Wstępna geologiczna analiza struktur do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa

• Autorzy: Tarkowski R. , Marek S. , Uliasz-Misiak B.

Warianty tytułu

EN

Preliminary geological analysis of structures to store CO2 within the Bełchatów area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki wstępnej analizy geologicznej struktur w mezozoicznych solankowych poziomach (dolnej kredy, dolnej jury oraz dolnego i górnego triasu) Niżu Polskiego do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa. Na podstawie kryteriów przedstawionych w "Best pratice for the storage of CO2 in saline aquifers" z modyfikacjami autorów wskazano 6 struktur w 5 lokalizacjach (antyklina Jeżowa, rów Kliczkowa, antyklina Lutomierska, antyklina Tuszyna i antyklina Zaosia). Przedmiotem analizy była: pojemność składowania CO2, głębokość poziomu zbiornikowego, jego miąższość efektywna, porowatość, przepuszczalność, mineralizacja, obecność uskoków oraz miąższość skał nadkładu. Przyjęto, że odległość struktury geologicznej od elektrowni w Bełchatowie nie przekroczy 80 km, a minimalną pojemność struktury założono na poziomie 60 Mt. Obliczeń pojemności wolumetrycznej struktur dokonano w ujednoliconej metodyce przyjętej w projekcie EU GeoCapacity. Wytypowane i wstępnie scharakteryzowane struktury spełniają w różnym stopniu kryteria miejsc składowania dwutlenku węgla. Mogą one stanowić podstawę wyboru najlepszych i najodpowiedniejszych z nich dla szczegółowego rozpoznania możliwości geologicznego składowania dwutlenku węgla dla elektrowni Bełchatów.

EN

Results of a preliminary geological analysis on CO2 storage suitability of geological structures of Mesozoic brine aquifers [Lower Cretaceous, Lower Jurassic, Lower and Upper Triassic] of the Polish Lowlands at the Bełchatów area were presented. According to criteria given in the "Best practice for the storage of CO2 in saline aquifers", with some authors' alterations, six structures in five locations were defined [the Jeżów anticline, the Kliczków trough, the Lutomierska anticline, the Tuszyn anticline, the Zaosie anticline]. Analysis covered: CO2 storage capacity, reservoir depth, its effective thickness, porosity, permeability, mineralization, fault occurrence, overburden thickness. It was assumed that the distance between geological structure and the Bełchatów Power Plant is less or equal to 80 km, while the minimum structure's capacity was assumed at 60 Mt. Calculations of volumetric capacity of structures were performed according to the unified methodology accepted at the GeoCapacity EU Project. Selected and preliminarily defined structures meet to a certain degree criteria of carbon dioxide storage locations. They might form base to select the best and the most suitable of them to recognize in detail geological carbon dioxide storage possibilities for the Bełchatów power plant.

Słowa kluczowe

PL

składowanie CO2; struktura geologiczna; poziomy wodonośne; Polska

EN

CO2 storage; geological structure; aquifer; Poland

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2009
• Tom: T. 25, z. 2
• Strony: 37--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Tarkowski R.

autor

Marek S.

autor

Uliasz-Misiak B.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• Bachu S., Adams J.J., 2003 - Sequestration of CO2 in geological media in response to climate change: Capacity of deep saline aquifers to sequester CO2 in solution. Energy Conversion and Management, 44 (20), s. 3151-3175.
• Best practice for the storage of CO2 in saline aquifers. Observations and guidelines from the SACS and CO2STORE projects. Red. Chadwick A., Arts R., Bernstone C., May F., Thibeau S., Zweigel P., 2006. http://www.ngu.no/FileArchive/91/CO2STORE_BPM_final_small.pdf (wrzesień 2006), 289 s.
• Bojarski L. (red.), 1996 - Atlas geochemiczny i hydrochemiczny paleozozoiku i mezozoiku oraz ascensyjnego zasolenia wód podziemnych na Niżu Polskim, 1:1 000 000. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa.
• Dadlez R., 2001 - Przekroje geologiczne przez bruzdę śródpolską. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• Marek S., Pajchlowa M. (red.), 1997 - Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego 153, s. 452.
• Span P., Wagner W., 1996 - A new equation of state for carbon dioxide covering the fluid region from the triple-point temperature to 1100 K at pressures up to 800 MPa. Journal of Chemical Reference Data, 25 (6), s. 1509-1596.
• Tarkowski R., 2005 - Geologiczna sekwestracja CO2. Studia, Rozprawy, Monografie, 132. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, 106 s.
• Tarkowski R., 2008 - CO2 storage capacity of geological structures located within Polish Lowland's Mesozoic formations. Gosp. Sur. Min. t. 24, z. 4/1, s. 101-111.
• Tarkowski R., Uliasz-Misiak B., 2005 - Struktury geologiczne (poziomy wodonośne i złoża węglowodorów) dla podziemnego składowania CO2 w Polsce. [W:] Podziemne składowanie CO2 w Polsce w głębokich strukturach geologicznych (ropo-, gazo- i wodonośnych). R. Tarkowski (red.), Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków, s. 69-111.
• Tarkowski R., Uliasz-Misiak B., 2006 - Possibilities of CO2 sequestration by storage in geological media of major deep aquifers in Poland. Chemical Engineering Research and Design vol. 84, Issue: A9 Carbon Capture and Storage, s. 776-780.
• Uliasz-Misiak B., 2007 - Polish hydrocarbon deposits usable for underground CO2 storage. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 23 (4), s. 111-120.
• Uliasz-Misiak B., 2008 - Pojemność podziemnego składowania CO2 dla wybranych mezozoicznych poziomów wodonośnych oraz złóż węglowodorów w Polsce. Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków.
• Wójcicki A., 2009 - Potencjał geologicznego składowania CO2 w głębokich, nieeksploatowanych pokładach węgla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Przegląd Geologiczny 57/2, s. 138-143.