Frakcje ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu w poziomie próchnicznym gleb położonych wzdłuż obwodnicy Siedlec

• Autorzy: Pakuła K.

Warianty tytułu

EN

Fractions of lead, chromium, zinc, copper and nickel in humic horizon of soils situated along the Siedlce ring road

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem podjętych badań była ocena zawartości ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu oraz ich czterech frakcji (wymiennej - F1, redukowalnej v F2, utlenialnej - F3 rezydualnej - F4), wydzielonych za pomocą metody rekomendowanej przez the European Union's Standards, Measurements and Testing program (dawniej BCR), w poziomie próchnicznym gleb uprawnych (0 - 20 cm), położonych wzdłuż obwodnicy miasta Siedlce. W analizowanych glebach stwierdzono zróżnicowaną zawartość czterech frakcji ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu, a ich średni udział w zawartości ogólnej danego metalu, (niezależnie od grupy granulometrycznej), można przedstawić w następujących malejących szeregach: Pb - F2 > F3 > F4 > F1; Cr - F4 > F3 > F2 > F1; Zn - F2 > F4 > F1 > F3; Cu - F3 > F4 > F2 > F1; Ni - F4 > F3 > F2 > F1. Obliczenia statystyczne wykazały istotny wpływ wybranych właściwości badanych gleb (zawartość ogólna badanego metalu, pojemność sorpcyjna, Corg, frakcja iłowa ? < 0,002 mm) na specjację ołowiu, chromu, cynku, miedzi i niklu.

EN

The aim of this work was to assessment on the impact of road traffic on the total content of lead, chromium, zinc, copper, nickel and their fractions (exchangeable - F1, reducible - F2, oxidizable - F3, residual - F4) by the European Union's Standards, Measurements and Testing program (formerly BCR) method in humic horizon (0-20 cm) of arable soils situated along the Siedlce ring road. Chemical analyses revealed that mean percentage contribution of heavy metals fractions in their total content, independently of type of investigated soils, can be arranged in the following decreasing series: Pb - F2 > F3 > F4 > F1; Cr - F4 > F3 > F2 > F1; Zn - F2 > F4 > F1 > F3; Cu - F3 > F4 > F2 > F1; Ni - F4 > F3 > F2 > F1. Statistical processing revealed significant influence of selected properties of studied soils (total content of heavy metals, CEC, Corg, fraction ? < 0.002 mm) on Pb, Cr, Zn, Cu and Ni speciation.

Słowa kluczowe

PL

ekstrakcja sekwencyjna; frakcje metali ciężkich; ruch drogowy; gleby uprawne

EN

sequential extraction; heavy metals fractions; traffic road; arable soils

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 27
• Strony: 153--160
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Pakuła K.

• Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczo- Humanistyczny w Siedlcach, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce,

Bibliografia

• 1. Davidson C. M., Urquhart G. J., Ajmone-Marsan F., Biasioli M, Costa Duarte A., Diaz-Barrientose., Grcman H., Hossack I., Hursthouse A. S., Madrid L., Rodrigues S., Zupan M. 2006. Fractionation of potentially toxic elements in urban soils from five European cities by means of a harmonised sequential extraction procedure. Analytica Chimica Acta 565: 63-72.
• 2. Gondek K., Filipek-Mazur B. 2007. Oddziaływanie zanieczyszczeń komunikacyjnych wzdłuż drogi krajowej nr 4 (Bochnia-Sędziszów Małopolski) na zawartość pierwiastków śladowych w glebie i runi łąkowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 520: 47-54.
• 3. Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa: 398 ss.
• 4. Kabata-Pendias A., Piotrowska M., Motowicka-Terelak H., Maliszewska-Kordybach B., Filipek K., Krakowiak A., Pietrzak C. 1995. Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb. Bibliot. Monit. Środ., Wyd. IOŚ Warszawa: 41 ss.
• 5. Kalembasa S., Kalembasa D. 1992. The quick method for the determination of C:N ratio in mineral soils. Polish J. Soil Sci. 25, 1: 41-46.
• 6. Kalembasa D., Pakuła K., Becher M. 2001. Akumulacja ołowiu, kadmu i cynku w glebach leżących wzdłuż obwodnicy siedleckiej. W: Obieg pierwiastków w przyrodzie. Monografia tom I, Wyd. IOŚ: 62-65.
• 7. Kalembasa D., Pakuła K., Becher M. 2005. Zawartość chromu, niklu, miedzi i manganu w glebach położonych wzdłuż obwodnicy siedleckiej. J. Elementology 10(2): 315-324.
• 8. Kalembasa D., Pakuła K., Becher M., Jaremko D. 2008. Frakcje metali ciężkich w glebach położonych wzdłuż obwodnicy miasta Siedlce. Rocz. Glebozn. 59, 2: 85-92.
• 9. Kalembkiewicz J., Soco E. 2005. Ekstrakcja sekwencyjna metali z próbek środowiskowych. Wiad. Chem. 59, 7-8: 697-721.
• 10. PTG 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych – PTG 2008. Rocz. Glebozn. 60, 2: 5-16.
• 11. Klimowicz Z., Melke J. 2000. Zawartość metali ciężkich w glebach w sąsiedztwie szlaków komunikacyjnych na przykładzie wybranych tras. Rocz. Glebozn. 51, 3/4: 37-46.
• 12. Laskowski S., Tołoczko W., Rólka M. 2001. Zawartość Pb, Zn, Cu w glebach przy drogach o różnym natężeniu ruchu w okolicach Łodzi. Acta Agrophysica 56: 137-144.
• 13. Rauret G., López-Sánchez J.F., Sahuquillo A., Rugio R., Davidson C., Ure A., Quevauiller Ph. 1999. Improvement of the BCR three step sequential extraction procedure priori to the certification of new sediment and soil reference materials. J. Environ. Monit. 1: 57-61.
• 14. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 roku w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. Dz. U. nr 165, poz. 1359.
• 15. Tokalioglu S., Kartal S., Birol G. 2003. Application of a three-stage sequential extraction procedurefor the determination of extractable metal contents in highway soils. Turk. J. Chem. 27: 333 – 346.