Wielowymiarowa kartografia geologiczna

• Autorzy: Małolepszy Z.

Warianty tytułu

EN

Multidimensional geological mapping

• Konferencja: Innovative Geological Carthography : Advances Research Workshop (2003 ; Kazimierz Dolny, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nowoczesne metody informatyczne ujęte w ramy Systemu Informacji Geograficznej (GIS) używane w kartografii służą na szeroką skalę do digitalizacji powierzchniowych i wgłębnych map geologicznych do formy numerycznej. Tworzone obecnie cyfrowe mapy geologiczne opierają się jednak podobnie jak mapy papierowe jedynie na dwóch wymiarach poziomych X i Y z pominięciem trzeciego wymiaru Z tak ważnego dla geologów, który na mapach powierzchniowych pozostaje ukryty w zapisie kształtu wychodni warstw w intersekcji z powierzchnią terenu. Dla zrozumienia wgłębnej budowy geologicznej konieczna jest właściwa, często trudna interpretacja powierzchniowego zdjęcia geologicznego posiłkowana przekrojami i profilami geologicznymi. Czy jednak nowoczesne metody kartograficzne nie dają możliwości pełnego zaprezentowania na numerycznej mapie geologicznej trzeciego lub nawet czwartego wymiaru? Moce obliczeniowe obecnie stosowanych komputerów osobistych mogą być wykorzystane do przetwarzania i wizualizacji dużych zbiorów danych opisujących wielowymiarową przestrzeń geologiczną. Współczesny rozwój badań przemysłowych w poszukiwaniu złóż węglowodorów prezentuje zaawansowane metody modelowania i prezentacji wgłębnej budowy geologicznej, które powinny być stosowane również w standardowej numerycznej kartografii geologicznej. W artykule zaprezentowano możliwości poszerzenia Systemu Informacji Geograficznej o dodatkowe wymiary dla potrzeb powierzchniowej i wgłębnej kartografii geologicznej. Omówiono metody numerycznej prezentacji przestrzennej budowy geologicznej oraz intuicyjnej wizualizacji trójwymiarowych obiektów reprezentujących formacje geologiczne w formie czytelnej i zrozumiałej oraz w pełni umożliwiającej interpretację.

EN

Conventional methods of numerical mapping (GIS) are used widely to convert surface and subsurface geological maps into digital 2D space, which still can be simply identified with sheet of paper. Digital polygons, polylines and points represent geological information on intersectional surfaces e.g. terrain surface, without relief in most cases. It seems not too much different from the traditional mapping. In general, the conventional digital mapping deals only with new technology of data acquisition, storage, processing and visualisation. As in traditional mapping the 3rd dimension which is so important for geologists remains still hidden for common reader; one must interpret and penetrate the 2D map to imagine and understand subsurface structures. Shall we, however, employ the 3rd dimension, or even 4th in digital geological mapping? Computational power of the new hardware gives us possibility to store, manage and visualise of voluminous and complex data necessary to present the 3D geological space. Recent industrial development presenting new techniques of computer modelling of spatial geological objects and processes may and can be applied into standard geological mapping. The following topics are presented in the paper: including of 3D in GIS used in geological mapping - various techniques of geological data representation, intuitive visualisation to display the multiplied, interbedded 3D objects in a form suitable for human perception and interpretation, 3D volumes - techniques of construction and visualisation of 3D digital objects representing geological formations defined on stratigraphy, lithostratigraphy or lithology only, faults - techniques of modelling and visualisation of discontinuous tectonic structures in 3D.

Słowa kluczowe

PL

kartografia geologiczna; kartografia wgłębna; system informacji geograficznej; GIS

EN

geological mapping; subsurface mapping; geographic information system (GIS); GIS

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2003
• Tom: R. 42, nr 6
• Strony: 39--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tabl. 2.

Twórcy

autor

Małolepszy Z.

• Uniwersytet Ślaski Katedra Geologii Podstawowej, 41-200 Sosnowiec,