Przemiany roślinności doliny Wieprza w Roztoczańskim Parku Narodowym

• Autorzy: Lorens B.

Warianty tytułu

EN

Changes of vegetation of Wieprz river valley in Roztocze National Park

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca dotyczy oceny zmian jakie zaszły na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia w zbiorowiskach łąkowych występujących w dolinie rzeki Wieprz na obszarze Roztoczańskiego Parku Narodowego. W każdym z terminów (2002 oraz 2011 r.) wykonano mapy rozmieszczenia roślinności rzeczywistej oraz dokumentację w postaci 53 zdjęć fitosocjologicznych metodą Braun-Blanquet'a. Analiza obejmowała porównanie inwentarza oraz powierzchni fitocenoz poszczególnych zespołów roślinnych oraz ich spektrów synekologicznych. Roślinność badanego obszaru reprezentowała 13 zespołów oraz 2 zbiorowiska. Zmianie uległ inwentarz zbiorowisk; pojawiły się płaty pięciu nie występujących wcześniej zespołów, zanikły natomiast fitocenozy trzech. Nastąpiły zmiany wilgotności siedlisk, przy czym wyraźniejsza była tendencja do wtórnego zabagniania, co przejawiało się wzrostem udziału gatunków z klas Phragmitetea i Scheuchzerio-Caricetea nigrae. W dynamice zbiorowisk roślinnych obserwowano wszystkie procesy ekologiczne, przy czym najwyraźniej zaznaczały się fluktuacja oraz regeneracja. Ostatni z nich był spowodowany podjęciem zabiegów czynnej ochrony fitocenoz nieleśnych.

EN

The study concerns the evaluation of the changes that have taken place over the last decade in meadow plan communities occurring in the Wieprz River valley in Roztoczanski National Park. In each of the analised periods actual vegetation maps and the documentation in a form of 53 phytosociological relevés by the Braun-Blanquet method was prepared. The study included/covered the comparison of the inventory and each plant association's phytocenoses and/with their synecological spectrum. The vegetation of the study area was represented by 13 associations and 2 communities. The inventory of the communities has undergone a change; there have appeared patches of 5 associations not present earlier, whereas the phytocenoses of 3 associations have disappeared. There have been noted some changes in the humidity of the sites, at the same time the more prominent was a tendency for secondary turning into bog which was manifested by an increase in a share of species from Phragmitetea and Scheuchzerio- Caricetea nigrae classes. In the dynamics of the plant communities all the identified forms were observed, with most evident processes of fluctuation and regeneration. The latter was the result of an onset of an efforts to actively protect non-forest phytocenoses.

Słowa kluczowe

PL

roślinność nieleśna; tendencje dynamiczne; dolina Wieprza

EN

dynamic tendencies; nonforest vegetation; Wieprz River valley

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2012
• Tom: Nr 29
• Strony: 76--86
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Lorens B.

• Zakład Geobotaniki, Instytut Biologii i Biotechnologii, UMCS, ul. Akademicka 19, 20-033 Lublin,

Bibliografia

• 1. Bakker J.P. 1993. Nature management in Dutch grasslands. [W:] Haggar R., Peel S. (red.) Grasslands Management and Nature Conservation. Occasional Symposium of the British Grassland Society. 28: 115–124.
• 2. Barabasz B. 1997. Zmiany roślinności łąk w północnej części Puszczy Niepołomickiej w ciągu 30 lat. Studia Naturae. 43: 1–99.
• 3. Bator I. 2005. Stan obecny i przemiany zbiorowisk łąkowych okolic Mogilan (Pogórze Wielickie) w okresie 40 lat. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica. Suppl. 7, ss. 97.
• 4. Denisiuk M. 2008. Ochrona szaty roślinnej w aktualnej strukturze rezerwatów przyrody w Polsce. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody. Z. 3 (27): 107–133.
• 5. Faliński J. 1991. Procesy ekologiczne w zbiorowiskach leśnych. Phytocoenosis 3 (N.S.), Seminarium geobotanicum 1: 17–41.
• 6. Izdebski K., Czarnecka B., Grądziel T., Lorens B., Popiołek Z. 1992. Zbiorowiska roślinne Roztoczańskiego Parku Narodowego na tle warunków siedliskowych. Wyd. UMCS, Lublin: 206–242.
• 7. Izdebski K., Grądziel T., Lorens B. 2003. Ekosystemy nieleśne Roztoczańskiego Parku Narodowego w latach 2002–2003 i program ich ochrony. Roztoczański Park Narodowy, Zwierzyniec (mscr).
• 8. Kochanowska R., Matusiak R., Fudali E. 1996. Aspekty florystyczne mokradeł i łąk na Pomorzu Zachodnim oraz zagadnienia ich ochrony. Chrońmy Przyr. Ojcz. 52, 3: 74–81.
• 9. Kochanowska R., Gamrat R. 2006. Influence of utilization method on the stability of meadow communities. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 15, No. 5d: 193–195.
• 10. Kochanowska R. 2001. Problemy ochrony ginących zbiorowisk łąkowych na Pomorzu Zachodnim. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. z. 476: 409–414.
• 11. Kotańska M. 1995. Dynamika łąk wilgotnych w krajobrazie rolniczym. [W:] Mirek Z., Wójcicki J. (red.) Szata roślinna Polski w procesie przemian. Materiały konferencji i sympozjów 50 Zjazdu PTB, 1955: 197.
• 12. Kucharski L., Michalska-Hejduk D. 1994. Roślinność łąkowa i jej ochrona. Aura 8: 13–15.
• 13. Kucharski L. 1999. Szata roślinna łąk Polski Środkowej i jej zmiany w XX stuleciu. Łódź. Wyd. UŁ, ss. 168.
• 14. Michalska-Hejduk D. 2001. Stan obecny i kierunki zmian roślinności nieleśnej Kampinoskiego Parku Narodowego. Monographiae Botanicae, vol. 81, Łódź, ss. 134.
• 15. Michalska-Hejduk D., Kopeć D., Kucharski L., Kębłowska A., Otręba A., Kloss M., Dembek 2011. Roślinność terenów mokradłowych – stan zachowania i tendencje dynamiczne.[W:] Okruszko T., Mioduszewski W., Kucharski L. (red.). Ochrona i renaturyzacja ekosystemów mokradłowych Kampinoskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo SGGW, Warszawa: 119–141.
• 16. Matuszkiewicz W. 2008. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa, ss. 536.
• 17. Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. 1995. Vascular Plants of Poland a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Wyd. Inst. im. Szafera PAN, Kraków, ss. 265.
• 18. Pawłowski B. 1977. Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania. [W:]Szafer W., Zarzycki K. (red.). Szata roślinna Polski. T. 1. PWN, Warszawa: 237–268.