Metody rozwijania ciekawości poznawczej i zainteresowań przyrodniczych uczniów szkół podstawowych

• Autorzy: Hłobił A.

Warianty tytułu

EN

Methods of deployment of cognitive curiosity and interest in natural environment of pupils from primary schools

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Edukacja ekologiczna jest procesem długotrwałym, angażującym wszystkie obszary aktywności dziecka (poznawczy, uczuciowy, praktyczny), a jego efektem powinno być wszechstronne poznanie najbliższego środowiska oraz nabycie umiejętności prawidłowego zachowywania się i oceniania konsekwencji własnych czynów. Biorąc pod uwagę rozwijanie ciekawości poznawczej i zainteresowań przyrodniczych uczniów dobrym sposobem jest zapewnienie im bezpośredniego kontaktu z różnorodnymi obiektami środowiska. Przyroda bardzo silnie działa na sferę zmysłową i emocjonalną, dostarcza niezapomnianych wrażeń, zróżnicowanych i głębokich doświadczeń, cieszy, zachwyca, daje wytchnienie, uruchamia proces wartościowania poszczególnych obiektów przyrodniczych i przyrody jako całości. W naturalnym środowisku uczniowie mogą porównywać, szukać, badać, zbierać, porządkować, oceniać, mierzyć, liczyć, dotykać, wąchać, zachwycać się oraz eksperymentować. Pod wpływem bodźców materialnych (rzeczy i zjawisk), działających bezpośrednio na zmysły, powstają w mózgu procesy psychiczne, takie jak: wrażenia, spostrzeżenia i wyobrażenia. Zaciekawienia poznawcze i zainteresowania przyrodnicze uczniów nie mogą być pozostawione naturalnemu biegowi rzeczy. Rozwijają się one jedynie w wyniku dobrze przemyślnej i realizowanej pracy dydaktyczno-wychowawczej, w wyniku świadomego doboru metod i form kształcenia opartych na aktywności ucznia. W edukacji ekologicznej ich realizację umożliwiają ścieżki edukacyjne wśród których największą popularnością cieszą się zajęcia w terenie.

EN

Environmental education is a long process, involving all areas of activity of the child (cognitive, emotional, practical), and its effect should be comprehensive knowledge of the nearest environment and skills in proper behavior and evaluation of consequences of their actions. Taking into account the cognitive development of curiosity and interest in the natural environment of students it is a good way to provide them with direct contact with various objects of the environment. Nature works very strongly in the realm of sensual and emotional, unforgettable experiences, diverse and deep experiences, enjoys, delights, give respite, starts the process of evaluation of various natural objects and nature as a whole. In the natural environment, pupils may compare, search, investigate, collect, organize, evaluate, measure, count, touch, smell, to be delighted and experiment. Under the influence of material incentives (things and phenomena), acting directly on the senses, psychological processes arise in the brain, such as impressions, insights and ideas. Cognitive curiosity and interest in natural environment of pupils cannot be left to the natural course of things. They develop only through ingenious and wellimplemented teaching and educational work, as a result of conscious choice of methods and forms of education based on pupil activity. In environmental education their implementation provide educational paths among which the most popular activities are ones in the field. Contacts with nature apart from the fact that they have the cognitive values and shape the sociomoral attitude also affect the development of aesthetic feelings. Thus, modern teaching and learning should become an essential guarantee of the full participation of pupils in an active receiving system, individual processing and personal usage of knowledge and information constantly generated by an infinite number of sources. It should be noted that field exercises is likeable and attractive form of pupils work. They involve pupils in the research process through independent thinking and action, they also have the opportunity to better know themselves and their classmates and teachers. Thus, the role and importance of educational paths in the current education system is fully justified and can even provide a guide to teaching and educational work.

Słowa kluczowe

PL

metody dydaktyczne; ekologia; rozwój zrównoważony

EN

teaching methods; ecology; sustainable development

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2011
• Tom: Tom 13
• Strony: 935--949
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Hłobił A.

• Politechnika Koszalińska

Bibliografia

• 1. Dewey J.: Jak myślimy? PWN. Warszawa 1988.
• 2. Zdrodowska B.: Ciekawość poznawcza dzieci. Kwartalnik Pedagogiczny nr 3-4. 1994.
• 3. Tokarz A.: O wzbudzaniu ciekawości. Stymulatory ciekawości i motywacji poznawczej. Przegląd Psychologiczny t. XXXII, nr 3 i 4. 1989.
• 4. Gurycka A.: Rozwój i kształtowanie zainteresowań. WSiP. Warszawa 1989.
• 5. Lewis D.: Jak wychować zdolne dziecko. PZWL. Warszawa 1988.
• 6. Przetacznik-Gierowaska M., Włodarski Z.: Psychologia wychowawcza. PWN, cz. 2. Warszawa 2002.
• 7. Szuman S.: Studia nad rozwojem psychicznym dziecka. WSiP. Warszawa 1985.
• 8. Pellegrino P.: Sztuka wychowania. Wydawnictwo Salezjańskie. Warszawa 2003.
• 9. Parczewska T.: Edukacja ekologiczna w przedszkolu. UMCS. Lublin 2009.
• 10. Łobocki M.: Zarys teorii wychowania. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2000.
• 11. Okoń W.: Nauczanie problemowe we współczesnej szkole. PWN. Warszawa 1987.
• 12. Półturzycki J.: Dydaktyka dla nauczycieli. Wydawnictwo Adam Marszałek. Toruń 1998.
• 13. Skawiński J.P.: Co to jest ścieżka edukacyjna? Nauczycielska Edukacja nr 5. 2001.
• 14. Frątczak E.J.: Edukacja ekologiczna uczniów klas I-III. Oficyna Wydawnicza Tuwex. Pabianice 1993.
• 15. Krzywańska J.: Dydaktyczne podstawy edukacji przyrodniczej. Warszawa 1999.
• 16. Hłobił A.: Teoria i praktyka edukacji ekologicznej na rzecz zrównoważonego rozwoju. (w) Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development vol. 5, no 2, s.87÷94. 2010.
• 17. Denek K.: O nowy kształt edukacji. Toruń 1998.