Forest communities in the Kuźnica Warężyńska sand-pit

• Autorzy: Kompała-Bąba A. , Błońska A. , Bąba W.

Warianty tytułu

PL

Zespoły leśne piaskowni Kuźnica Warężyńska

• Konferencja: Ochrona i rekultywacja terenów dorzecza Odry (3 ; 24-25.06.2004 ; Zielona Góra ; Polska)
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The forest communities, which developed on the reclaimed areas of the Kuźnica Warężyńska sand-pit (Silesian Upland), approximate in reference to floristic composition Querco roboris-Pinetum. It occurs from 14 to 45 species in patches. The participation of character species of the Vaccinio-Piceetea class is relatively low and species from other phytosociological units such as Molinio-Arrhenatheretea class appear more frequently and abundantly. The phytocoenoses show significant differentiation which reflects moisture and trophic conditions, so two subassociations were distinguished: wet Querco roboris-Pinetum molinietosum, which is distinguished by wet meadow species, peat-bog plants and rush species and drier Querco roboris-Pinetum typicum with the participation of psammophilous species of the Koelerio-Corynephoretea class. The method [Krzaklewski, 1999], including in reclamation works plant communities, which develop during natural succession, increases success for re-establishment of self-regulating ecosystems and let create mosaic of plant communities, sometimes very interesting from the scientific point of view and valuable for biodiversity conservation.

PL

Fitocenozy leśne, które wykształciły się na objętych rekultywacją obszarach piaskowni Kuźnica Warężyńska (Wyżyna Śląska) są zbliżone pod względem fitosocjologicznym do boru mieszanego Querco roboris-Pinetum. Poszczególne płaty buduje od 14 do 45 gatunków. Udział gatunków charakterystycznych klasy Vaccinio-Piceetea jest stosunkowo niewielki, natomiast większe znaczenie mają gatunki przechodzące z innych klas zbiorowisk roślinnych. Płaty wykazują zróżnicowanie odzwierciedlające panujące warunki wilgotnościowe i troficzne, dzięki czemu możliwe było wydzielenie na tym terenie dwóch podzespołów: wilgotnego Querco roboris-Pinetum molinietosum, którego fitocenozy wyróżniają gatunki wilgotnych łąk, torfowisk czy też zbiorowisk szuwarowych oraz suchszego z udziałem gatunków psammofilnych z klasy Koelerio-Corynephoretea. Zastosowana na tym terenie obok całkowitego zalesiania, metoda sukcesji kierowanej [Krzaklewski i in. 1999], włączająca do procesu rekultywacji, zbiorowiska pochodzące z naturalnej sukcesji zwiększa szanse na odtworzenie się w pełni funkcjonalnych ekosystemów oraz pozwala na wytworzenie mozaiki zbiorowisk roślinnych często interesujących i wartościowych z punktu widzenia ochrony bioróżnorodności.

Słowa kluczowe

EN

sandpits; ecological reclamation; spontaneous succession; forest communities; numerical methods

PL

piaskownie; rekultywacja; metoda sukcesji kierowanej; zbiorowiska leśne; metody numeryczne

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
• Rocznik: 2004
• Tom: nr 131(12)
• Strony: 197--204
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kompała-Bąba A.

• Departament of Geobotany and Nature Protection, University of Silesia

autor

Błońska A.

• Departament of Geobotany and Nature Protection, University of Silesia

autor

Bąba W.

• Institute of Nature Conservation, Polish Academy of Science

Bibliografia

• [1] APARTA M., 1984: Wpływ eksploatacji piasku podsadzkowego na środowisko geograficzne doliny Czarnej Przemszy. Geographia et Dissertationes 8, 35-47.
• [2] BĄBA W., KOMPAŁA A., BŁOŃSKA A., 2003: The spontaneous vegetation or the sand-pits (in press).
• [3] DZWONKO Z., LOSTER S., 1990: Vegetation differentiation and secondary succession on a limestone hill in southern Poland. Journal of Vegetation Science 1, 615-622.
• [4] GAUCHA. G., 1986: Multivariate analysis in community ecology. 298 pp. Cambridge Univ. Press, Cambridge.
• [5] GILEWSKA S., 1963: Rzeźba progu środkowotriasowego w okolicy Sędzina. Prace Geogr. IG PAN, 44, PWN, Warszawa.
• [6] GRESZTA J., SKAWINA T., 1965: Fundamentals of classification of stowing sand mining workings for reclamation purposes. Symposium on the reclamation or post-industrial lands. Polish Academy o f Sciences. Bullelin 5, 87-94.
• [7] JONGMAN R. H. G., TER BRAAK C.J.F. & VAN TONGEREN O.F.R., 1995: Data analysis in community and landscape ecology. Pudoc, Wageningen.
• [8] KRZAKLEWSKI W., BARSZCZ J., WĘŻYK P., MAŁEK S., PAJĄK M., 1999: Prognoza kształtowania się potencjalnych siedlisk leśnych na obszarze wyrobiska górniczego Kopalni Piasku "Kuźnica Warężyńska" S.A. w Dąbrowie Górniczej na obszarze Nadleśnictwa Siewierz, p. 31. Międzynarodowa Konferencja Naukowa Górnictwo Odkrywkowe - Środowisko - Rekultywacja ze szczególnym uwzględnieniem KWB"Bełchatów". Cz. 1. p. 33.
• [9] KRZAKLEWSKI W., 1999: Metoda rekultywacji leśnej starych wyrobisk popiaskowych z wykorzystaniem wtórnych fitocenoz. Cz. l. Ibid. 33.
• [10] KRZAKLEWSKI W. (kier. zesp.), 2000: Projekt techniczny rekultywacji leśnej części wyrobiska górniczego Kopalni Piasku "Kuźnica Warężyńska" S. A., Kraków.
• [11] KRZAKLEWSKI W., 2001: Rekultywacja obszarów pogórniczych i poprzemysłowych (II). Aura 10, 13-15.
• [12] MATUSZKJEWICZ J. M., 2002: Zespoły leśne Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, pp. 358.
• [13] Ochrona Środowiska 2003 : Informacje i opracowania statystyczne. Główny Urząd Statystyczny. Warszawa.
• [14] PAPRZYCKI E., JAROMIN L., 1956: Podsumowanie wyników badania prób zalesienia piaskowni. Kom. dla spraw GOP-u, PAN Biul. 1, 7-48.
• [15] POLAK T., STANIEK F., 1966: Występowanie złóż piasku podsadzkowego w rejonie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego rola w polskim górnictwie. Zeszyty Naukowe Akademii Górniczo-Hutniczej 139, 325-333.