Struktura zmienności zawartości fosforu w eksploatowanych pokładach węgla kamiennego KWK Pniówek

• Autorzy: Morga R.

Warianty tytułu

EN

Structure of variability of phosphorous content in exploited seams of bituminous coal in the Pniówek mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W badanych pokładach występuje węgiel o stosunkowo wysokiej, niekorzystnej przy produkcji koksu, zawartości fosforu (Pa). Najlepszymi parametrami odznacza się węgiel występujący w pokładach 357/1, 360/1 i 401/1. Stwierdzono, że zawartość fosforu zmienia się w szerokim zakresie od 0,006 do 0,220%, przy średniej wartości od 0,051 do 0,079%. Oszacowania przeprowadzone metodą krigingu, dają wyniki różniące się od tych wartości maksymalnie o 0,006% (pokład 403/1). Zmienność zawartości fosforu w badanych pokładach określono jako dużą, a jedynie w przypadku najsłabiej rozpoznanego pokładu 404/2 – jako przeciętną. Struktura zmienności zawartości fosforu wykazuje dwojaki charakter. Pierwszą grupę stanowią pokłady, w przypadku których semiwariogramy uśrednione aproksymowano modelem liniowym, sferycznym lub też złożeniem modelu sferycznego i Gaussa (pokłady 357/1, 360/1, 361, 401/1 i 403/1). Drugą grupę stanowią pokłady, dla których semiwariogram uśredniony przybliżono modelem losowym (pokład 363 i 404/2).

EN

Coal characterized by relatively high phosphorous content (Pa) occurs in the examined seams, which is disadvantageous during coke production. The best properties has coal in seams 357/1, 360/1 and 401/1. Phosphorous content changes in a broad range from 0.006 to 0.220%, with the mean value from 0.051 to 0.079%. Evaluation made with the use of kriging gave results differing from these values by 0.006%, at highest (seam 403/1). Variability of phosphorous content in the examined seams was determined as high, and only in the case of the most weakly recognized seam (404/2) it was determined as average. Variability structure shows twofold character. The first group comprises seams, in the case of which semi-variograms were approximated by linear, spherical or sum of spherical and Gaussian model (seams 357/1, 360/1, 361, 401/1 and 403/1). The second group consists of seams, in the case of which semi-variograms were approximated by single nugget effect model (seams 363 and 404/2).

Słowa kluczowe

PL

węgiel kamienny; fosfor; geostatystyka

EN

bituminous coal; phosphorous; geostatistics

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2007
• Tom: T. 23, z. 1
• Strony: 29--48
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Morga R.

• Politechnika Śląska, Wydział Górnictwa i Geologii, Instytut Geologii Stosowanej, Gliwice

Bibliografia

• Batorek-Giesa N., Sobolewski A., Gładych-Winnicka G., 2001 - Analiza porównawcza metod oznaczania zawartości fosforu w węglach i koksach. Karbo 2, 61-65.
• Burger K., Gabzdyl W., Ryszka J., 1997 - Phosphorus concentration in limnic deposits of Silesian Formation (Upper Carboniferous) in the Upper Silesian Coal Basin. Prace PIG CLVII, część 2, 313-317.
• Dolik M., Kokesz Z., Nieć M., 1988 - Sens i bezsens map izolinii. Mat. Sem. nt.: Metodyka rozpoznawania i dokumentowania złóż kopalin stałych. Karpacz, Wyd. AGH, 216-219.
• Dzedzej C., Mikrut J., 1986 - Geostatystyka - przegląd zastosowań w górnictwie. Przegl. Górn. 9, 274-277.
• Dzedzej C., Kotulski L., 1990 - Geostatystyczna analiza zmienności parametrów jakościowych węgla i grubości pokładu 405 w kopalni "Staszic". Prace GIG, III Konf. nt.: Postęp naukowy i techniczny w geologii górniczej węgla kamiennego, 37-53.
• Jarno L., 2001 - Zabezpieczenie polskiego koksownictwa w węgiel koksowy ze szczególnym uwzględnieniem podaży z JSW S.A. Karbo 2, 48-52.
• Kokesz Z., Mucha J., 1987 - Prognozowanie wartości parametrów złóż węgla metodą krigingu w warunkach LZW. Zesz. Nauk. Pol. Śl., s. Górnictwo, z. 155, 91-106.
• Kokesz Z., 1990 - Struktura zmienności parametrów wybranych pokładów węgla z KWK "Kazimierz-Juliusz". Gosp. Sur. Min. t. 6, z. 1, 98-109.
• Kokesz Z., Nieć M., 1992 - Metody geostatystyczne w rozpoznawaniu i dokumentowaniu złóż oraz w ochronie środowiska. Studia i Rozprawy z. 19, CPPGSMiE PAN, Kraków.
• Kokesz Z., 2000 - Efektywność stosowania metody krigingu w szacowaniu zasobów złóż. Górn. Odkr. T. XLII nr 3-4, 77-93.
• Kokesz Z., 2003 - Kriging i jego efektywność w obliczaniu zasobów złóż. Gosp. Sur. Min. 19/1, 35-55.
• Kuhl J., Dąbek H., 1961 - O chlorze i fosforze w węglach kamiennych Górnego Śląska. Przegl. Górn. 9, s. 443-446.
• Kurdziel K., Kosewska M., 2001 - Wpływ jakości koksu na techniczne i ekonomiczne wskaźniki produkc ji surówki żelaza w Hucie im. T. Sendzimira S.A. Karbo 2, 57-60.
• Mahony B., Moulston I., Wilkinson H.C., 1981 - Study of the relationship between the phosphorus content of coal and coke. Fuel 60, 355-358.
• Michalik A., Bronny M., 2001 - Parametry jakościowe koksu spełniające wymagania procesu wielkopiecowego, a właściwości dostępnej bazy węglowej. Karbo 2, 53-56.
• Mucha J., Kokesz Z., 1986 - Zastosowanie geostatystyki i krigingu w ustalaniu zasobów węgla kamiennego i prognozowaniu zasobów złoża. Zesz. Nauk. Pol. Śl., s. Górnictwo, z. 149, 107-120.
• Mucha J., 1994 - Metody geostatystyczne w dokumentowaniu złóż. AGH, Kraków.
• Mucha J., 2002 - Struktura zmienności zawartości Zn i Pb w śląsko-krakowskich złożach rud Zn-Pb. Studia, Rozprawy i Monografie 108. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• Mucha J., Stala-Szlugaj K., 2002 - Struktura zróżnicowania i dokładność szacowania zawartości Pb i Zn w złożu Cu-Ag Lubin. Gosp. Sur. Min. T. 18, z. 3, 29-51.
• Nieć M., Kokesz Z., Dolik M., 1989 - Zastosowanie metod geostatystycznych w badaniu złóż kruszywa naturalnego. Przegl. Geol. 12, 592-600.
• Rożkowska A., Parzentny H., 1990 - Zawartość fosforu w węglach kamiennych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Kwart. Geol. 34/4, 611- 622.
• Ściążko M., 2001 - Aktualne tendencje na światowym rynku koksu. Karbo 2, 38-42.
• Watson W., Ruppert L., Bragg L., Tewalt S., 2001 - A geostatistical approach to predicting sulfur content in the Pittsburgh coal bed. Int. Journal of Coal Geol. 48, 1-22.