Metody usprawnienia wizualizacji i interpretacji powierzchniowej budowy geologicznej

• Autorzy: Nita J. , Małolepszy Z.

Warianty tytułu

EN

Improvements of surficial geology visualization and interpretation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano dwie metody usprawniające wizualizację powierzchniowej budowy geologicznej i jej bezpośrednich związków z ukształtowaniem oraz obecnym zagospodarowaniem powierzchni terenu. W pierwszej wykorzystano cieniowany relief powierzchni terenu utworzony z numerycznego modelu wysokościowego (DEM). Cieniowany relief posłużył jako tło dla mapy geologicznej. Dzięki połączeniu dwóch obrazów uzyskano pseudo-trójwymiarowy model wychodni geologicznych, prezentujący w sposób czytelny geomorfologiczne cechy powierzchni terenu. W drugiej metodzie obraz geologii powierzchniowej zestawiono z fragmentem satelitarnej mozaiki archiwalnych obrazów Landsat 5 w formacie kompresji danych MrSID. Obraz jest udostępniony przez NASA i doskonale nadaje się do ogólnej oceny zagospodarowania powierzchni terenu. Zasięg prezentowanego opracowania ograniczono do obszaru województwa śląskiego. Autorzy wskazują inne możliwości praktycznego wykorzystania przez różnych użytkowników metod wizualizacji przestrzeni geologicznej w opracowaniach dokumentacyjnych i naukowych.

EN

On the base of geological map of the Silesia province two methods of significant improvement of surficial geology visualisation are presented in the paper. The application of digital techniques to image processing combined with spatial information makes presentation clear and more understandable regarding interaction between geology and topography. According to the first method the shaded relief of DEM is overlaid by geological map what gives pseudo three-dimensional impression. According to the second method, the geological map is combined with the Landsat image (NASA) available in the MrSID format, what improves the understanding of relationships between geology and landuse.

Słowa kluczowe

PL

mapa geologiczna; numeryczny model terenu (DEM); wielowymiarowa wizualizacja; przetwarzanie numeryczne; GIS

EN

geological map; digital elevation model (DEM); multidimensional visualization; numerical methods; GIS

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 43, nr 3
• Strony: 39--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., 2 mapy

Twórcy

autor

Nita J.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemii, Katedra Geologii Podstawowej

autor

Małolepszy Z.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemii, Katedra Geologii Podstawowej

Bibliografia

• 1. BARANOWSKI M., ANDRZEJEWSKA M., 1998 - Metody wizualizacji kartograficznej w Elektronicznym Atlasie Środowiska Polski. Materiały XXVIII Ogólnopolskiej Konferencji Kartograficznej, Szczecin.
• 2. BIERNAT S., HAISIG J., LEWANDOWSKI J., WILANOWSKI S., 1978 - Mapa Geologiczna Polski, skala 1:200000, arkusz Częstochowa, Wyd. Geol.
• 3. GAŹDZICKI J., 1990 - Systemy Informacji Przestrzennej. PPWK Warszawa - Wrocław 1990.
• 4. GOLONKA J., BORYSŁAWSKI A., PAUL Z., RYŁKO W., 1978 - Mapa Geologiczna Polski, skala 1:200000, arkusz Bielsko-Biała, Wyd. Geol.
• 5. HAISIG J., WILANOWSKI S., 1976 - Mapa Geologiczna Polski, skala 1:200000, arkusz Kluczbork, Wyd. Geol.
• 6. KAZIUK H., LEWANDOWSKI J., 1978 - Mapa Geologiczna Polski, skala 1:200000, arkusz Kraków, Wyd. Geol.
• 7. KOTAŃSKI Z., 1987 - Geologiczna kartografia wgłębna. Wyd. Geol.
• 8. KOTLICKA G. N., KOTLICKI S., 1970 - Mapa Geologiczna Polski, skala 1:200000, arkusz Gliwice, Wyd. Geol.
• 9. KRAAK M.J., ORMELING F., 1998 - Kartografia. Wizualizacja danych przestrzennych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• 10. MAGNUSZEWSKI A., 1999 - GIS w geografii fizycznej PWN Warszawa.
• 11. MAŁOLEPSZY Z., 2003 - Wielowymiarowa kartografia geologiczna. Technika Poszukiwań Geologicznych, Geosynoptyka i Geotermia nr 6.
• 12. MICHALAK J., 2000 - Geomatyka (geoinformatyka) - czy nowa dyscyplina? Przegląd Geologiczny, vol. 48, nr 8.
• 13. MrSID Images Web Site: https://zulu.ssc.nasa.giv/mrsid/
• 14. MYGA-PIĄTEK U., NITA J., 2001 - The use of numerical models in valorisation and reconstruction of landscape elements on the basic of “Parkowe” Reservation GIS International Conference, Zagrzeb-Osijek.
• 15. NITA J., 2002 - Wykorzystanie modeli numerycznych powierzchni terenu i zdjęć lotniczych w ocenie form morfologicznych dla potrzeb waloryzacji krajobrazu”. [W:] Fotogrametria i Teledetekcja w Społeczeństwie Informacyjnym. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji Vol. 12 a, Warszawa.
• 16. OŁDAK A., 1994 - Zastosowanie systemów informacji geograficznej do analizy wybranych cech środowisk przyrodniczych, Przegląd Geograficzny, R. XXXIX, z. 1, Warszawa.
• 17. RYŁKO W., PAUL Z., 1992 - Mapa Geologiczna Polski, skala 1:200000, arkusz Cieszyn, Wyd. Geol.
• 18. THELIN G.P., PIKE R. J., 2001 - Landforms of the Conterminous United States - a Digital Shaded-Relief Portrayal. U.S. Geological Survey, ss. 16.