Lokalne kopaliny mineralne a możliwości ich wykorzystania w ochronie środowiska (na przykładzie mazurskich rud darniowych)

• Autorzy: Ratajczak T. , Rzepa G.

Warianty tytułu

EN

Local mineral commodities and their potential in environmental protection: an example of the mazury bog iron ores

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rudy darniowe należą do zapomnianych kopalin zalegających na terenie Warmii i Mazur. W czasach historycznych były eksploatowane i stanowiły podstawę lokalnego przemysłu hutniczego. Ze względów ekonomicznych przestano je wykorzystywać. Wykazane w późniejszym czasie ich właściwości, wynikające z ich składu mineralnego i chemicznego pozwoliły traktować je jako sorbenty mineralne. W tej sytuacji obecność tych kopalin na terenie Warmii i Mazur może zostać spożytkowana praktycznie. Jako kopaliny lokalne mogą zostać wykorzystane w charakterze naturalnych sorbentów.

EN

Bog iron ores represent a forgotten or, virtually unknown mineral raw material in the Warmia and Mazury region (NE Poland). Long ago they were an interesting, exploited commodity thatmade the basis of a local "metallurgical industry", but because of economic reasons their mining ceased. However, current advances in analytical methods have resulted in revealing new, previously unsuspected properties of the bog ores. Detailed information on their mineral and chemical composition as well as physical and chemical features points to a possibility of utilizing the bog ores in question as mineral sorbents. Therefore, bog ores can become a new, local commodity in the region of Warmia and Mazury.

Słowa kluczowe

PL

Warmia i Mazury; rudy darniowe; sorbenty mineralne; biogaz; sorpcja; odsiarczanie

EN

Warmia and Masuria; bog iron ores; mineral sorbents; biogas; sorption; desulphurization

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 27
• Strony: 161--169
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Ratajczak T.

autor

Rzepa G.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica, Kraków, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Mineralogii, Petrografii i Geochemii,

Bibliografia

• 1. Bajda T., Klojzy-Karczmarczyk B., Rzepa G., Fijał J., Mazurek J. 2004. Sorpcja Cu(II), Zn(II) i Hg(II) na naturalnych i modyfikowanych rudach darniowych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi tom 20, Zeszyt Specjalny 2: 83-98.
• 2. Bolewski A., Manecki A. 1993. Mineralogia szczegółowa. Wydawnictwo Polskiej Agencji Ekologicznej, Warszawa.
• 3. Klojzy-Karczmarczyk B., Mazurek J. 2004. Charakterystyka fizykochemiczna biogazu oraz ścieków powstających w wybranych sektorach gospodarki. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 20, Zeszyt Specjalny 2: 29-46.
• 4. Kozłowski S. (red.) 1978. Surowce mineralne województwa olsztyńskiego. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
• 5. Mager F. 1960. Der wald Altpreussen als witrschafstaum. II Band. Böhlau Verlag Köln Graz.
• 6. Pawlicki R.M. 1994. Hutnictwo na Mazurach. Poznaj Swój Kraj 5.
• 7. Ratajczak T. (red.) 2004. Ocena przydatności rud darniowych jako naturalnych sorbentów związków toksycznych w technologiach ochrony środowiska. Maszynopis. Archiwum Katedry Mineralogii, Petrografii i Geochemii AGH, Kraków.
• 8. Ratajczak T., Skoczylas J. 1999: Polskie darniowe rudy żelaza. Wydawnictwo Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków.
• 9. Ratajczak T., Rzepa G. 2000: Górnictwo i hutnictwo rud darniowych na Mazurach i Ziemi Piskiej. Znad Pisy 9: 192-207.
• 10. Ratajczak T., Rzepa G. 2004. Skład mineralny rud darniowych a ich właściwości sorpcyjne. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 20, Zeszyt Specjalny 2: 61-74.
• 11. Rzepa G. 2003. Skład fazowy, chemiczny i właściwości fizykochemiczne rud darniowych w aspekcie ich wykorzystania jako sorbentów mineralnych. Praca doktorska. Archiwum Katedry Mineralogii, Petrografii i Geochemii AGH. Kraków.
• 12. Rzepa G., Bajda T., Ratajczak T. 2004. Właściwości sorpcyjne rud darniowych – dotychczasowy stan badań. Gospodarka Surowcami Mineralnymi 20, Zeszyt Specjalny 2: 47-60.
• 13. Rzepa G., Bajda T., Ratajczak T. 2009. Utilization of bog iron ores as sorbents of heavy metals. Journal of Hazardous Materials 162: 1007-1013.
• 14. Solczak E. 1966. Opracowanie geologiczne złóż rud darniowych występujących na terenie województwa olsztyńskiego. Archiwum Przedsiębiorstwa Geologicznego w Kielcach.
• 15. Sukertowa-Biedrawina E. 1950. Bogactwa naturalne ziemi warmińsko-mazurskiej. Ziemia 41(604/605): 198-203.