warstwy wodonośnej od 0,061 do 25,1 m2/h. Uzyskane zależności współczynnika filtracji od głębokości zalegania warstw ujętych oraz od miąższości warstw wodonośnych nie pozwalają na wnioskowanie o istnieniu pionowej strefowości rozkładu parametrów hydrogeologicznych warstw wodonośnych. Nie zauważono również zależności pomiędzy głębokością zalegania warstw wodonośnych a ich przewodnością. Jednak na podstawie analizy rozkładu wskaźników wydajności jednostkowych studni wydzielono obszary charakteryzujące się średnią i wysoką przewodnością warstw.

EN

Water-bearing capacity of Tertiary aquifers has been presented in this paper. Water-bearing capacity were evaluated based on 170 wells pumping test results. This study and research showed large variability of hydrogeological parameters visible in locally scale often (in scale of single water intake). Evaluated value of the hydraulic conductivity carried out from 9 x 10[-7 m]/s to 4 x 10[-3 m]/s. Specific discharge of a well belongs to the range 0,05 to 25,4 [m3]/h/m, while transmissivities of the aquifer change from 0.061 to 25.1 m[2]/h.

Słowa kluczowe

PL

współczynnik filtracji; przewodność warstwy wodonośnej; blok przedsudecki; zlewnia Bystrzycy

EN

hydraulic conductivity; transmissivity; Sudetes Foreland

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 46, nr 1
• Strony: 39--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Buczyński S.

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Nauk Geologicznych, 50-204 Wrocław, pl. M. Borna 9,

Bibliografia

• 1. BUCZYŃSKI S., STAŚKO S., 2004 - Zmiany i tendencje zachodzące w gospodarce wodami podziemnymi na terenie Dolnego Śląska na przykładzie zlewni Bystrzycy. Geologiczne i środowiskowe problemy gospodarowania i ochrony doliny górnej i środkowej Odry, Państwowy Instytut Geologiczny, Wrocław, 165-176.
• 2. DYJOR S. (red.), 1999 - Ewolucja paleogeografiezna i tektoniczna oraz perspektywy surowcowe formacji trzeciorzędowej Dolnego Śląska. (maszynopis - PI G), Wrocław.
• 3. GURWIN J., 2003 - Dane wejściowe a kalibracja numerycznego modelu filtracji. Współczesne Problemy Hydrogeologii IX, cz.1, Gdańsk, 301-308.
• 4. HEATH R.C., 1987 - Basic ground-water hydrology. United States Government Printing Office: s. 84.
• 5. JETEL J., KRASNY J., 1968 - Approximative aquifer characteristics in regional hydrogeological study. Vest. Ustr. Ust. Geol., Praha, v. 51, no. 1, 47-50.
• 6. KLECZKOWSKI A. S., RÓŻKOWSKI A. (red.), 1997 - Słownik hydrogeologiczny. Wydawnictwo TRIO, Warszawa, s. 328.
• 7. KRASNY J., 1993 - Classification of Transmissivity Magnitude and Variation. Ground Water, v. 31, no. 2.
• 8. KRYZA J., 1995 - Wody podziemne i problemy ochrony środowiska bloku przedsudeckiego. Przewodnik LXVI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego, Wrocław, 41-57.
• 9. MISSTEAR B.D.R., 2001 - The value of simple equilibrium approximations for analysing pumping test data. Hydrogeology Journal, 9,125-126.
• 10. NIEDZIELSKI T., MIGOŃ P., 2005 - A modified stochastic approach to detect differences between sedimentary histories:
• 11. PAZDRO Z., KOZERSKI P., 1990 - Hydrogeologia ogólna. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• 12. PACZYŃSKI B. (red.), 1993 - Atlas hydrogeologiczny Polski. skala 1:500 000, cz. I - Systemy zwykłych wód podziemnych, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• 13. PACZYŃSKI B. (red.), 1995 - Atlas hydrogeologiczny Polski. skala 1:500 000, cz. II - Zasoby, jakość i ochrona zwykłych wód podziemnych, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• 13a. RZONCA B., 2006 - Hydrogeologiczne właściwości dewońskich skał węglanowych w masywie świętokrzyskim. Kwartalnik AGH Geologia, 32, 3: 235-343.
• 14. RZONCA B., PRAŻAK J., 2002 - Zmienność parametrów filtracyjnych węglanowych skał dewońskich w Górach Świętokrzyskich. Biuletyn PIG 404, 233-248.
• 15. STANISZYN A., 1998 - Przystępny kurs statystyki w oparciu o program Statistica PL na przykładach z medycyny. Kraków.
• 16. STAŚKO S., 1996 - Wody podziemne w skałach krystalicznych na podstawie badań wybranych obszarów Sudetów polskich. Prace Geologiczno-Mineralogiczne, v. LIII, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 86.
• 17. TUREK S. (red.), 1971 - Poradnik Hydrogeologa. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, s. 444.
• 18. WITACZAK S., DUDA R., FORYCIARZ K., 1999 - Wydatek jednostkowy studni jako proponowana podstawowa charakterystyka wodonośności dla potrzeb MHP 1:50 000. Współczesne Problemy Hydrogeologii IX, Warszawa-Kielce, 357-364.