Foresight OGWK - Analiza innowacyjności technologii zagospodarowania odpadów pochodzących z górnictwa węgla kamiennego z zastosowaniem metody Delphi

• Autorzy: Baic I. , Witkowska-Kita B. , Lutyński A. , Blaschke W. , Kozioł W. , Piotrowski Z.

Warianty tytułu

EN

Foresight OGWK - innovativeness analysis of hard coal mining waste management technology with application of Delphi Method

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzona z zastosowaniem metody Delphi ocena innowacyjności technologii zagospodarowania odpadów pochodzących z górnictwa węgla kamiennego odzwierciedla hierarchizację postępowania z odpadami wynikająca z zapisów zawartych w ustawie o odpadach wydobywczych tzn. zapobieganie, minimalizację i gospodarcze wykorzystanie odpadów wydobywczych. Jako priorytetowy cel strategiczny eksperci wskazali "Pełne wykorzystanie odpadów wytwarzanych obecnie i w okresach wcześniej-szych przez górnictwo węgla kamiennego" podkreślając, że możliwość jego realizacji uzależniona jest od stworzenia odpowiednich mechanizmów prawnych i fiskalnych preferujących wykorzystanie surowców odpadowych. Oceniając hierarchię ważności kryteriów mających wpływ na innowacyjność technologii zagospodarowania odpadów z górnictwa węgla kamiennego eksperci uznali, że niezależnie od kierunków gospodarczego wykorzystania przedmiotowych odpadów, najistotniejszą rolę odgrywają kryterium ekonomiczne i kryterium techniczno -technologiczne. Dla kryterium ekonomicznego za czynniki najbardziej istotne uznano koszty wdrożenia i eksploatacji instalacji do przetwarzania odpadów wydobywczych natomiast dla kryterium techniczno-technologicznego - dostępność odpadów o wymaganych właściwościach jakościowych. Według ekspertów szanse rozwoju technologicznego w poszczególnych kierunkach gospodarczego wykorzystania odpadów z górnictwa węgla kamiennego wynikają głównie z dostępności przedmiotowych odpadów i konieczności minimalizacji skutków eksploatacji na po-wierzchni obszaru górniczego, zaś zagrożenia wynikają z konieczności budowy dodatkowej infrastruktury i brakiem środków finansowych. Eksperci stwierdzili również, że występuje pilna konieczność podjęcia prac naukowo-badawczych nad opracowaniem nowych innowacyjnych technologii wykorzystania odpadów z górnictwa węgla kamiennego oraz opracowanie wytycznych technicznych dla prac rekultywacyjnych z wykorzystaniem tych odpadów. Reasumując należy stwierdzić, że występuje pilna konieczność opracowania kompleksowego programu zagospodarowania odpadów pochodzących z górnictwa węgla kamiennego oraz stworzenia warunków prawnych i instytucjonalnych umożliwiających rozwój technologiczny branży wydobywczej i przetwórczej oraz instrumentarium finansowego wspierającego inicjatywy technologiczne w zakresie zagospodarowania odpadów z górnictwa węgla kamiennego.

EN

The main objective of the project "Foresight on priority and innovative technologies for handling hard coal mining waste" (Foresight OGWK) is to iden-tify leading technologies of mining waste management of strategic importance witch development will be a priority for Poland in the next 20 years and to provide scenarios of their development by applying systematic research method [1]. The fourth stage of the project realization was its core and dealt with conducting research with various methods to evaluate innovativeness of tech-nologies dealing with coal mining waste management and the influence of cer tain factors [2, 3, 5, 6]. One of the methods used for this research was the Del-phi method. It is based on structural research incorporating experience and knowledge of the research participants who are the experts in given areas. In the project, the Delphi method involves triple surveys, so that the results of previous survey were the source and basis for conducting the next one. In those surveys 170 experts have been involved, who represented hard coal mining, local administration and science sector [5]. In the Foresight OGWK Project, the survey included three thematic are-as: Part I Evaluation and prioritizing strategic and particular objectives of hard coal waste management, Part II Evaluation of technological issues of hard coal waste management, Part III Estimation of directions of research and development of hard coal waste management [5]. The evaluation of innovativeness of hard coal mining waste manage-ment technology with the Delphi method reflects the hierarchy of dealing with waste according to the Act of extractive waste meaning: preventing, minimizing and economic use of resources. As the prior goal, the experts indicated "Full usage of waste currently and previously produced by hard coal mining" under-lining that the possibility of reaching that goal depends on creating appropriate legal and fiscal mechanisms promoting the use of waste resources. Through the evaluation of the hierarchy in the importance of criteria in-fluencing the innovativeness of waste management technologies the experts recognized that regardless the economic use of the waste the most important is financial criterion and technical & technological one. According to the experts the chances of technological development in particular directions of economic use of the waste result mainly from the acces-sibility of the waste and the necessity of minimizing mining exploitation effects, on the other hand the problems may result from the necessity of creating additional infrastructure and lack of financial means. The experts also claim that there is an urgent need of conducting research and development works on new innovative technologies of using hard coal mining waste and on issuing technical requirements for reclamation works. To conclude, it must be stated that there is an urgent need of creating complete hard coal mining waste management plan, creating legal and institutional conditions facilitating technological development of mining sector and providing financial instruments supporting technological initiatives in the subject of hard coal mining waste management.

Słowa kluczowe

PL

odpady górnicze; metoda Delphi; zagospodarowanie odpadów

EN

mining waste; Delphi method; waste management

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2011
• Tom: Tom 13
• Strony: 1289--1299
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz.

Twórcy

autor

Baic I.

autor

Witkowska-Kita B.

autor

Lutyński A.

autor

Blaschke W.

autor

Kozioł W.

autor

Piotrowski Z.

• Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego, Katowice

Bibliografia

• 1. Baic I, Góralczyk S.: „Foresight” w zakresie priorytetowych i innowacyjnych technologii zagospodarowania odpadów pochodzących z górnictwa węgla kamiennego. Monografia „Paliwo – Bezpieczeństwo – Środowisko, ITG KOMAG, Gliwice 2010.
• 2. Berkhout F., Hertin J.: Foresight Futures Scenarios: Developing and Applying a Participative Strategic Planning Tool. GMI newsletter, 2000.
• 3. Coates J. F., Mahaffie J. B., Hines A.: 2025: Scenarios of US and Global Society reshaped by Science and Technology. Greensboro, Oakhill Press, 1998.
• 4. Kudełko M., Kamiński J., Kaszyński P.: Foresight OGWK – Metoda Delphi – raport z przeprowadzonej ankietyzacji. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN Kraków, 2010.
• 5. Praca zbiorowa: „Foresight OGWK – Priorytetowe i innowacyjne technolo-gie zagospodarowania odpadów pochodzących z górnictwa węgla kamiennego – Etap IV”, Warszawa 2009.
• 6. Rotman J.: Cloudy Crystal Balls: An Assessment of Recent European and Global Scenario Studies and Models. “Experts Corner Report: Prospects and Scenarios” (Copenhagen: European Environment Agency), 2000.