Zmienność mineralogiczna i petrograficzna piaskowców Beskidów Zachodnich pomiędzy pasmem Stożka i Czantorii w Beskidzie Śląskim a Jaworzyną Krynicką w Beskidzie Sądeckim

• Autorzy: Panek E. , Pawlikowski M.

Warianty tytułu

EN

Mineralogical and petrographic variability of sandstones from Western Beskidy Mts. between Stożek and Czantoria mountain range in Silesian Beskid and Jaworzyna Krynicka in Sądecki Beskid

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było rozpoznanie składu mineralnego piaskowców karpackich z sześciu odkrywek, zlokalizowanych pomiędzy przełęczą Kubalonka w Beskidzie Śląskim a doliną Czarnego Potoku w paśmie Jaworzyny Krynickiej w Beskidzie Sądeckim, w aspekcie ustalenia składu petrograficznego obszarów źródłowych z których te piaskowce powstały. Próbki pobrane ze zlokalizowanych w Beskidzie Śląskim profili nr I i II reprezentowały piaskowce istebniańskie. Pozostałe cztery stanowiska, usytowane w Beskidzie Żywieckim, Gorcach oraz Beskidzie Sądeckim, reprezentowały piaskowce magurskie. W każdym profilu pobrano trzy fragmenty skał z poziomu BC. Wykonano analizę mineralogiczną materiału. Piaskowce zawierają w zmiennych ilościach: kwarc, skalenie potasowe, plagioklazy, muskowit, biotyt, węglany, glaukonit, minerały ciężkie, okruchy skał osadowych, magmowych i metamorficznych, substancję organiczną oraz spoiwo. Różnice w udziale poszczególnych składników występują w obrębie tego samego profilu oraz pomiędzy profilami. Piaskowce istebniańskie średnio zawierają większe ilości okruchów skał metamorficznych i osadowych niż piaskowce magurskie. Piaskowce magurskie charakteryzują się natomiast wyższym udziałem kwarcu.

EN

The aim of the study was to determine mineralogical composition of carpathian sandstones in order to define petrographic composition of the source material areas. The mineralogical composition of the carpathian flysh sandstones collected in six sampling sites was established. The samples collected in the profiles no I and II in Beskid Śląski represent istebniańskie sandstones. The other four sampling sites were located in Beskid Żywiecki, Gorce and Beskid Sądecki and represent magurskie sandstones. Tree samples of rock material were collected in reach sampling profile from the BC horizon. The sandstones contain various amounts of quartz, potassium feldsarps, plagioclase, fragments of sedimentary, magmatic and metamorphic rocks, muscovite, biotite, carbonates, glauconite, heavy minerals, organic matter and binder. There are considerable differences in mineral composition of the sandstone samples taken from six profiles as well as from the same profile. The istebniańskie sandstones contain average higher amounts of metamorphic and sedimentary rocks than the magurskie sandstones. On the contrary, the magurskie sandstones contain higher amounts of quartz.

Słowa kluczowe

PL

flisz karpacki; piaskowce magurskie i istebniańskie; skład mineralny; kwarc; okruchy skał osadowych, magmowych i metamorficznych; spoiwo; zróżnicowanie przestrzenne; Beskidy Zachodnie

EN

Carpathian flysch; Magura and Istebna sandstones; mineralogical composition; quartz; sedimentary; metamorphic and magmatic rocks; binder; spatial variability; Western Beskidy Mts.

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2001
• Tom: T. 17, z. 3
• Strony: 53--71
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Panek E.

autor

Pawlikowski M.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków