Stan ekologiczny wód Kanału Radackiego na podstawie wskaźników i indeksów biotycznych

• Autorzy: Lampart-Kałużniacka M. , Konieczna M. , Pikuła K.

Warianty tytułu

EN

Ecological sate of water in Radacki Channel on the basis of biotic indicators and indexes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Od momentu przyjęcia przez Parlament Europejski Ramowej Dyrektywy Wodnej, kraje członkowskie zobowiązały się do 2015 roku osiągnąć dobry stan wód. Także Polska od dnia przystąpienia do UE stara się podejmować wszelkie działania wpływające korzystnie na ekosystemy wodne. Jednocześnie zgodnie z wytycznymi niniejszej dyrektywy, badania dotyczące oceny stanu ekologicznego wód w naszym kraju prowadzone są nie tylko z wykorzystaniem parametrów fizyczno-chemiczne lecz także w oparciu o czynnik biotyczny, do których należą: fitoplankton, makrofity, ichtiofauna oraz makrozoobentos [4]. Większość państw Europy Zachodniej stosuje wymienione grupy w celu określania stopnia eutrofizacji, za którą z kolei w większości przypadków odpowiada człowiek [10].

EN

The research was carried out done using benthic organisms in accordance to Frame Water Directive 2000/60/WE of European Parliament and Council from October 23rd 2000. One of its assumptions is to take into consideration abiotic and biotic factors during estimation of ecological state of waters, since only these give the full image of an examined environment. Radacki Channel is located Zachodniopomorskie Province on the area of Protected Landscape of Drawa Lake District. This channel is the one of main tributaries to Trzesiecko Lake which is a tourist attractions in Szczecinek town. The research was carried out from March to September 2006. Four research sites were appointed along the channel. In each of them samples were taken using the benthic net. There were four quantitative samples and one qualitative sample. Obtained organisms were preserved on the site and then determined in the lab in order to classify in accordance with given taxonomic units. In order to estimate Radacki Channel water quality indexes like TBI (Trent Biotic Index), BNWP-PL (Biological Monitoring Working Party, for Poland), were used along with Saprobe Index S and EPT (Ephermeroptera-ephemerid, Plecoptera, Trichoptera). In addition number, density and biomass of ascertain taxons were analyzed. Most of examined sides, on the basis of biotic indexes values, were found as ones in good ecological state. The best results were obtained in the third site, where the biggest biological diversity was found. The worst quality of water was found on site 2, where values of biotic indexes classified the quality of water as moderate. Radacki Channel as a watercourse flowing into Trzesiecko Lake has a big influence on its waters. Determined species along with clean water on sites brings some optimism. But still not the whole watercourse had the good results. An evident decrease of water quality was found near arable fields and meadows. Configuration of the terrain in the area could cause decrease of water quality by runoff of biogenic substances from the surrounding reception basin which possibly affected the ecological state of both the Radacki watercourse and the Trzesiecko Lake. It should be noted that these were the first studies using benthic organisms on Radacki Channel. They do not show changes in the ecosystem. In order to be able to identify those changes long-term studies are necessary.

Słowa kluczowe

PL

kanał Radackiego; stan ekologiczny; wskaźniki biotyczne

EN

channel Radackiego; ecological status; biotic indices

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2010
• Tom: Tom 12
• Strony: 393--408
• Opis fizyczny: bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Lampart-Kałużniacka M.

autor

Konieczna M.

autor

Pikuła K.

• Politechnika Koszalińska

Bibliografia

• 1. Allan J. D.: Ekologia wód płynących. PWN, Warszawa, 1998.
• 2. Błachuta J., Żurawska J., Brzostek-Nowakowska J., Martynko-PIuta E., Miluch J., Kassyk W., Wierzchowska E., Berendt I., Zakościelna A.: Raport. Monitoring wód powierzchniowych województwa zachodniopomorskiego. Makrozoobentos. Maszynopis 2002.
• 3. Gomółka E., Szaynok A.: Chemia wody i powietrza. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1997.
• 4. Gorzel M., Kornijów R.: Biologiczne metody oceny jakości wód rzecznych. W: Kosmos -problemy nauk biologicznych. Numer 2. Tom 53, 2004.
• 5. Grzybkowska M.: Makrobezkręgowce w ocenie jakości wody rzek. W: Ochrona środowiska i żywych zasobów przyrody. Wybrane zagadnienia. Olaczek R. i Warcholińska A.W. (red) Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Łódź, 1999.
• 6. Kaczmarek F.: Złożenia teoretyczno-projektowe do renaturyzacji kanału Radackiego w celu ograniczenia spływu biogenów do jeziora Trzesiecko. Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Koszalińskiej, Katedra Biologii Środowiskowej. Koszalin, 2007.
• 7. Kajak Z.: Hydrobiologia - limnologia. PWN, Warszawa, 1998.
• 8. Kobylacki M.: Zmiany ekologicznego stanu jakości wód jeziora Trzesiecko pod wpływem zastosowanej metody rekultywacji poprzez napowietrzanie metodą pulweryzacyjną. Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Koszalińskiej, Katedra Biologii Środowiskowej. Koszalin, 2006.
• 9. Kołodziejczyk A., Koperski P., Kamiński M.: Klucz do oznaczania słodkowodnej makrofauny bezkręgowej dla potrzeb bioindykacji stanu środowiska. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Warszawa, 1998.
• 10. Korycińska M., Królak E.: The Use of Various Biotic Indices for Evaluation of Water Quality in the Lowland Rivers of Poland (Exemplified by the Liwiec River). Polish Journal of Environmental Studies Vol. 15, No. 3. 2006.
• 11. Kownacki A., Soszka H., Flaituch T., Kudelska D.: The ecological assessment of River quality In Poland on the basis of communities of benthic invertebrates:. W: River biomonitoring and benthic invertebrates communities Kownacki A., Soszka H., Flaituch T., Kudelska D. (red). W.Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Warszawa-Kraków, 2003.
• 12. Lampart-Kałużniacka M., Celińska-Spodar A.: Monitoring miejskiego odcinka Dzierżęcinki z wykorzystaniem makrobentosu w celu renaturyzacji koryta rzeki. Rocznik Ochrona Środowiska 10/2008, Koszalin, 2008.
• 13. Lampart-Kałużniacka M, Zdoliński P., Chrzanowski K., Górajek A., Masian P.: Assesment of Quality of Various Water Types Based on Macro-benthic Bioindicators. Rocznik Ochrona Środowiska 11/2009, Koszalin, 2009.
• 14. Materiały niepublikowane Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie. Rejonowy oddział w Koszalinie.
• 15. Mikulski J.S.: Biologia wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1974.
• 16. Piesik Z.: Koncepcja rewitalizacji Jeziora Trzesiecko w Szczecinku w latach 2003-2006. Maszynopis Urzędu Miasta w Szczecinku, 2003.
• 17. Piesik Z., Poleszczuk G.: Możliwości rewitalizacji Jeziora Trzesiecko w Szczecinku. V Konferencja Naukowo-Techniczna. Ochrona i rekultywacja jezior. Grudziądz 2004.
• 18. Stańczykowska A.: Zwierzęta bezkręgowe naszych wód. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1986.
• 19. Stańczykowska A.: Ekologia naszych wód. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1997.
• 20. Starmach K., Wróbel S., Pasternak K.: Hydrobiologia : limnologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1976.
• 21. Turoboyski L.: Hydrobiologia techniczna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
• 22. Zimmerman, M.C.: The use of the biotic index as an indication of water quality. In: Tested studies for laboratory teaching, Volume 5. Proceedings of the 5th Workshop/Conference of the Association for Biology Laboratory Education (ABLE). Yale University, Dept. of Biology, 1993.
• 23. Żmudziński L.: Hydrobiologia. Życie wód słodkich i morskich. Wydawnictwo WSP w Słupsku, Słupsk, 1999