Kompleksowe zagospodarowanie odpadowych surowców chalcedonitowych z osadników kopalni Inowłódz w ochronie środowiska oraz w przemyśle materiałów budowlanych

• Autorzy: Kosk I.

Warianty tytułu

EN

Complex management of chalcedonite waste fractions from Inowłódz mine clarifiers in environment prevention and in building material industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odpadowe frakcje chalcedonitowe powstają podczas przeróbki chalcedonitów ze złoża Teofilów (z okolic Tomaszowa Mazowieckiego) na kruszywa filtracyjne do oczyszczania wody. W ostatnich latach opracowano kierunki ich wykorzystania w różnych technologiach. Skład chemiczny i właściwości tworzywa perlitopodobnego wytworzonego w Oddziale Mineralnych Materiałów Budowlanych w Krakowie (Instytutu Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych) oraz naturalnego perlitu (wykorzystywanego w przemyśle) są zbliżone. Naturalny perlit jest dobrym materiałem izolacyjnym i filtracyjnym. Złoża naturalnych perlitów w Polsce nie występują. Odpadowe frakcje chalcedonitowe z osadników w Inowłodzu można wykorzystać jako alternatywne krzemonośne lub glinokrzemianowe surowce w przemyśle materiałów budowlanych. Ich parametry technologiczne są lepsze niż alternatywnie testowanych antropogenicznych surowców ilastych i zwykłych piasków budowlanych.

EN

The chalcedonite wastes were made during production of chalcedonite flushing crushed stones for water purification fromTeofilów deposit (from neighbourhood Tomaszów Mazowiecki). Last years the directions of new application the chalcedonite waste fractions in the various technologies have been elaborated. The chemical and physical properties of perlite-like material manufacturing in Mineral Building Branch in Krakow (of Institute Glass, Ceramics, Refractory and Construction Materials) and natural perlite (using in industry) were similar. Natural perlite is good material for filtration and insulating processes. In Poland natural perlite deposits doesn't occur. Chalcedonite waste fractions from clarifiers in Inowłódz like alternative siliceous and aluminosilicate raw materials for building materials industry might be applied. Theirs technological parameters for clinker manufacturing were better than alternatively testing anthropogenic clays and common building sands.

Słowa kluczowe

PL

frakcje odpadowe; frakcje chalcedonitowe; osadniki; tworzywo perlitopodobne; filtracja; ochrona środowiska; przemysł cementowy; surowce alternatywne; surowce krzemonośne; surowce glinokrzemianowe

EN

clarifiers; chalcedonite waste fractions; perlite-like material; filtration; environment prevention; building materials industry; alternative raw materials; siliceous raw materials; aluminosilicate raw materials

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 26, z. 1
• Strony: 5--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kosk I.

• Instytut Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych w Warszawie, Oddział Mineralnych Materiałów Budowlanych w Krakowie, Kraków,

Bibliografia

• Blais R., Musikas N., Triedrez H., 1971 - Nouvelle Méthode de détermination kinétique de l'aptitude á la cussion d'un cru de cimenterie. Rev. Mater. Constr. No. 674-675, p. 287-295.
• Biuletyn Urzędu Patentowego nr 14/354/1957 - Masa ceramiczna zwłaszcza do produkcji płytek okładzinowych; Warszawa 1987.
• Chmielecki W., 1986 - Wykorzystanie odpadów chalcedonitowych do produkcji płytek okładzinowych. Materiały Budowlane T. 15, nr 6.
• Drożdż M., 1970 -Wyroby krzemionkowe wysokiej jakości wytwarzane z nowych surowców krajowych. Praca doktorska AGH.
• Fundal E., 1989 - The burnability of cement raw mixes. World Cement Technology 7-8, p. 195-204.
• Garbacik A., 2005a - Badanie spiekalności 9 surowców. Praca IMMB Kraków.
• Garbacik A., 2005b - Określenie przydatności chalcedonitu "Mikrosil" jako surowca krzemonośnego do produkcji klinkieru portlandzkiego w Cementowni "Rudniki" Praca IMMB Kraków.
• Kosk I., Pabis J., Tchórzewska D., 1991 - Analiza własności surowcowej chalcedonitu w oparciu o jego skład petrograficzny i chemiczny celem wykorzystania w różnych technologiach produkcji. Praca IMMB Kraków.
• Kosk I., Pabis J., Tchórzewska D., 1995 - Ocena jakościowo-ilościowa poszczególnych odmian surowców krzemionkowych występujących w złożu "Teofilów" i produktów jego przeróbki - Punkt I-1 Projektu celowego nr 7 7668 C/ 1969, IMMB Kraków.
• Kosk I., Pabis J., Tchórzewska D., 1997 - Rozpoznanie możliwości wykorzystania chalcedonitu jako dodatku surowca krzemonośnego do produkcji cementu. Praca IMMB Kraków.
• Kosk I., Ratajczak T., 2000 - Kompleksowe wykorzystanie chalcedonitów z Teofilowa szansą ograniczenia szkodliwego oddziaływania ich eksploatacji i przeróbki na środowisko naturalne. Mat. X Konferencji pt. Dekada w gospodarce surowcami mineralnymi i jej oblicze u progu XXI wieku. Męchocice-Ameliówka 14-16.11.2000, s. 113-131.
• Kosk I., 2000 - Tworzywo perlitowe. Patent RP 346448.
• Kosk I., 2002 - Niekonwencjonalne technologie przetwarzania i nowe zastosowania niektórych surowców mineralnych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi T. 18, z. 1, s. 5-24.
• Kosk I., 2003 - Ocena zdolności filtracyjnej chalcedonitu ze złoża "Teofilów" w porównaniu z właściwościami innych sorbentów stosowanych w oczyszczaniu wody pitnej oraz w procesach filtracji w przemyśle chemicznym. Praca IMMB.
• Kosk I., Sarnecki J., 2004 - Nowy materiał filtracyjny - chalcedonit ze złoża "Teofilów" w Inowłodzu. Forum Eksploatatora, kwartalnik nr 1.
• Kosk I., 2004 - Opracowanie zmodyfikowanej receptury tworzywa perlitowego z wykorzystaniem frakcji odpadowych chalcedonitów - Część I i II. Praca IMMB.
• Kosk I., 2005 - Kompleksowe zagospodarowanie surowców chalcedonitowych ze złoża "Inowłódz" w przemyśle materiałów budowlanych. Praca statutowa IMMB 2005.
• Kosk I., 2007 - Identyfikacja składu mineralnego i wstępna ocena przydatności odpadów chalcedonitowych. Praca IMMB 2007.
• Kosk I., 2008 - Wpływ zróżnicowania chalcedonitów ze złoża "Teofilów" nad Pilicą na ich walory surowcowe. Rozprawa doktorska, Uniwersytet Śląski.
• Ministerstwo Środowiska, 2004 - Priorytetowe kierunki badań geologicznych dla ochrony środowiska z uwzględnieniem prac zamawianych przez Ministra Środowiska na lata 2004-2010; Opracowanie Ministerstwa Środowiska Warszawa 01.2004 .
• Murata K.J. ,Norman M.B.II., 1976 - An index of crystallinity for quartz.Amer. Jour. Sci. 276, 1120-1130.
• Neville A.M., 2000 -Właściwości betonu; Polski Cement Sp.zo.o wyd. IV.
• Opis patentowy 133244 - Sposób wytwarzania ceramicznego tworzywa krzemianowego; Warszawa 1986.
• Opis patentowy 166564 - Materiał filtracyjny - Warszawa 1995.
• Pawłowski S., 1957 - Przydatność krajowych surowców krzemionkowych dla przemysłu materiałów ogniotrwałych. Przegląd Geologiczny nr 9.
• Pawłowski S., Tokarski Z., 1959 - Wyroby krzemionkowe ze skały chalcedonitowej z okolic Tomaszowa Mazowieckiego. Materiały Ogniotrwałe R 11.
• Penkala B., 1984 - Stosowanie kruszyw naturalnych w budownictwie. Przegląd Geologiczny nr 10.
• Puff Z., Dziubak C., Jehn-Olszewski R., 1997 - Zastosowanie mułku chalcedonitowego do wytwarzania ceramiki budowlanej; Prace Komisji Nauk Ceramicznych Ceramika nr 54 Polski Biuletyn Ceramiczny nr 16, s. 325-330.
• Raport Końcowy (1997) Projekt celowy nr 7 7668 C/ 1969 Kompleksowe zagospodarowanie i racjonalne wykorzystanie surowca ze złoża "Teofilów" ze szczególnym uwzględnieniem ochrony środowiska. IMMB Kraków.
• Ratajczak T.,Wyszomirski P., 1991 - Charakterystyka mineralogiczno-surowcowa chalcedonitów spongiolitowych z Teofilowa n. Pilicą. Gospodarka Surowcami Mineralnymi T. 7, z. 1.
• Sałaciński R., Puff Z., 2003 - Technologia otrzymywania syntetycznego wollastonitu z kopalin towarzyszących i odpadowych ze złóż regionu piotrkowskiego. Górnictwo Odkrywkowe nr 6, s. 30-34.
• Tchórzewska D., Nieć M., Pabis J., Kosk I., 2001 - Nowe zastosowanie chalcedonitu jako sorbentu w procesie oczyszczania wód. Przegląd Geologiczny Vol. 49, s. 303-306.