Hydrogeologiczne i górnicze kryteria składowania ciekłych odpadów niebezpiecznych w głębokich strukturach przepuszczalnych

• Autorzy: Ślizowski K.

Warianty tytułu

EN

Hydrogeological and mining criterions of liquid hazardous waste storage in deep permeable structures

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ustalenie kryteriów klasyfikacji struktur hydrogeologicznych pod kątem ich przydatności do składowania ciekłych odpadów sprowadza się do przyjęcia granicznych parametrów geologicznych i hydrogeologicznych w powiązaniu z ilością i jakością ciekłych odpadów i możliwościami technicznymi ich deponowania. Podstawowym uwarunkowaniem zakwalifikowania struktury jest należyta szczelność nadległych warstw, przy czym deformacje i nieciągłości geologiczne zmniejszają przydatność masywu skalnego do celów składowania. Kryteria hydrogeologiczne zróżnicowane w zależności od typu struktury: "otwartej" lub "zamkniętej" uwzględniać powinny: - dostateczną głębokość występowania, miąższość i chłonność serii skał przepuszczalnych; - pojemność struktury skalnej, dopuszczalne ciśnienie tłoczenia i zasięg oddziaływania stożka represji. Istotna jest również zgodność chemiczna odpadów i wód podziemnych celem nie dopuszczenia do kolmatacji. Przepuszczalny masyw skalny wypełniony jest cieczą macierzystą, którą może być woda o różnej mineralizacji oraz ciekłe i gazowe węglowodory. Wtłaczanie odpadowych cieczy w "otwartych" masywach skalnych zależy od możliwości odprowadzania cieczy macierzystej w inne obszary, natomiast w "zamkniętych" strukturach od dopuszczalnego stopnia kompresji cieczy i gazów wypełniających serię przepuszczalną. Górniczymi czynnikami zatłaczania są: konstrukcja odwiertu umożliwiająca zamknięcie poszczególnych horyzontów, ciśnienie zatłaczania oraz wzajemne odległości otworów tłocznych uzależnione od warunków hydrogeologicznych. W artykule podjęto próbę uszeregowania poszczególnych parametrów hydrogeologicznych i warunków górniczych zatłaczania oraz matematycznego ujęcia podstawowych zależności.

EN

Determination of the criterions of hydrogeological structures classification from the viewpoint of their usefulness to liquid waste storage comes down to accept geological and hydrogeological terminal parameters in connection with quantity and with quality of liquid waste and with technical possibilities of their deposition. The fundamental condition of structures classification is suitable tightness of overlying strata, but detormations and geologic discontinuities diminish storage usefulness of rock massif. Hydrogeological criterions diversified in dependence on the type of structure: "open" or "closed" should take into account: - sufficient depth of occurrence, thickness and absorptiveness of permeable rock series, - capacity of rock structure, admissible pressing pressure and range of repression cone influence. The essential is also chemical accordance of waste material and underground waters not to admit to silting up. In the permeable rock massif there is mother liquor, which can consist of differently mineralized water and liquid and gaseous hydrocarbons. Forcing the liquid waste in "open" rock massifs depends on possibilities of drain the mother liquor off to other areas, while in "closed" structures of acceptable compression of liquids and gases filling the permeable series. The mining factors of pressing liquid wastes are: borehole construction which enable the closure of particular horizons, pressing pressure and mutual distances of pressing boreholes dependent on hydrogeological conditions. In this article the attempt of classification of separate hydrogeological parameters, mining conditions and mathematical approach of basic relations was undertaken.

Słowa kluczowe

PL

składowiska odpadów; odpady ciekłe; odpady niebezpieczne; hydrogeologiczne kryteria składowania; górnicze kryteria składowania

EN

hazardous wastes; waste storage; hydrogeological criterions; mining criterions

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 41, nr 1-2
• Strony: 29--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Ślizowski K.

• Polska Akademia Nauk, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, 31-261 Kraków, ul. Wybickiego 7,