Użytkowe, przyrodnicze i energetyczne walory przymorskich użytków zielonych

• Autorzy: Czyż H. , Kitczak T. , Sarnowski A. , Karasiuk M.

Warianty tytułu

EN

Utility, natural and energetic values of grasslands at the sea coast

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dla zachowania bioróżnorodności zbiorowisk roślinnych, występujących na użytkach zielonych niezbędne jest ich wykaszanie, chociaż jeden raz w sezonie wegetacyjnym. Do pozyskiwania biomasy zachęcają dopłaty unijne. W obecnej chwili tylko z około 60% powierzchni biomasa wykorzystywana jest gospodarczo. Należy zaznaczyć, że trwale użytki zielone Pomorza Zachodniego stanowią ok. 23% ogólnej powierzchni użytków rolnych. Ograniczone wykorzystanie użytków zielonych związane jest ze spadkiem pogłowia zwierząt, a także ekonomiką produkcji paszy na użytkach zielonych zlokalizowanych w skrajnych warunkach siedliskowych [3]. Trudności z zagospodarowaniem biomasy występują na obszarach objętych programem rolno-środowiskowym albo Naturą 2000, gdzie zaleca się koszenie łąk w późniejszych fazach rozwojowych. Taka biomasa stanowi małą wartość paszową natomiast nadaje się do wykorzystania jako surowiec energetyczny [12]. W ostatnich latach wiele uwagi poświęca się możliwościom wykorzystania biomasy pozyskiwanej z użytków zielonych na cele energetyczne. Celem badań było określenie walorów użytkowych, przyrodniczych oraz energetycznych zbiorowisk roślinnych przymorskich użytków zielonych.

EN

EU subsidies encourage to obtain biomass. At the moment only about 60% of the biomass is used economically. It should be noted that the permanent grassland of Western Pomerania constitute approximately 23% of the total area of arable land. Difficulties with the development of biomass occur in areas covered by agro-environmental program or Natura 2000, which recommended mowing of meadows in the later stages of development. Such biomass is a low nutritional value and is suitable for use as energy source [12]. In recent years, much attention is paid to the possibilities of the use of biomass derived from grassland for energy purposes. The aim of this study was to determine utility, natural and energy values of plant communities of West Pomeranian grasslands. West Pomeranian grasslands are mostly located on the organic soils and most of them are polder meadows. Grasslands' functions are determined by habitat conditions and plant cover. There were wet and damp conditions stipulated on this area. Communities of Carex gracilis and Phragmites australis had from mediocre to good utility value and from moderate to very high natural values. Communities of Alopecurus pratensis and Festuca rubra - good fodder value and moderately natural values. Arrhenatherum elatius with Festuca rubra community - good fodder value and low natural values. Analysed communities had comparable energetic value (from 17,06 to 17,63 MJźkg-1s.m.). Natural values of locally situated flats with halophyte species were characterized as moderate to high but utility value of them were mediocre.

Słowa kluczowe

PL

biomasa; klasyfikacja walorów przyrodniczych; Pomorze Zachodnie

EN

classification of natural values; biomass; Western Pomerania

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2011
• Tom: Tom 13
• Strony: 1055--1068
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., tab.

Twórcy

autor

Czyż H.

autor

Kitczak T.

autor

Sarnowski A.

autor

Karasiuk M.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Szczecin

Bibliografia

• 1. Czyż H., Kitczak T.: Waloryzacja użytków zielonych w warunkach Pomorza Zachodniego z uwzględnieniem możliwości ich wykorzystania do produkcji biomasy na cele energetyczne. W:Energia odnawialna na Pomorzu Zachodnim pod red. Piotra Lewandowskiego. Wyd. Hogben. 187÷196. Szczecin 2007.
• 2. Czyż H., Kitczak T., Subocz S.: Wykorzystanie biomasy z użytków zielonych, jako Źródło energii odnawialnej. W:Energetyczne wykorzystanie biomasy w działalności gospodarczej pod red. Michała Jasiulewicza. Wyd. Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 9÷20, Koszalin 2009.
• 3. Czyż H., Schalitz G., Trzaskoś M.: Influence of the Odra river flooding on the floristic composition of meadows located within the German-Polish National Park. Zeszyty Naukowe, AR Szczecin 180, Rolnictwo 67. Szczecin 1997.
• 4. Czyż H., Trzaskoś M., Szydłowska J.,Malinowski R.: Kształtowanie się zbiorowisk roślinnych na wyspie Chrząszczewskiej w warunkach oddziaływania wód słonych. Acta Agrophysica, 1(1), 69÷75, 2003.
• 5. El Bassam Potential energy drops for Europe and Mediterranean Region. FAO REU, Technical Series. 1996.
• 6. Falkowski M., Kukułka I., Kozłowski S.: Właściwości chemiczne roślin łąkowych. AR Poznań 2000.
• 7. Filipek J.: Projekt klasyfikacji roślin łąkowych i pastwiskowych na podstawie liczb wartości użytkowej. Postępy Nauk Rolniczych, 4, 1973.
• 8. Kochanowska R., Gamrat R., Łysko A., Sotek Z., Stasińska M., Prajs B.: Roślinność strefy ekotopowej dolnego biegu Iny. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 4, 2a (11), 2004.
• 9. Kościk. B.: Rośliny energetyczne. Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Lublin 2003.
• 10. Oświt J.: Identyfikacja warunków wilgotnościowych za pomocą wskaźników roślinnych (metoda fitoindykacji). W: Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. Wiadomości IMUZ, 9, 1992.
• 11. Oświt J.: Metoda przyrodniczej waloryzacji mokradeł i wyniki jej zastosowania na wybranych obiektach. Wydawnictwo IMUZ, 79, 2000.
• 12. Rychnovska M., Blazkovad., Hrabe F.: Conservation and development of floristically diverse grasslands in central Europe. Procedings of 15th General Meeting EGF, Wageningen 1994.
• 13. Sawicki B.: Nowe spojrzenie na trzcinę pospolitą (Phragmites australis). Fol. Univ. Agric. Stetin 197 (75), 1999.
• 14. Sawicki B., Kościsk K.: Trawy i zbiorowiska trawiaste. W: Rośliny energetyczne pod red. Kościka Bogdana, Wyd. AR Lublin. 2003