Krzemienie w czwartorzędowym nadkładzie pokładu węgla brunatnego w Sieniawie

• Autorzy: Bzowski Z. , Dawidowski A. , Kropornicki Z.

Warianty tytułu

EN

Flints in quaternary overburden of the brown coal bed in Sieniawa

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy zaprezentowano na tle warunków geologicznych charakterystykę znalezionych krzemieni pochodzących z piasków szczytów wzgórz morenowych oraz z gliny zwałowej w czwartorzędowym nadkładzie pokładu węgla brunatnego w Sieniawie. Krzemienie składają się z drobnoziarnistego autogenicznego kwarcu, trudno identyfikowanej ilości amorficznego chalcedonu oraz śladowej ilości goethytu i być może moganitu. Krzemienie zawierają od 0,15 do 0,36% węgla organicznego oraz w ilościach śladowych takie metale jak mangan, stront, tytan i cynk. Trudno jest jednoznacznie wyznaczyć, które z badanych metali mogą być związane z genezą krzemieni, ich wiekiem lub taką cechą jak barwa i jej strefowe zmiany. Przypuszczalnie badane krzemienie mogą pochodzić z utworów węglanowych kredy i/lub jury występujących w północno-zachodniej Polsce lub w rejonie na północ od wybrzeża (dno Bałtyku).

EN

In the paper, geological conditions and characteristics of found flints originated from sands and boulder clay are presented. Flints are present in Quaternary overburden of the brown coal bed in Sieniawa, Poland and they consist of fine-grained authigenic quartz, hard to identify amount of amorphous chalcedon and trace amounts of goethite and possibly moganite. Flints contain from 0,15 to 0,36% of total organic carbon and trace amount of metals such as manganese, strontium, titanium and zinc. Presumably, investigated flints may origin from Jurassic and/or Cretaceous carbonate formations occurring in the North-Western parts of Poland or in the region due north from polish coast line (bottom of the Baltic Sea).

Słowa kluczowe

PL

krzemień; czwartorzęd; badania

EN

flint; Quaternary; researches

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
• Rocznik: 2010
• Tom: Nr 137 (17)
• Strony: 56--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bzowski Z.

autor

Dawidowski A.

autor

Kropornicki Z.

• Zakład Monitoringu Środowiska, Główny Instytut Górnictwa w Katowicach

Bibliografia

• 1. BIK A.: Spoglądamy w przyszłość przez pryzmat środowiska naturalnego. Węgiel brunatny, vol. 54, nr 1, poz. 7, 2006
• 2. BZOWSKI Z., DAWIDOWSKI A.: XRD-XRF-ICP Analytic system in ecochemical assessment of industrial soil. In Proc.1st Inter. Conf. "Soils of Urban, Industrial, Traffic and Mining Areas" (SUITMA). Essen, Germany 2000, vol.1; 189-193
• 3. DALCZAK-CALIKOWSKA K. Jura środkowa i górna. Przewodnik LV Zjazdu PTGeol Szczecin 1983, 107-114
• 4. GAWEŁ A., MUSZYŃSKI M.: Tablice do identyfikacji minerałów metodą rentgenograficzną. Wyd. AGH Kraków 1992
• 5. GÓRSKA M.: Eratyki skandynawskie - metodyka i interpretacja. W: "Badania cech teksturalnych osadów czwartorzędowych i wybrane metody oznaczania ich wieku". Wyd. Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin, Warszawa 2007; 75-82
• 6. GÓRSKA-ZABIELSKA M., PISARSKA-JAMROŻY M.: Zróżnicowanie petrograficzne plejstoceńskich osadów Pojezierza Myśliborskiego na przykładzie żwirów z Chełma Górnego i Cedyni. Przegląd Geologiczny, vol. 56, nr 4, 2008, 317-321
• 7. IZYDORCZYK H.: Kopalnia Sieniawa: ekonomia i ekologia. Węgiel brunatny, vol. 60, nr 3, poz. 3, 2007
• 8. JCPDS.: International Centre for Diffraction Data (ICDD) for PCPDFWIN v.1.30, 1997
• 9. JAŚKOWIAK-SCHOENEICHOWA M., RACZYŃSKA A.: Rozwój sedymentacji osadów kredowych na obszarze Szczecin-Kołobrzeg. Przewodnik LV Zjazdu PTGeol Szczecin 1983, 115-131
• 10. KONDRACKI J.: Geografia fizyczna Polski. PWN Warszawa 2002
• 11. LINDNER L.,DZIERŻEK J., LAMPIARSKI Z., MARKS L., NITYCHO-RUK J.: Zarys stratygrafii czwartorzędu Polski; główne poziomy osadów glacjalnych i interglacjalnych oraz ich rozprzestrzenienie. Przegląd Geologiczny, vol. 43, nr 7, 586-591; 1995
• 12. LINDNER L., MARKS L.: Zarys paleogeomorfologii obszaru Polski podczas zlodowaceń skandynawskich. Przegląd Geologiczny, vol. 43, nr 7, 591-594; 1995
• 13. ŁYDKA K.: Petrologia skal osadowych. Wyd. Geol. Warszawa 1985
• 14. PDF-4.: International Centre for Diffraction Data (ICDD) for PCPDFWIN v.2.1., 2010
• 15. Sieniawa Online - serwis internetowy Kopalni Węgla Brunatnego "Sieniawa" Sp. z o.o.; http://www.sieniawa.com/index.php?option=com_content& task=view&id=3&Itemid=9
• 16. STANKOWSKI W.: Wstęp do geologii kenozoiku. Wyd. Nauk. UAM Poznań 1996