Wpływ składowisk odpadów komunalnych na jakość wód podziemnych i właściwości gleb

• Autorzy: Wiater J.

Warianty tytułu

EN

Influence of waste disposal sites on the ground water quality and soil properties

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań była ocena oddziaływania dwóch składowisk odpadów różniących się składem deponowanych odpadów na środowisko wód podziemnych i otaczających gleb. Badania przeprowadzono na dwóch składowiskach odbierających odpady po oddzieleniu substancji organicznej w Suwałkach i odpady mieszane w Czerwonym Borze (składowisko dla miasta Zambrów i okolicznych gmin). Ocenę stanu wód podziemnych w rejonie składowisk wykonano na podstawie wyników badań monitoringowych otrzymanych z obu zakładów utylizacji odpadów. Obejmuje on pomiar pH, przewodnictwa elektronicznego właściwego (PEW), ogólny węgiel organiczny (OWO), sumę wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) oraz zawartość metali ciężkich: cynk (Zn), miedź (Cu), ołów (Pb), kadm (Cd), chrom (Cr), rtęć (Hg).Próby glebowe zostały pobrane w 2009 r., kolejno z trzech miejsc, oddalonych od składowiska w odległości: w pobliżu składowiska, 50 m i 100 m za składowiskiem. Z każdego miejsca pobrano próbki z głębokości 0-20 cm, 20-30 cm, 30-50 cm.. W próbkach gleb oznaczono zawartość węgla, żelaza, manganu , ołowiu, cynku, miedzi, kadmu i niklu. Stwierdzono, że jakość wód podziemnych z piezometrów kontrolnych składowisk odpadów komunalnych zależała od rodzaju deponowanych odpadów. Wody z Czerwonego Boru zawierały więcej węgla i WWA niż wody z Suwałk, a w przypadku wartości przewodności elektrolitycznej było odwrotnie. Stężenie metali ciężkich w badanych wodach było niskie z wyjątkiem miedzi w wodach z Czerwonego Boru, w których stwierdzono wartość przekraczają normę klasy pierwszej. Nie udowodniono jednoznacznego wpływu składowisk odpadów na wzrost zawartości metali ciężkich w pobliskich glebach. Wyjątkiem była miedź w glebach z Suwałk w których stwierdzono podwyższoną jej zawartością. W glebach z Czerwonego Boru stwierdzono podwyższoną zawartość cynku. Przemieszczanie się metali w głąb gleby zależało głównie od jej odczynu i składu granulometrycznego gleb otaczających składowiska.Nowoczesne składowiska odpadów posiadające uszczelnienie w postaci geomembrany skutecznie ograniczają odpływ z nich odcieków do wód podziemnych i otaczających gleb. Dalsze działania w celu segregowania odpadów mogą wyeliminować negatywny wpływ składowisk odpadów na środowisko.

EN

The aim of conducted researches was the assessment of two waste disposal sites, which were differentiated by the composition of deposited wastes, on the environment of ground waters and soils properties. The researches were done on two waste dumping sites taking wastes after separating organic matter in Suwalki and mixed wastes in Red Forrest (wastes dumping site for the town of Zambrów and neighbouring districts). It covers the pH measurement, electrolytic conductivity, total organic carbon (TOC), WWA and the determination of heavy metals like zinc (Zn), copper (Cu), lead (Pb), cadmium (Cd), chromium (Cr) and mercury (Hg). The soil samples were taken in 2009, in three places situated near the waste disposal sites and later in the distance of: 50 m and 100 m behind the waste disposal sites. From every place there were taken samples in three depths of 0-20 cm, 20-30 cm, 30-50 cm. In soil samples there was determined the content of carbon, iron, manganese, lead, zinc, copper, cadmium and nickel. There was stated that the quality of ground waters from controlling piezometres of waste disposal sites was determined by the types of deposited wastes. Waters from Red Forrest had more carbon and WWA than waters from Suwalki, and in case of electrolytic conductivity the relation was the opposite. The concentration of heavy metals in analysed waters was low, except of copper in waters of Red Forrest, in which the value exceeded the norm of first class. There was not proved the evident influence of waste disposal sites on the increase of heavy metals content in neighbouring soils. The exception was copper in soils from Suwalki, in which its high content was observed. The migration of metals into the depth of soil depended mainly on its reaction and glanulometric composition of soils in the surrounding of waste disposal site. The modern waste disposal sites having cleavage in the form of geomembrane, effectively limit the outflow of wastes to the ground waters and neighbouring soils. Further actions which are taken in order to segregate wastes, can eliminate negative effect of waste disposal sites on the environment.

Słowa kluczowe

PL

składowisko odpadów; wody podziemne; jakość

EN

waste disposal site; ground waters; quality

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 26
• Strony: 133--146
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Wiater J.

• Katedra Technologii w Inżynierii i Ochronie Środowiska, Politechnika Białostocka

Bibliografia

• 1. Bilitewski B., Hardtle G., Klaus M. 2006. Podręcznik gospodarki odpadami, teoria i praktyka, Warszawa: Wydawnictwo Seidel - Przywecki Sp. Ss.200.
• 2. Gorlach E., Mazur T. (2002). Chemia rolna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, str. 105-109.
• 3. Jagiełło E. 2003. Zanieczyszczenia wód podziemnych przez składowisko odpadów komunalnych Swojczyce. Inżynieria Ekologiczna nr 9, str. 138-144.
• 4. Mocek A., Owczarzak w.2001. Wpływ składowiska odpadów w Czmoniu na przyległe grunty uprawne. Zesz. Prob.. Post. Nauk Roln. Z.477. 411-420.
• 5. Kabata - Pendias A., Pendias H. 1999. Biochemia pierwiastków śladowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 6. Pleczyński J. Odcieki wysypiskowe - zagrożeniem i zanieczyszczeniem wód podziemnych, Przegląd komunalny 1999, nr 7-8, str. 31-33.
• 7. Przydatek G., Łacheta S. (2003). Monitoring składu chemicznego gleb w rejonie składowiska odpadów komunalnych w Nowym Sączu-Zabłeczu, Materiały konf.nt. „Mikrozanieczyszczenia w środowisku człowieka". Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, str. 588-595.
• 8. Rosik - Dulewska C. (2008). Podstawy gospodarki odpadami, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, str. 9-25, 72-85, 331-336.
• 9. Rosik-Duleska C., Karwaczyńska U. (2001). Wpływ eksploatacji wysypiska na zmiany ilościowe i jakościowe metali ciężkich w profilach glebowych, Zesz. Probl. Post. Nauk Roln.z.476, str.259-268.
• 10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11.02.2004r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. (Dz. U. Nr 32, poz. 284).
• 11. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61, poz. 549 - tekst jednolity).
• 12. Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858).
• 13. Strączyńska., Strączyński S. 2000. Niektóre chemiczne właściwości gleb odłogowanych i użytkowanych rolniczo. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln.z.471. str 543-548.
• 14. Struk-Sokołowska J., Żebranowicz E., Wiater J. 2005. Wpływ składowisk odpadów na jakość wód podziemnych. Journal of Elementology. T.10.,nr 3.821-828.
• 15. Szymańska -Pulikowska A.2000. Zawartość metali ciężkich w środowisku glebowo-roślinnym wokół wysypiska odpadów komunalnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln.z.471. str.1175-1179.
• 16. Szymański K. (1999). Wpływ składowiska odpadów komunalnych na wody podziemne. III Międzynarodowe Forum Gospodarki Odpadami. Techniczne i społeczne aspekty gospodarki odpadami, Poznań, str. 425-444.
• 17. Tałałaj I.. (2008). Gospodarowanie odpadami komunalnymi, Białystok: Wydawnictwo Politechniki Białostockiej.
• 18. Tałałaj I.2003. Monitoring wód gruntowych wokół składowisk odpadów komunalnych w świetle przepisów polskich i Unii Europejskiej, Prawo i Środowisko 2003, nr 1, str. 118-123.
• 19. Terelak H., Motowicka - Terelak T., Stuczyński T., Pietruch C. (2000). Pierwiastki śladowe (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) w glebach użytków rolnych Polski, Warszawa: Inspekcja Ochrony Środowiska, str. 5-7, 16-50.
• 20. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz.U. 2001.62. poz. 628).