Spatial distribution of information society development in Poland

• Autorzy: Kozubek E. , Ney B. , Werner P.

Warianty tytułu

PL

Przestrzenne zróżnicowanie stopnia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article overviews factors important to the development of information society (IS) in Poland, considers indicators of the current state of affairs and developmental dynamics of the IS development process, and proposes a certain research methodology. Our study assumes that network access (in a broadly construed sense) is a crucial factor in IS development and poses the following hypothesis: the index of population potential (modified to account for rank-order differences and demographic characteristics of geographical units) constitutes an appropriate measure of network accessibility, and thus in turn may serve as an index of IS development. This hypothesis is then verified on the basis of data for Poland's voivodships (regions). A Synthetic Index of Information Society (SIIS) is posited, constructed of partial indicators. This synthetic index and the individual partial indicators are correlated against the classical and modified population potential indexes. Based on a review of international and Polish literature, partial indicators are selected for which statistical data can be collected, to use in compiling the synthetic IS measure. Special attention is paid to spatial distribution in the degree of IS development.

PL

W artykule przedstawiono istotne czynniki rozwoju społeczeństwa informacyjnego (SI) w Polsce, wskaźniki charakteryzujące stan i dynamikę procesu tworzenia SI oraz opisano metodykę postępowania badawczego. Założono, że ważnym czynnikiem rozwoju SI jest szeroko rozumiana dostępność sieci. Sformułowano następującą hipotezę: zmodyfikowany (uwzględniający różnice kolejności - rangę oraz charakterystyki demograficzne jednostek przestrzennych) wskaźnik potencjału ludnościowego jest odpowiednią miarą dostępności sieci, a tym samym pozwala wnioskować o poziomie rozwoju SI. Hipoteza została zweryfikowana na podstawie danych dla województw. Opracowano syntetyczny miernik SI (MSSI), którego konstrukcja opiera się na wskaźnikach cząstkowych. Dokonano korelacji miernika syntetycznego i poszczególnych wskaźników cząstkowych z klasycznym i zmodyfikowanym potencjałem ludnościowym. Na podstawie światowej i polskiej literatury przedmiotu wybrano wskaźniki cząstkowe, dla których możliwe było zebranie danych statystycznych przydatnych do budowy syntetycznego miernika SI. Szczególną uwagę zwrócono na przestrzenną dywersyfikację stopnia rozwoju SI.

Słowa kluczowe

EN

model of population potential; information society

PL

model potencjału ludnościowego; społeczeństwo informacyjne

• Wydawca: Instytut Geodezji i Kartografii
• Czasopismo: Geoinformation Issues
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 1, no 1
• Strony: 53--67
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kozubek E.

autor

Ney B.

autor

Werner P.

• Institute of Geodesy and Cartography, 27 Modzelewskiego St., 02-679 Warsaw, Poland,

Bibliografia

• [1] Bolter J. D., (1984): Turing’s Man, University of North Carolina Press; 1990, Człowiek Turinga, Kultura Zachodu w wieku komputera, PIW, Warszawa.
• [2] Czyż T., (2002): Zastosowanie modelu potencjału w analizie zróżnicowania regionalnego Polski, Studia Regionalne i Lokalne, Nr 2–3, pp. 5–14.
• [3] Dziuba D. T., (2000): Gospodarki nasycone informacją i wiedzą, Podstawy ekonomiki sektora informacyjnego, WNE, Warszawa, 160 pp.
• [4] Francuz P., (1991): Funkcja ilościowych i jakościowych cech w kategoryzacji przedmiotów, Prace Wydz. Nauk Społ., Nr 24, Tow. Nauk. KUL, Lublin, 149 pp.
• [5] Frenken K., (2005): Technological innovation and complexity theory, Urban and Regional Research Centre Utrecht (URU), http://econ.geog.uu.nl/ frenken/frenken.html, Utrecht University, 25 pp.
• [6] Gamdzyk P., (1999): Społeczeństwo Informacyjne, Dyskusja na łamach tygodnika Computerworld, http://www.calculemus.org/lect/mes99-00/ spin/2gamdzyk.html.
• [7] Gemius Trafiic, (2006): http://www. gemius.pl/pl/ badania_traffic.
• [8] GUS, (2007): Wskaźniki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce, Główny Urząd Statystyczny, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/ gus/PUBL_NTS_spoleczenstwo_informacyjne_w_ Polsce_2004_2007.pdf.
• [9] Goliński M., (1997): Poziom rozwoju infrastruktury informacyjnej społeczeństwa, Próba pomiaru, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa VII, 277 pp.
• [10] Haynes K. E, Stough R. R., Kulkarni R. G., (1999): Towards a percolation model of accessibility, 4th International Conference on Geocomputation, Fredericsburg, VA.
• [11] Hoff T., (1991): Geografia łączności świata w zarysie, PWN, wyd. 1. Warszawa. Hoff T., (1995): Geograficzne problemy radiodyfuzji na świecie, UMCS, Filia w Rzeszowie.
• [12] Hoff T., (1995): Geograficzne problemy radiodyfuzji na świecie, UMCS, Filia w Rzeszowie.
• [13] Jonscher C., (1999): The Evolution of Wired Life, Wiley; 2001, Życie okablowane, Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa.
• [14] Krzysztofek K., (1998): Rozwój społeczeństwa informacyjnego w Polsce – uwarunkowania, perspektywy, rekomendacje, Transformacje, Nr 1/4, pp. 64-79.
• [15] Kubicek H., (1999): Möglichkeiten und Gefahren der „Informationsgesellschaft”, (eds.) S. Rizvi, H. Klaeren, Tübinger Studientexte Informatik und Gesellschaft, www.fgtk.informatik.uni-bremen.de/ ig/WS99-00/studienbrief/index.html.
• [16] Marciszewski W., (1999): Społeczeństwo informacyjne. Koniec Historii? http://www.calculemus.org/lect/ mes99-00/spin/5marc.html.
• [17] Mattelart A, Mattelart M., (1998): Theories of communication: A short introduction, Sage Publications; 2001, Teorie komunikacji. Krótkie wprowadzenie, PWN, Warszawa - Kraków.
• [18] Matusiak K. B., (ed.) (2005): Innowacje i transfer technologii, słownik pojęć, Warszawa. http://www. pi.gov.pl/upload/dokumenty/publikacje/slownik. pdf.
• [19] Nowak E., (2004): Metody klasyfikacji w badaniach geograficznych (analiza porównawcza), Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Kielce - Poznań.
• [20] Patrykiejew A., (1998): Wprowadzenie do Metody Monte Carlo, Wyd. UMCS, Lublin.
• [21] Porębski L., (2003): Polskie doświadczenia w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego, dokument elektroniczny, Kraków, BG AGH, pp. 151–160.
• [22] Ratajczak W., (1999): Modelowanie sieci transportowych, Wyd. Nauk. UAM, Poznań.
• [23] Sysło M., (2000): Nowa cywilizacja, Wprost, Nr 10, 9 kwietnia 2000, http://www.wprost.pl/ar/1232/ Nowa-cywilizacja.
• [24] Szewc A., Jyż G., (1996): Elementy prawa informatycznego, T. 1, Ochrona programów komputerowych i topografii układów scalonych, Katowice, 137 pp.
• [25] Werner P., (2003): Geograficzne uwarunkowania rozwoju infrastruktury społeczeństwa informacyjnego w Polsce, WGiSR UW, Warszawa.
• [26] Zacher L. W., (1998): Społeczeństwo informacyjne in statu nascendi; (niektóre kwestie teorii i praktyki), Transformacje, Nr 1/4, pp. 34-43.